Enumeratio frugum per locos diversitatis digestarum
(Redirectum de Enumeratio frugum per locos diversitatis digestorum)
Hic habes enumerationem frugum per locos diversitatis digestarum Vavilovianam. Locus diversitatis est regio ubi nonnullae plantae ad agriculturam et usum humanum olim accommodatae sunt. Eisdem regionibus reperiri solet diversitas varietatum cuiusque speciei maxima. Loci diversitatis et originis frugum mundiales exploravit et definivit Nicolaus Vavilov botanicus Russicus. Aliquas res huius enumerationis recensere oportet
- de nominibus specierum: nexus igitur infra reperis, sub nominibus a Vavilov scriptis, ad nomina specierum hodie accepta
- de locis a Vavilov constitutis: nullo indice post eum usque adhuc confecto, plura de origine et diversitate specierum sub titulis singularum specierum quaerenda sunt
I. SericaRecensere
VictualiaRecensere
- Panicum miliaceum
- Panicum italicum
- Echinochloa frumentacea
- Andropogon sorghum
- Avena nuda
- Hordeum hexastichum
- Zea mays
- Fagopyrum esculentum
- Fagopyrum tataricum
- Glycine hispida
- Phaseolus angularis
- Phaseolus vulgaris
- Vigna sinensis subsp. sesquipedalis
- Stizolobium hassjoo
BambusaeRecensere
- Phyllostachys puberula
- Phyllostachys quilioi
- Phyllostachys bambusoides
- Phyllostachys edulis
- Phyllostachys nigra var. Hononis
- Phyllostachys reticulata
- Phyllostachys mitis
- Arundinaria simonii
- Arundinaria nitida
- Bambusa mitis
- Bambusa vulgaris
- Bambusa multiplex
- Bambusa spinosa
- Bambusa senanensis
Radices, tuberosa, aquaticaRecensere
- Dioscorea batatas
- Raphanus sativus var. raphanistroides
- Brassica rapa subsp. rapifera
- Brassica napiformis
- Wasabia japonica
- Arctium lappa
- Amorphophallus konjac
- Petasites japonicus
- Adenophora latifolia
- Adenophora verticillata
- Eleocharis tuberosa (Scirpus tuberosus)
- Nelumbo nucifera
- Sagittaria sagittifolia var. sinensis
- Zizania latifolia
- Ipomoea aquatica
- Trapa bicornis
- Trapa bispinosa
- Colocasia antiquorum
- Lilium tigrinum
- Lilium maximowiczii
- Elatostema umbellatum [vi] var. convolucratum
HoleraRecensere
- Brassica chinensis
- Brassica pekinensis
- Brassica alboglabra
- Brassica nipposinica
- Brassica narinosa
- Brassica juncea
- Peucedanum japonicum
- Aralia cordata
- Rheum palmatum
- Allium chinense (A. odorum)
- Allium fistulosum
- Allium macrostemon
- Allium pekinense
- Lactuca sp.
- Solanum melongena
- Cucumis chinensis
- Cucumis sativus
- Luffa cylindrica
- Cucurbita moschata var. toonasa (var. japonica)
- Actinostemma paniculatum
- Chrysanthemum coronarium
- Perilla ocymoides
- Perilla arguta
- Asparagus lucidus
- Basella cordifolia
FructusRecensere
- zonae temperatae
- Pyrus serotina
- Pyrus ussuriensis
- Malus asiatica
- Prunus persica, Prunus davidiana
- Prunus armeniaca
- Prunus mume
- Prunus salicina (P. triflora)
- Prunus simonii
- Prunus tomentosa
- Prunus pseudocerasus
- Prunus pauciflora
- Crataegus pinnatifida
- Chaenomeles lagenaria
- Chaenomeles sinensis, Chaenomeles japonica
- Elaeagnus multiflora var. hortensis, Elaeagnus umbellata, Elaeagnus pungens
- Zizyphus vulgaris, Zizyphus sativa
- Hovenia dulcis
- Ginkgo biloba
- Juglans sinensis, Juglans sieboldiana
- Carya cathayensis
- Corylus heterophylla, Corylus ferox, Corylus colurna
- Castanea crenata, Castanea mollissima
- Torreya grandis
- Pinus koraiensis
- zonarum subtropicae et tropicae
