Burundia

Burundia est civitas sui iuris in Media Africa, in oropedio in Lacuum Magnorum regione sita, iuxta Lacum Tanganicam. A septentrione Ruandae, occidente Reipublicae Democraticae Congensi, et oriente Tanzaniae finitima est. Caput est urbs Buiumbura. Quamquam civitas litore marino caret, multum finis meridio-orientalis ad Lacum Tanganyikam adiacet.

Burundia

Res apud Vicidata repertae:

Burundia: insigne

Burundia: vexillum

Terra continens: Africa
Territoria finitima: Res publica democratica Congensis, Ruanda, Tanzania
Locus: 3°40′0″S 29°49′0″E
Caput: Gitega

Gestio

Princeps: Evaristus Ndayishimiye
Praefectus: Gervasius Ndirakobuca
Consilium: Parliament of Burundi
Situs interretialis

Populus

Numerus: 11 530 580
Sermo publicus: Kirundi, Francogallice, Anglice
Zona horaria: UTC+2, Africa/Bujumbura
Moneta: Burundian franc

Commemoratio

Paean: Burundi Bwacu

Sigla

ISO BI, BDI, 108; IOC BDI
Dominium interretiale: .bi
Praefixum telephonicum: +257
Siglum autoraedarum: RU

Historia

Tabula Burundiae.

Burundia fuit ab anno 1889 usque ad finem Belli Orbis Terrarum I anno 1918 colonia Imperii Germanici, accurate cum Tanzania ac Ruanda pars Africae Orientalis Germanicae (Germanice Deutsch-Ostafrika). Postea Belgica colonia fuit. Anno 1962, libertatem assecuta est, et ibi Tutsica monarchia cum rege Muambutsa IV redintegrata est. Ibi respublica anno 1966 proclamata est. Burundia e decennio 197 fuit scaena diversarum subitanearum conversionum et caedium productarum ab aemulatione inter duo praecipuas reipublicae ethnos, Hutuvicos et Tutsicos, praesertim inter annos 1993 et 1999, ubi violentia ethnica inter Hutuvicam et Tutsicam factiones centena milium profugorum et 250 000 interfectorum effecit. Quamquam aliqui profugi ex vicinis rebus publicis rediverunt, interethnicae contentiones alios fugere coegerunt.

Copieae^? Burundiae, ad firmandos fines, Reipublicae Democraticae Congensis conflictui intervenere.

Civilitas

Petrus Nkurunziza, praeses Burundiae.

Burundia multifactionalis respublica cum praesidialis regimine est, ubi praeses ducis civitatis et ducis gubernationis muneribus fungitur. Potestas exsecutiva in gubernationis manibus est, dum duae camerae Parlamenti (Senatus et Conventus Nationalis) potestatem legisferam cum gubernatione participant.

Reconciliatio nationalis

Die 14 Martii anni 2006, Burundiensis Iustitiae ministra, Clotildis Niragira, ultimi 1864 captivorum politicorum nuncupantorum, praesertim Hutuvicorum de Tutsicis caedibus accusatorum, ultimi circuli liberationem nuntiavit, "Commissionem cum identificandorum politicorum captivorum munere suam laborem perficere." Haec novae liberationes comprehensorum post Ianuarium liberatorum numerum ad 3299 in nationalis reconciliationis actus ambitu augent.

Novus codex poenalis

Die 22 Novembris anni 2008, Parlamentum Burundiense novum codicem poenalem sanxit, qui tum poenae capitalis abrogationem tum iuris internationalis dispositionem contra genocidium, delicta contra humanitatem et bellicum praevidet. Hic novus codex poenalis mutationem de homosexualium iuribus signavit, quia Homophylophiliae poenas subire praevidet, quae usque ad illud tempus tolerata erat.

Provinciae, communia et colles

Tabula provinciarum.

Burundia divisa est in septendecim provincias, quae vicissim in 117 communia, quae vicissim in 2638 colles (Francice collines). Provinciales gubernationes super hos fines efformantur. Anno 2000, provincia Buiumburam comprehendens bipertita est in Buiumburam Ruralem et Buiumburae Buleuterium.

