Neapolis
Vide etiam paginam discretivam: Neapolis (discretiva)
Vide etiam paginam discretivam: Parthenope (discretiva)
Neapolis[1] (Graece Νεάπολις 'nova urbs'; Italiane Napoli; Neapolitane Napule) est regionale Campaniae caput et tertia a maxima urbe in Italia, post Romam et Mediolanum. Numerus civium inter administrativos fines urbanos anno 2017 fuit 967 069. Sua municipalitas provincialis est tertia a maxima urbe metropolita Italiae, 3 115 320 incolas habens, et sua area metropolita viginti fere milia passuum praeter moenia urbana extenditur.

Locus: 40°50′0″N 14°15′0″E
Numerus incolarum: 966 144
Zona horaria: UTC+1, UTC+2
Situs interretialis
Nomen officiale: Napoli
Gestio
Consilium: Naples City Council
Procuratio superior: Urbs metropolitana Neapolitana
Geographia
Territoria finitima: Artianum, Casa Victoris, Casa Aurea, Maranum, Melitum, Munianum, Puteoli, Ad Quartum lapidem Campaniae Viae, Fanum Sancti Georgii ad Cambranum, Fanum Sancti Sebastiani ad Vesuvium, Bulla, Casandrinum, Portici, Cercula
Coniunctiones urbium

Primum ab antiquis Graecis et a poëtis Latinis dicebatur Parthenope[2] (Παρθενόπη), a Sirene quae traditur ibi sepulta esse, et etiam Palaepolis[3] (Παλαίπολις), hoc est vetus urbs, cui successit nova, Neapolis. Varro etiam nomen antiquum Latinum Novapolis[4] refert.
Geographia recensere
Historia recensere
Neapolis septimo saeculo a.C.n. a Graecis ex urbe Cumis condita est, apud urbem Palepolin. A Romanis anno 326 a.C.n. capta est.
Anno 1137, Northmanni Neapolim ceperunt.
Ab anno 1266 usque ad annum 1816, Neapolis Regni Neapolitani caput fuit, denique usque ad annum 1860 Utriusque Siciliae Regni (Italice Regno delle Due Sicilie).
Incolae notabiles recensere
Nati recensere
- 1598 - Ioannes Laurentius Bernini, architectus, sculptor, pictor
- 1668 - Ioannes Baptista a Vico, philosophus
- 1685 - Domenicus Scarlatti, compositor
- 1696 - Alphonsus de Liguori, episcopus ac sanctus
- circa 1760 - Angelus Tarchi, compositor
- Carolus Blasis (1797 - 1878), choreographus et saltator
- 1826 - Rogerius Bonghi, litterarum Graecarum peritus, politicus et scriptor (1895)
- 1853 - Eduardus Scarpetta, histrio (mortuus 1925)
- 1873 - Henricus Caruso, theatri lyrici acuta voce cantor
- 1877 - Henricus De Nicola, primus praeses Reipublicae Italicae (1946–1948)
- 1898 - Antonius de Curtis, histrio (mortuus 1967)
- 1898 - Titina De Filippo, actrix (mortua 1965)
- 1900 - Eduardus De Filippo, histrio (mortuus 1984)
- 1903 - Iosephus De Filippo, histrio (mortuus 1980)
- 1908 - Ioannes Leone, praeses Rei publicae Italiae (1971–1978)
- 1915 - Guido Zappa, mathematicus (mortuus 2015)
- 1925 - Georgius Neapolitanus, praeses Reipublicae Italicae (a mense Maio 2006)
- 1930 - Ludovicus De Filippo, histrio
- 1953 - Paschalina Sastri, actrix
- 1955 - Iosephus Daniele, musicus et cantor (mortuus 2015)
- 1973 - Fabius Cannavaro, pedilusor, victor Aureae Pilae anno 2006
Mortui recensere
- 1268 - Conradinus, filius regis Conradi IV, die 29 octobris amputatione capitis supplicio affectus
- 1615 - Ioannes Baptista Porta alchemista Italus
- 1647 - Thomas Aniello vulgo dictus Masaniello (* 1620)
- 1866 - Gulielmus Gasparrini, botanicus Italicus;(*1803).
- 1921 - Henricus Caruso, theatri lyrici acuta voce cantor
- 1952 - Benedictus Croce, philosophus et homo publicus (* 1866)
- 1962 - Salvator Lucania vulgo Lucky Luciano (* 1897)
Administratio urbis recensere
A die 30 Maii 2011 praefectus urbi est Ludovicus de Magistris post Rosa Russo Iervolino.
Aedificia egregia recensere
- Ecclesia sancti Ianuarii extra moenia est veterrimum sanctuarium huic sancto dedicatum et in veterrimis urbis ecclesiis numeratur, condita saeculo V, conexa cum Ioanne I episcopo (mortuo 432), investigatore reliquiarum Ianuarii.