- Citrus junos
- Citrus ichangensis
- Citrus sinensis
- Citrus nobilis, Citrus ponki, Citrus tardiferox, Citrus erythrosa, Citrus kinokuni, Citrus amblycarpa
- Fortunella margarita
- Fortunella japonica
- Poncirus trifoliata
- Diospyros kaki, Diospyros sinensis
- Diospyros lotus
- Eriobotrya japonica
- Clausena lansium
- Myrica rubra
- Litchi chinensis
- Nephelium longan
- Rhodomyrtus tomentosa
SaccharosaRecensere
Oleaginosa, resinosa, tanninosaRecensere
- Perilla ocymoides
- Raphanus sativus var. oleifera
- Aleurites fordii, Aleurites montana, Aleurites cordata
- Camellia sasanqua, Camellia japonica
- Melia azedarach
- Sesamum indicum
SpeciariaRecensere
- Zanthoxylum bungei
- Zanthoxylum piperitum, Zanthoxylum planispinum
- Fagara schinifolia var. macrocarpa)
- Cinnamomum cassia
- Illicium anisatum (I. verum)
- Camellia sinensis (Thea sinensis)
Technica et medicinaliaRecensere
- Sapindus mukorossi
- Eucommia ulmoides
- Sapium sebiferum (Stillingia sebifera)
- Rhus vernicifera
- Rhus succedanea
- Broussonetia papyrifera, Broussonetia kazinoki
- Morus alba, Morus bombycis, Morus multicaulis
- Cinnamomum camphora
- Papaver somniferum
- Panax ginseng
- Aconitum wilsonii
- Smilax china
FibrosaRecensere
- Boehmeria nivea, Boehmeria tenacissima
- Cannabis sativa
- Abutilon avicennae
- Trachycarpus excelsus
- Themeda triandra var. japonica
- Metroxylon sagu
TinctoriaRecensere
MiscellaneaRecensere
II. India et BirmaniaRecensere
CerealiaRecensere
LeguminaRecensere
- Cicer arietinum
- Cajanus indicus
- Phaseolus aconitifolius (P. trilobus)
- Phaseolus mungo
- Phaseolus aureus
- Phaseolus calcaratus
- Dolichos biflorus
- Dolichos lablab
- Vigna sinensis
- Trigonella foenum-graecum
- Canavalia gladiata
- Pachyrhizus angulatus
- Psophocarpus tetragonolobus
- Cyamopsis psoralioides
Alia granaRecensere
HoleraRecensere
- Amaranthus blitum var. oleraceus
- Amaranthus gangeticus
- Solanum melongena
- Carum roxburghianum, Carum copticum
- Momordica charantia
- Cucumis sativus
- Raphanus caudatus
- Lagenaria vulgaris
- Luffa acutangula
- Trichosanthes anguina
- Basella rubra
- Pluchea indica
- Anethum sowa (Peucedanum graveolens)
- Lactuca indica
Radices et tuberosaRecensere
- Colocasia antiquorum
- Alocasia macrorrhiza (Arum macrorrhizum)
- Dioscorea alata, Dioscorea aculeata
- Curcuma zedoaria, Curcuma longa
- Amorphophallus campanulatus
- Raphanus indicus
FructusRecensere
- Mangifera indica
- Citrus sinensis
- Citrus poonensis
- Citrus nobilis
- Citrus limonia, Citrus limon
- Citrus medica
- Citrus aurantium
- Citrus aurantiifolia
- Terminalia bellerica
- Phoenix sylvestris
- Garcinia indica
- Mimusops elengi
- Feronia elephantum
- Eugenia jambolana (E. jambos)
- Artocarpus integra (A. integrifolia)
- Aegle marmelos
- Averrhoa bilimbi
- Averrhoa carambola
- Carissa carandas
- Phyllanthus emblica
- Murraya exotica
- Morinda citrifolia
- Mimusops hexandra
- Tamarindus indica
SaccharosaRecensere
OleaginosaRecensere
FibrosaRecensere
- Gossypium arboreum
- Gossypium nanking, Gossypium obtusifolium
- Corchorus capsularis, Corchorus olitorius
- Crotalaria juncea
- Sesbania aculeata
- Hibiscus cannabinus
- Hibiscus sabdariffa
- Bombax malabaricum
- Sida rhombifolia
- Abroma augustum
- Sansevieria zeylanica
Speciaria et stimulantesRecensere
- Cannabis indica
- Piper nigrum
- Piper betle
- Elettaria cardamomum, Elettaria major