Provinciae sunt inferiores:

Provincia Latine	Provincia Francice	Caput Latine	Caput Francice
Bubantia	Bubanza	Bubantia	Bubanza
Buiumburae Buleuterium	Bujumbura Mairie	Buiumbura	Bujumbura
Buiumbura Ruralis	Bujumbura Rural
Provincia Bururiensis	Bururi	Bururi	Bururi
Provincia Cancuzonensis	Cankuzo	Cancuzo	Cankuzo
Provincia Cibitocensis	Cibitoke	Cibitoce	Cibitoke
Provincia Kitegaensis	Gitega	Kitega	Gitega
Provincia Caruziensis	Karuzi	Caruzi	Karuzi
Provincia Cayantina	Kayanza	Cayantia	Kayanza
Provincia Cirundonensis	Kirundo	Cirundo	Kirundo
Provincia Macambaensis	Makamba	Macamba	Makamba
Provincia Muramuyaensis	Muramvya	Muramuya	Muramvya
Provincia Muyingana	Muyinga	Muyinga	Muyinga
Provincia Muaronensis	Mwaro	Muaro	Mwaro
Provincia Ngoziensis	Ngozi	Ngozi	Ngozi
Provincia Rutana	Rutana	Rutana	Rutana
Provincia Ruyigiensis	Ruyigi	Ruyigi	Ruyigi

Geographia

Super oropedium Africo in corde sita, Burundia temperato climate aequatoriali propter altitudinem (1700 metrorum mediae in media civitate, inferiorem in peripheria) fruitur. Mons Heha, Buiumburae austroriente situs, est 2670 metra altus. Terrae lacinia iuxta flumen Ruzizorum, Lacus Tanganicae septentrione, una zona est ubi altitudo 1000 metrorum non superat. Haec regio Vallis Chasmatis partem format.

Oeconomia

Burundica oeconomia agriculturam circumit, quae praecipuus campus est et plerosque incolas occupat, sed Burundia etiam maxima niccoli reservata in orbe terrarum habet. Praesertim et bellorum et instabilitatis et consectariorum incolarum (profugorum) motuum causā, aegre Burundia suis opibus usi potest.

Ad conandum crescere, Communitati Oeconomicae Africae, et antea Communitati Africae Orientalis haesa est, quae consociationes liberi commercii zonam hac in regione creare quaerentes sunt ut mutua rerum commutatio stimuletur.

Demographia

Mulieres Burundienses capras alunt.

Demographica Burundiae evolutio.

Ex anno 2008, Burundia proiecta est ut propinquum numerum incolarum 8 691 005 haberet. Haec approximatio diserte sidae effectuum rationem habet, quae significativum effectum super civitatis demographiam habet. Circiter 500 000 hominum propter hoc morbum loco motum est. Multi Burundienses in alias terras propter bellum civile migraverunt. Anno 2006, Civitates Foederatae circa 10 000 Burundiensium profugorum accepit.

Plerique Burundienses regiones rusticas, et 6 centesimae incolarum regiones urbanas incolunt. Spissitudo incolarum circiter 315 incolarum pro chiliometro quadrato secunda maxima spissitudo in Africa Subsahariana est. Fere 85 centesimae incolarum Hutuvicae, 15 centesimae Tutsicae, et minus quam 1 centesima Tuaicae originis est.

Linguae

Linguae publicae sunt Kirundica et Francica, sed tota in Burundia tres linguae sunt:

• Francica, quam 2200 incolarum pro patrio sermone in Burundia habent;
• Kirundica 4 600 000 in Burundia locutores habet. Etiam Ruanda, Tanzania, et Uganda Kirundice utuntur. Tres dialectos habet: Hutuvicam, Tutsicam, quae persimiles inter se sunt, et Tuaicam, e tribus dissimillimam, sed omnes inter se et cum Kinyarwandica, in Ruanda publica et pro eadem lingua habita, facile intellegi possunt;
• Suahilica, cum 6356 hominum pro patrio sermone habentium. Caput Suahilice quoque utitur, et prima lingua qua Buyenzi utuntur. Multi Musulmani Suahilice plurimis Burundicis in urbibus utuntur.

Religio

Fontes Christianos 70 centesimas esse aestimant, cum Catholicis Romanis maximum circulum cum 65 centesimis repraesentantibus. Protestantes et Anglicani fideles relictum 5 centesimas comprehendunt. Circa 23 centesimae incolarum religionibus vernaculis a maioribus posteris traditis haerentur; translaticiorum autochthonicorum circulorum aliqui sidae et aliorum morborum medellas promovent. Musulmani 10 centesimae esse aestimantur, quorum plerique regiones urbanas incolunt. Sunnitae plerosque Musulmanos, dum Siitae reliquos Musulmanos constituunt.

