Haec pagina de Romae antiquae historia agit.

Lupa Capitolina.
Horatiorum Iuratio (Il giuramento degli Orazi). Pictura Iacobi Ludovici Davidis.

Ab Urbe condita usque ad saeculum 1 a.C.n.

recensere
  Conferatur pagina principalis: Roma condita.

Regnum Romanum

recensere

Roma die 21 Aprilis 753 a.C.n. Marci Terenti Varronis sententia condita est, postquam Remus a Romulo fratre necatus est. Memoriae proditum est septem reges 244 annos regnavisse, qui erant Romulus, Numa Pompilius, Tullus Hostilius, Ancus Marcius, Tarquinius Priscus, Servius Tullius, Tarquinius Superbus.

Res publica

recensere

Res Publica anno 509 a.C.n. clamata, urbs proeliorum longum tempus cum populis Italicis (cum Etruscis, Latinis, Volscis, Aequis) vixit. Latio enim capto, Roma, postquam bello Gallos, Oscos Samnitesque, et Tarentinos, quibus Pyrrhus, Epiri rex, socius erat, vicit, paeninsulam Italicam (a media Italia usque ad Magnam Graeciam) cepit.

Post bella Punica (264146 a.C.n.) adversus Carthaginem et bella Macedonica (212168 a.C.n.), et Mare Mediterraneum et Orientis pars in dicione Romana redacta est. Provinciae Romanae primae creatae sunt: Sicilia, Sardinia, Hispania, Macedonia, Graecia (Acaia), Africa.

Saeculi 2 a.C.n. dimidia extrema pars et saeculum 1 a.C.n. seditionis, civilis belli crudelisque dominationis aetas fuerunt: hoc tempore Gracchi, Iugurtha, Quintus Lutatius Catulus, Gaius Marius, Lucius Cornelius Sulla, Marcus Aemilius Lepidus, Spartacus, Gnaeus Pompeius, Marcus Licinius Crassus, Lucius Sergius Catilina, Marcus Tullius Cicero, Gaius Iulius Caesar, et Octavianus vixerunt. Anno 27 a.C.n., Octavianus ipse, quondam cum Marco Antonio Lepidoque triumvir (triumviratus secundus), princeps factus, Augustus vocari coepit, atque Imperium Romanum rite coepit.

Imperium

recensere
  Conferatur pagina principalis: Imperium Romanum.

Nexus interni

Bibliographia

recensere
Aetates

ExordiumMonarchiaRes Publica ImperiumRuina et lapsus Imperii Imperium Romanum OccidentaleImperium Byzantinum

Constitutiones

HistoriaAetas regum Res PublicaImperium Romanum

Administratio

SenatusComitia (Curiata, Centuriata, Tributa, Concilia plebis) • Curia HostiliaForumCursus honorumLegatusDuxOfficium PraefectusVigintisexviriLictorMagister militumImperatorPrinceps senatusPontifexAugustusCaesarTetrarchiaProvincia

Magistratus

Tribunus plebis(Tribuni aerariiTribuni militumTribuni militum consulari potestateTribunus Celerum)QuaestorAedilisPraetorConsulCensorProconsul GubernatorDictatorMagister equitumDecemviri legibus scribundisTribuni militum consulari potestateTriumvirRexInterrex

Leges

Lex XII TabularumCivis Romanus sumAuctoritasImperiumStatusIudiciaConstitutio AntoninianaEdictum Domitiani de excidendis vineis

Societas

PatriciiPlebsSecessio plebisOrdo EquestrisGensTribusPraenomina Romana antiquaMulieresMatrimoniumServitusLiberti

Exercitus

Legio Limes

Cultura

CalendariumMedicinaTheatrumArs coquinaria ScholaLitteraeArsMusicaArchitecturaReligio (ExsequiaePersecutionesCultus imperatorius)MythologiaChristianismus in imperio romanoThermaeForumSPQRVestimentaFesta(CarmentaliaFloraliaLemuraliaLupercaliaPariliaSaturnalia)CircusVinumMeretricesLinguae

Technologia

Numeri RomaniArithmeticaAbacusViae RomanaePontesAquae ductiMetallurgiaCloaca Maxima

Oeconomia

AgriculturaMercaturaAerariumNummi

Lingua Latina

ArchaicaClassica sive aureaPostclassica sive argenteaSermo vulgarisMediaevalisHumanisticaLingua NeolatinaLingua Latina scientificaLingua Latina EcclesiasticaLinguae Romanicae

Scriptores praecipui

ApuleiusCatullusCiceroQuintus Curtius RufusHoratiusIulius CaesarIuvenalisLiviusLucretiusOvidiusPetroniusPlautusGaius Plinius SecundusGaius Plinius Caecilius SecundusPropertiusSallustiusSenecaSuetoniusTacitusVergiliusVitruvius

Indices

AnnalesConsules rei publicae Consules sub principatu electorumDii Graeci cum paribus deis Romanis EtruscisqueDioecesesGentes RomanaeGubernatores provinciarum RomanarumImperatoresOppida et urbesHomines illustriProvinciae(Provinciae Rei PublicaeProvinciae ImperiiProvinciae Imperii DiocletianiTabula successionis provinciarum Romanarum) RegesRegiones Italicae AugustaeAntiquae viae