- Areca catechu
- Alpinia galanga
- Kaempferia galanga
- Curcuma mangga, Curcuma purpurascens, Curcuma zanthorrhiza
- Cuminum cyminum
Aromatica, resinosa, tanninosaRecensere
- Acacia arabica
- Acacia catechu
- Acacia farnesiana
- Cymbopogon martinii, Cymbopogon nardus
- Pogostemon heyneanus (P. patchouli)
- Santalum album
- Jasminum grandiflorum
TinctoriaRecensere
- Indigofera tinctoria
- Morinda citrifolia
- Rubia tinctorum
- Lawsonia alba
- Oldenlandia umbellata
- Caesalpinia sappan
- Terminalia catappa
- Terminalia chebula
MedicinaliaRecensere
- Cassia angustifolia
- Cinnamomum zeylanicum
- Croton tiglium
- Strychnos nux-vomica
- Taraktogenos kurzii
- Hydnocarpus anthelminthicus
- Oroxylum indicum
MiscellaneaRecensere
IIa. IndomalaesiaRecensere
CerealiaRecensere
LeguminaRecensere
BambusaeRecensere
Radices et tuberosaRecensere
- Dioscorea alata, Dioscorea hispida
- Dioscorea pentaphylla
- Dioscorea bulbifera
- Coleus tuberosus
- Phytolacca esculenta
- Tacca pinnatifida
- Zingiber officinale, Zingiber mioga, Zingiber zerumbet
- Benincasa hispida
- Sauropus androgynus
- Abelmoschus manihot
FructusRecensere
- Citrus microcarpa, Citrus mitis
- Citrus grandis
- Citrus hystrix
- Nephelium mutabile
- Canarium pimela, Canarium album
- Areca catechu
- Erioglossum rubiginosum
- Antidesma delicatulum, Antidesma hainanense, Antidesma bunius
- Musa cavendishii, Musa paradisiaca, Musa sapientum
- Garcinia mangostana, Garcinia dulcis
- Artocarpus communis, Artocarpus champeden
- Artocarpus integra
- Durio zibethinus
- Lansium domesticum
- Bouea macrophylla
- Mangifera caesia, Mangifera foetida, Mangifera odorata
- Baccaurea racemosa
- Flacourtia rukam
- Pangium edule
- Pithecellobium lobatum
- Cynometra cauliflora
- Sandoricum koetjape
- Eugenia aquea, Eugenia cumini, Eugenia jambos, Eugenia javanica, Eugenia malaccensis
- Nephelium lappaceum
- Salacca edulis
- Rubus rosifolius
OleaginosaRecensere
SaccharosaRecensere
SpeciariaRecensere
- Elettaria cardamomum, Amomum krervanh
- Kaempferia galanga, Kaempferia pandurata, Kaempferia rotunda
- Syzygium aromaticum
- Myristica fragrans
- Piper nigrum
FibrosaRecensere
TinctoriaRecensere
ElasticaRecensere
III. Asia MediaRecensere
GranaRecensere
- Triticum vulgare
- Triticum compactum
- Triticum sphaerococcum
- Secale cereale
- Pisum sativum
- Lens esculenta
- Vicia faba
- Lathyrus sativus
- Cicer arietinum
- Phaseolus aureus
- Phaseolus mungo (Phaseolus radiatus)
- Brassica campestris subsp. oleifera
- Brassica juncea
- Eruca sativa
- Lepidium sativum
- Linum usitatissimum
- Sesamum indicum
- Coriandrum sativum
- Carum copticum (Ammi copticum)
- Carthamus tinctorius
- Cannabis indica
FibrosaRecensere
HoleraRecensere
- Cucumis melo
- Lagenaria vulgaris
- Daucus carota
- Brassica campestris subv. rapifera
- Raphanus sativus
- Allium cepa sensu lato, Allium pskemense, Allium vavilovii
- Allium sativum, Allium longicuspis
- Spinacia oleracea, Spinacia tetrandra
- Portulaca oleracea
SpeciariaRecensere
FructusRecensere
IV. Asia OccidentalisRecensere
GranaRecensere
- Triticum monococcum, Triticum thaoudar, Triticum aegilopoides
- Triticum durum subsp. expansum
- Triticum turgidum mediterraneum
- Triticum vulgare
- Triticum orientale
- Triticum persicum
- Triticum timopheevii
- Triticum macha
- Triticum vavilovianum (Triticum vulgare compositum), Triticum dicoccoides, Aegilops spp.