Valetudo

Minor curationis medicae gradus in Burundia quam in plerisque civitatibus est. Exspectatio vitae in natu 48,5 annorum (anno 2005) est. Magna incolarum proportio hyponutrita est. Tres medici pro 100 000 hominum decennio 201 ineunte erant. VIDH et sidae praevalentia circiter 4,2% anno 2007 erat.

Cultura

Kitegaensia tympana.

Cultura Burundica in moribus a maioribus posteris proditis et in pondere civitatum vicinarum fundatur, quamquam prominentia culturae a turba civili obstructa est. Quia agricultura est praecipua in Burundia industria, cibus Burundicus usitatus in batata, maizo, piso consistit. Ob suam caritatem, caro solum paucis vicibus pro mense manducatur. Cum nonnulli Burundienses familiarissimi congrediuntur, impecum (Francice: impeke), cervisiam, e magno vasculo bibunt. Singuli amici aut familiares singulos siphones unitatem significnates accipiunt.

Opificum artes ponderis artis forma in Burundia et dona pulchra plurimis periegetis sunt. Cistarum contextus popularis ars inter Burundienses opificibus est. Aliae opificum artes, inter quas personae, scuta, statuae, et figlina, in Burundia conficiuntur.

Tympanorum pulsatio ponderis culturae Burundicae patrimonii pars est. Per totum orbem terrarum praeclari Tympanistae Regii Burundiae, actum per circiter quadraginta annos posuerunt, ob suam translaticiam tympanorum pulsationem cum amasaconibus, ibisicisonibus, et iciranyis tympanis insignes sunt. Saltatio crebro tympanicum actum comitur, qui saepe in celebrationibus et familiaribus conviviis videtur. Abatimbo, cuius actus in caerimoniis et ritibus ponitur, et rapidarum pulsationum abanyagasimbo duae clarae Burundicae saltationes sunt. Inter instrumenta musica tibia, cithara, icembe, indonongo, umuduri, inanga, et inyagara notanda sunt.

Homines pediludio in Burundia ludunt.

Burundienses Kirundice, Francice, et Suahilice totam per civitatem utuntur. Burundiae index alphabetizationis parvus est propter defectus assiduitatis in schola. Solum decem centesimae Burundiensium puerorum educationem secundariam recipiunt. Fama gravis est et historiam lectionesque vitales per fabularum narrationem, poësin, et cantum transmittit. Imigami, indirimbo, amazina, et iuyivugo litterariorum generum in Burundia exsistentium modi sunt.

Canistriludium et ludus gymnicus campestris famosi artes athleticae in Burundia sunt. Pediludium populare oblectamentum per rempublicam est, velut mancalae ludi sunt. In Burundia Christiana sollemnia celebrantur, inter quae Christi Natalis longissima est. Dies Libertatis Burundiae quotannis Kalendis Iuliis celebratur. Anno 2005, gubernatio Burundica Eidulfitrum (Arabice عيد الفطر), Islamicum sollemne, publicas ferias enuntiavit.

Burundica gubernatio mutationes in lege homophylophiliam sceleratam facientes nuperrime pertulit. Homines a consensualibus homosexualibus necessitudinibus noxii inventi inter duo aut tres annos carceris et inter 50 000 et 100 000 francorum Burundicorum multae periculum subeunt. Amnestia Internationalis actionem damnavit, eam Burundicarum obligationum transgressionem sub legibus internationalibus regionalibusque de iuribus humanis et contra Burundicam constitutionem nuncupans, quae vitae privatae iure spondet.

Educatio

Burundia universitatem civitatis habet. Complura musea urbibus sunt, inter quae Museum Geologicum Burundiae Buiumburae et Museum Nationale Burundiae et Museum Burundicum Vitae, ambo ultima Kitegae sita. Alphabetismus circiter in dimidio incolarum numero inter viros et circiter in quarta parte numeri incolarum inter mulieres est.