- Castrum Novum (Neapolis) hodie vulgo Maschio Angioino,
- Ecclesia Cathedralis Assunptionis Beatae Virginis Mariae,
- Platea Plebis Sciti,
Institutiones publicae recensere
- Statio zoologica Anton Dohrn cum aquario marino
Scholae recensere
Musea recensere
Ecclesia Catholica recensere
Neapolis est sedes archiepiscopalis (Archidioecesis Neapolitana). Archiepiscopus hodiernus est Crescentius Cardinalis Sepe. Multi alii archiepiscopi Neapolis etiam cardinales fuerunt. Pars municipii ad Dioecesem Puteolanam pertinet.
Artes recensere
Gastronomia et alimenta recensere
Musica recensere
Perclarae sunt cantiones populares in lingua neapolitana compositae, etiam a maximis cantoribus aestimatae. Quarum omnibus acceptissimae sint "O sole mio" et "Santa Lucia."
Ludi athletici recensere
SSC Napoli pediludii urbis Neapolis turma est.
Vecturae recensere
Aeroportus recensere
Fractiones, vici et loci in municipio recensere
Vici et regiones urbanae recensere
- I Municipalitas (Neapolis):
- Playa (Neapolis) seu Chiaia Chiaia,
- Pausylipus,
- Fanum Sancti Ferdinandi (Neapolis) San Ferdinando
- II Municipalitas (Neapolis):
- Advocata (Neapolis) Avvocata,
- Mons Calvarius (Neapolis) Montecalvario,
- Pendinum Pendino,
- Portus (Neapolis) Porto,
- Mercatus (Neapolis) Mercato,
- Fanum Sancti Iosephi (Neapolis) San Giuseppe
- III Municipalitas (Neapolis):
- Stella (Neapolis) Stella,
- Fanum Sancti Caroli ad Arenam San Carlo all'Arena
- IV Municipalitas (Neapolis):
- Fanum Sancti Laurentii (Neapolis) San Lorenzo,
- Vicaria Vicaria,
- Podium Regale (Neapolis) Poggioreale,
- Area Industrialis (neapolis) Zona Industriale
- VI Municipalitas (Neapolis):
- Ponticelli[5] seu Ponticulum[5] Ponticelli
- Barra (Neapolis)[5] seu Barra Serini[5] Barra
- Sanctus Ioannes ad Teducium[5] (alia nomina: Sanctus Ioannes ad Tudusculum[5], Sanctus Ioannes de Teducculo[5], Sanctus Ioannes ad Theodusium[5]) San Giovanni a Teduccio
- VII Municipalitas (Neapolis):
- Mianum[5] Miano
- Secundillianum[5] Secondigliano
- Fanum Sancti Petri ad Paternum[5] San Pietro a Patierno
- X Municipalitas (Neapolis):
- Balneoli (Neapolis)[5] Bagnoli
- Foris Cryptam[5] Fuorigrotta
Municipia finitima recensere
Coniunctiones oppidorum recensere
Neapolis coniunctionem oppidorum cum Călărași (Romania) habet.
Nexus interni
Notae recensere
- ↑ Marcus Terentius Varro, De lingua Latina 6.58. Neāpolis, -is, f.; accusativo plerumque -im.
- ↑ Publius Vergilius Maro, Georgica 4.564.
- ↑ Titus Livius, Ab urbe condita 8.22.5.
- ↑ Marcus Terentius Varro, De lingua Latina 6.59.
- ↑ 5.00 5.01 5.02 5.03 5.04 5.05 5.06 5.07 5.08 5.09 5.10 5.11 5.12 5.13 5.14 5.15 5.16 5.17 5.18 5.19 5.20 5.21 5.22 5.23 5.24 Lapsus in citando: Invalid
<ref>
tag; no text was provided for refs namedSacco
Nexus externi recensere
Vicimedia Communia plura habent quae ad Neapolim spectant. |
Situs geographici et historici: Locus: 40°50′0″N 14°15′0″E • OpenStreetMap • GeoNames • 7051538 Thesaurus Getty • Facebook Places • Pleiades • Commentatio Theodisce, Francogallice, Italice apud Lexicon historicum Helveticum • Store norske Lexikon • Treccani |
Pinacotheca recensere
-
Collocatio finium municipii in Urbe metropolitana Neapolitana.
-
Despectus in urbem.
-
Ecclesia cathedralis Assunptionis Beatae Virginis Mariae
-
Castrum Novum.
Athenae • Barcino • Belogradum • Berolinum • Birminghamia • Bruxellae • Bucaresta • Budapestinum • Casanum • Catharinopolis • Charcovia • Colonia Agrippina • Constantinopolis • Hamburgum • Kiovia • Londinium • Lutetia • Matritum • Mediolanum • Minscum • Monacum • Moscua • Neapolis • Novogardia Inferior • Odessa • Permia • Petropolis • Praga • Roma • Rostovia ad Tanaim • Samara • Serdica • Ufa • Varsavia • Vindobona • Volgogradum • Voronegia
Ancona • Aquila • Augusta Praetoria • Augusta Taurinorum • Barium • Bononia • Campus Bassus • Caralis • Catana • Florentia • Genua • Mediolanum • Messana • Neapolis • Panormus • Perusia • Potentia • Regium • Roma • Tergeste • Tridentum • Venetiae Capsae cognatae: Regiones Italiae • Capita provinciarum metropoleonque Italicarum | |