- Hordeum distichum vv. medicum, nigricans, nutans
- Secale cereale, Secale montanum, Secale ancestrale, Secale vavilovii, Secale fragile, Secale villosum (Haynaldia villosa)
- Avena byzantina
- Avena sativa
- Cicer arietinum subsp. pisiforme
- Lens esculenta, Lens lenticula, Lens nigricans, Lens kotschyana, Lens orientalis
- Vicia ervilia
- Pisum sativum, Pisum elatius, Pisum humile, Pisum fulvum
- Lupinus pilosus, Lupinus angustifolius
PabulaRecensere
- Medicago sativa
- Trifolium resupinatum
- Trigonella foenum-graecum
- Onobrychis altissima, Onobrychis transcaucasica
- Lathyrus cicera
- Vicia sativa
- Vicia villosa
- Vicia pannonica
OleaginosaRecensere
- Sesamum indicum
- Linum usitatissimum
- Brassica campestris subsp. oleifera
- Brassica nigra var. pseudocampestris, var. orientalis
- Brassica juncea var. sareptana
- Camelina sativa
- Eruca sativa var. orientalis
- Cephalaria syriaca
- Ricinus persicus
Aromatica, alkaloidea, tanninosaRecensere
- Pimpinella anisum
- Pimpinella anisetum
- Coriandrum sativum
- Lallemantia iberica
- Papaver somniferum
- Rosa centifolia
- Rhus coriaria
CucumeraceaRecensere
- Cucumis melo, Cucumis agrestis, Cucumis microcarpus
- Cucumis flexuosus
- Cucumis sativus subsp. antasiaticus
- Cucurbita pepo
HoleraRecensere
- Lepidium sativum
- Brassica campestris var. rapifera
- Beta vulgaris
- Daucus carota
- Brassica oleracea
- Eruca sativa
- Allium cepa
- Allium porrum, Allium ampeloprasum
- Petroselinum hortense
- Lactuca sativa
- Portulaca oleracea
FructusRecensere
- Ficus carica
- Punica granatum
- Malus pumila
- Pyrus communis
- Cydonia oblonga
- Prunus divaricata
- Prunus cerasus
- Cerasus avium
- Amygdalus communis, Amygdalus fenzliana, Amygdalus bucharica, Amygdalus scoparia, Amygdalus spinosissima
- Laurocerasus officinalis
- Mespilus germanica
- Juglans regia
- Corylus avellana, Corylus maxima, Corylus pontica, Corylus colurna, Corylus colchica
- Castanea sativa (C. vesca)
- Zizyphus sativa
- Vitis vinifera
- Berberis vulgaris
- Prunus armeniaca
- Prunus padus
- Pistacia vera
- Elaeagnus angustifolia
- Diospyros lotus
- Cornus mas
- Crataegus azarolus
Speciaria, tinctoriaRecensere
V. MediterraneaRecensere
CerealiaRecensere
- Triticum durum subsp. expansum sect. mediterraneum, sect. africanum
- Triticum dicoccum
- Triticum polonicum, Triticum dicoccoides
- Triticum spelta
- Avena byzantina
- Avena brevis, Avena strigosa
- Hordeum sativum
- Phalaris canariensis
- Ervum monanthos
- Lens esculenta ssp. macrosperma
- Vicia ervilia
- Lathyrus sativus macrospermus
- Pisum sativum
- Vicia faba var. major
- Lupinus albus, Lupinus termis, Lupinus angustifolius, Lupinus luteus
- Cicer arietinum
PabulaRecensere
- Hedysarum coronarium
- Trifolium alexandrinum
- Trifolium repens var. giganteum
- Trifolium incarnatum
- Ulex europaeus
- Vicia sativa
- Lathyrus gorgonii
- Lathyrus ochrus
- Lathyrus cicera
- Ornithopus sativus
- Spergula arvensis
Oleaginosa et fibrosaRecensere
- Linum usitatissimum ssp. mediterraneum, Linum angustifolium
- Sinapis alba
- Brassica napus ssp. oleifera
- Brassica nigra
- Brassica campestris ssp. oleifera
- Eruca sativa
- Argania sideroxylon
FructusRecensere
HoleraRecensere
- Beta vulgaris, Beta maritima