Bibliographia

• Abdallah, Ahmedou Ould. Burundi on the Brink, 1993–95: A UN Special Envoy Reflects on Preventive Diplomacy.
• Allen, J. A., et al. 2004. Africa South of the Sahara 2004: South of the Sahara. Novi Eboraci: Taylor and Francis Group. ISBN 1857431839.
• Bentley, Kristina, et Roger Southall. An African Peace Process: Mandela, South Africa, and Burundi.
• Chrétien, Jean-Pierre. The Great Lakes of Africa: Two Thousand Years of History.
• Daley, Patricia. Gender and Genocide in Burundi: The Search for Spaces of Peace in the Great Lakes Region.
• Eggers, Ellen K. 2006. Historical Dictionary of Burundi. Ed. 3a. Lanhamiae Terrae Mariae: Scarecrow Press. ISBN 0810853027.
• Gates, Henry Lewis. et Anthony Appiah. 1999. Africana: The Encyclopedia of the African and African American Experience. Novi Eboraci: Basic Civitas Books. ISBN 0465000711.
• Ewusi, Kale, et Ebenezer Akwanga. Burundi's Negative Peace: The Shadow of a Broken Continent in the Era of Nepad.
• Jennings, Christian. Across the Red River: Rwanda, Burundi and the Heart of Darkness.
• Kidder, Tracy. Strength in What Remains.
• Krueger, Robert. et Kathleen Tobin Krueger. 2007. From Bloodshed to Hope in Burundi: Our Embassy Years during Genocide. Austiniae Texiae: University of Texas Press. ISBN 0292714866.
• Lemarchand, Rene. 1996. Burundi: Ethnic Conflict and Genocide. Cantabrigiae: Cambridge University Press. ISBN 9780521566230.
• Melady, Thomas Patrick. Burundi: The Tragic Years.
• Nivonzima, David, et Len Fendell. Unlocking Horns: Forgiveness and Reconciliation in Burundi.
• Uvin, Peter. Life After Violence: A People's Story of Burundi.
• Watt, Nigel. Burundi: The Biography of a Small African Country.
• Weinstein, Warren. 2006. Historical Dictionary of Burundi. Metuchen Novae Caesareae: Scarecrow Press. ISBN 0810809621.

Nexus externi

Vicimedia Communia plura habent quae ad Burundiam spectant.

• Burundia apud bibliothecas Universitatis Coloratensis (Anglice)
• Burundica Nationalis Consultationum situs (Francogallice)
• Dux Civitatis et Consilii Sociis (Anglice)
• Ritus gubernationis Burundicae situs (Francogallice)

Civitates et territoria Africae

Opus geopoliticum • Nationes mundi • Africa

Capsae cognatae: America • Asia • Europa • Oceania

Burundia : politica

Praesides Burundiae

Michael Micombero 1966 • Ioannes Baptista Bagaza 1976 • Petrus Buyoya 1987 • Melchior Ndadaye 1993 • Franciscus Ngeze 1993 • Silvia Kinigi 1993 • Cyprianus Ntaryamira 1994 • Sylvester Ntibantunganya 1994 • Petrus Buyoya 1996 • Domitianus Ndayizeye 2003 • Petrus Nkurunziza 2005 • Evaristus Ndayishimiye 2020 Opus geopoliticum • Duces civitatum Africanarum hodiernarum Capsae cognatae: Primi ministri Burundiae • Ministri rerum externarum Burundienses

Primi ministri Burundiae 2020–

Alanus Gulielmus Bunyoni 2020 • Gervasius Ndirakobuca 2022 Opus geopoliticum • Gubernatores civitatum Africanarum hodiernarum Capsae cognatae: Praesides Burundiae • Ministri rerum externarum Burundienses

Ministri rerum externarum Burundienses

Lorgio Nimubona 1962 • Iosephus Mbazumutima 1964 • Marcus Manirakiza 1965 • Pius Masumbuko 1966 • Prime Niyongabo 1967 • Michael Micombero 1967 • Lazarus Ntawurishira 1967 • Liberius Ndabakwaje 1969 • Artemon Simbananiye 1971 • Aegidius Bimazubute 1974 • Melchior Bwakira 1975 • Albertus Muganga 1976 • Eduardus Nzambimana 1978 • Laurentius Nzeyimana 1982 • Aegidius Nkuriyingoma 1986 • Cyprianus Mbonimpa 1987 • Liberius Bararunyeretse 1992 • Sylvester Ntibantunganya 1993 • Ioannes Maria Ngendahayo 1993 • Paulus Munyembari 1995 • Venerandus Bakevyumusaya 1995 • Lucas Rukingama 1996 • Severinus Ntahomvukiye 1998 • Terentius Sinunguruza 2001 • Antonietta Batumubwira 2005 • Augustinus Nsanze 2009 • Laurentius Kavakure 2011 • Alanus Amatus Nyamitwe 2015 • Ezechiel Nibigira 2018 Opus geopoliticum • Ministri a rebus externis civitatum Africanarum hodiernarum Capsae cognatae: Praesides Burundiae • Primi ministri Burundiae