- Brassica oleracea, Brassica balearica, Brassica insularis, Brassica cretica<
- Petroselinum sativum
- Cynara scolymus, Cynara cardunculus
- Brassica campestris ssp. rapifera
- Brassica napus var. rapifera
- Portulaca oleracea
- Allium cepa
- Allium sativum
- Allium porrum
- Allium kurrat
- Satureja hortensis
- Lactuca sativa
- Asparagus officinalis
- Crambe maritima
- Apium graveolens
- Cichorium endivia, Cichorium pumilum
- Cichorium intybus
- Anthriscus cerefolium
- Lepidium sativum
- Pastinaca sativa
- Tragopogon porrifolius
- Scorzonera hispanica, Scorzonera deliciosa
- Scolymus hispanicus
- Smyrnium olusatrum
- Anethum graveolens
- Rheum officinale
- Ruta graveolens
- Rumex acetosa
- Blitum rubrum, Blitum virgatum, Blitum capitatum
Aromatica et speciariaRecensere
- Nigella sativa
- Carum carvi
- Cuminum cyminum
- Pimpinella anisum
- Foeniculum vulgare
- Thymus vulgaris
- Hyssopus officinalis
- Lavandula vera
- Mentha piperita
- Rosmarinus officinalis
- Salvia officinalis
- Iris pallida
- Rosa damascena
- Laurus nobilis
- Humulus lupulus
Tinctoria et tanninosaRecensere
MiscellaneaRecensere
VI. AethiopiaRecensere
GranaRecensere
- Triticum durum subsp. abyssinicum
- Triticum turgidum subsp. abyssinicum
- Triticum dicoccum subsp. abyssinicum
- Triticum polonicum gr. abyssinicum
- Hordeum sativum
- Andropogon sorghum
- Eragrostis abyssinica
- Eleusine coracana (E. tocussa)
- Pennisetum spicatum
- Cicer arietinum
- Lens esculenta
- Pisum sativum
- Vicia faba
- Trigonella foenum-graecum
- Lathyrus sativus
- Vigna sinensis var. sinensis, var. catjang
- Dolichos lablab
- Lupinus termis
- Linum usitatissimum
OleaginosaRecensere
Speciaria et stimulantesRecensere
- Coriandrum sativum
- Nigella sativa
- Carum copticum
- Rhamnus prinoides
- Catha edulis (Celastrus edulis)
- Coffea arabica
HoleraRecensere
- Brassica carinata
- Allium sp. (Allium ascalonicum)
- Musa ensete
- Hibiscus esculentus
MiscellaneaRecensere
VII. Mexicum Meridianum et America MediaRecensere
VictualiaRecensere
- Zea mays
- Phaseolus vulgaris
- Phaseolus multiflorus
- Phaseolus lunatus
- Phaseolus acutifolius
- Canavalia ensiformis
- Chenopodium nuttalliae, Chenopodium ambrosioides
- Amaranthus paniculatus
CucumeraceaRecensere
- Cucurbita ficifolia (C. melanosperma)
- Cucurbita moschata
- Cucurbita mixta
- Sechium edule
- Polakowskia tacaco
- Sicana odorifera
Radices et tuberosaRecensere
SpeciariaRecensere
FibrosaRecensere
FructusRecensere
- Opuntia spp., imprimis Opuntia ficus-indica
- Annona cherimola, Annona reticulata, Annona squamosa, Annona muricata, Annona purpurea, Annona cinerea, Annona diversifolia, Annona glabra
- Sapota achras, Sapota zapotilla
- Casimiroa edulis
- Calocarpum mammosum
- Calocarpum viride (Achradelpha viridis)
- Lucuma salicifolia
- Carica papaya
- Persea schiedeana, Persea americana (P. gratissima)
- Psidium guajava
- Psidium friedrichsthalianum, Psidium sartorianum
- Spondias mombin, Spondias purpurea
- Crataegus mexicana, Crataegus stipulosa
- Diospyros ebenaster
- Chrysophyllum cainito
- Anacardium occidentale
- Prunus serotina (P. capollin)
MiscellaneaRecensere
VIII. America Australis: regiones montanaeRecensere
TuberosaRecensere
- Solanum andigenum
- Solanum cuencanum, Solanum kesselbrenneri, Solanum ahanhuiri, Solanum pauciflorum, Solanum stenotomum, Solanum goniocalyx, Solanum rybinii, Solanum boyacense, Solanum juzepczukii, Solanum tenuifilamentum, Solanum mamilliferum, Solanum chocclo, Solanum riobambense, Solanum curtilobum
- Oxalis tuberosa, Oxalis crenata
- Tropaeolum tuberosum
- Ullucus tuberosus
VictualiaRecensere
regiones littorales, subtropicae, tropicaeRecensere
VictualiaRecensere
- Zea mays gr. amylacea
- Phaseolus lunatus gr. macrospermus
- Phaseolus vulgaris
TuberosaRecensere
- Solanum phureja
- Polymnia sonchifolia
- Xanthosoma sagittifolium (X. edule)
- Canna edulis
- Arracacia xanthorrhiza (A. esculenta)
HoleraRecensere
- Solanum muricatum
- Lycopersicum esculentum var. succenturiatum, Lycopersicum peruvianum
- Cyclanthera pedata, Cyclanthera brachybotrys
- Cyphomandra betacea
- Physalis peruviana
CucumeraceaRecensere
Speciaria et stimulantesRecensere
- Capsicum frutescens var. baccatum, Capsicum pubescens
- Tagetes minuta
- Erythroxylon coca
- Bixa orellana
FibrosaRecensere
- Gossypium barbadense (G. peruvianum)
- Fourcroya cubensis
FructusRecensere
- Passiflora ligularis, Passiflora quadrangularis
- Carica candamarcensis, Carica chrysopetala, Carica pentagona, Carica pubescens, Carica candicans
- Lucuma obovata, Lucuma caimito
- Psidium guajava
- Annona cherimola
- Inga feuilleei
- Bunchosia armeniaca
- Matisia cordata
- Caryocar amygdaliferum
- Guilielma speciosa
- Malpighia glabra
- Solanum quitoense
- Prunus capuli (P. capollin)
MedicinaliaRecensere
VIIIa. ChiloeRecensere
VIIIb. Brasilia et ParaquariaRecensere
Plantae endemicaeRecensere
- Manihot utilissima
- Arachis hypogaea
- Phaseolus caracalla
- Theobroma cacao, Theobroma grandiflorum (Guazuma grandiflora)
- Hevea brasiliensis
- Ilex paraguariensis
FructusRecensere
Addenda aliquaRecensere
- Arbutus unedo
- Armoracia rusticana
- Commiphora gileadensis
- Cordia myxa
- Crataegus pinnatifida
- Dioscorea cayenensis
- Dioscorea dumetorum
- Dioscorea rotundata
- Dioscorea trifida
- Euterpe oleracea
- Helianthus annuus
- Helianthus tuberosus
- Inga edulis
- Leucaena esculenta
- Morus nigra
- Paullinia cupana
- Phoenix dactylifera
- Senegalia senegal
- Solanum aethiopicum
- Sorbus domestica
- Tropaeolum majus
- Vachellia seyal
- Vanilla planifolia
NotaeRecensere
BibliographiaRecensere
- Jonathan D. Sauer, Historical Geography of Crop Plants: A Select Roster. CRC Press, 1993 (Paginae selectae apud Google Books)
- Н. И. Вавилов, "Центры происхождения культурных растений" in Тр. по прикл. ботан. и селекции vol. 16 (1926) pp. 139-248
- N. I. Vavilov; K. S. Chester, interpr., The origin, variation, immunity and breeding of cultivated plants (Waltham Massachusettae, 1950) pp. 20-43 [fons principalis huius commentationis]
- N. I. Vavilov; Doris Love, interpr., Origin and geography of cultivated plants. Cantabrigiae: Cambridge University Press, 1992 (Paginae selectae apud Google Books)
- A. C. Zeven, J. M. J. De Wet, Dictionary of Cultivated Plants and their Regions of Diversity. Wageningen, 1982.
- Daniel Zohary, Maria Hopf, Domestication of Plants in the Old World: the origin and spread of cultivated plants in West Asia, Europe and the Nile Valley. 3a ed. (Oxonii: Oxford University Press, 2000. ISBN 9780198503569)