Vicipaedia

Confucianismus

Confucianismus est Sinensis ethices et philosophiae formula, quae ex doctrina Confucii (551 a.C.n.–479 a.C.n.), sapientis Sinensis, evoluta est. Etenim Confucianismus, de moralitate humana actioneque recta tractans, reapse est multiplex cogitationis moralis, socialis, civilis, philosophicae, iam quasi religiosum systema, quod culturam historiamque Asiae Orientalis magnopere movit.

Statua Confucii in templo Confuciano.

Confucianismus religio publica nonnullarum Asiae Orientalis civitatum haberi potest, ubi administrationes aestimationes Confucianas amplificant. Culturae et civitates abs Confucianismo sic motae sunt Corea, Iaponia, Sina, et Vietnamia; etiam terra praecipue a populo Han constituta, potissimum Singapura et Taivania.

Primae Confucianismi doctrinae educationem evolutionemque moralem cuiusque hominis vehementius dicunt, ut res publica a virtutibus, non a legibus coercentibus, gubernetur (Levinson & Christensen 2002:157).

Historia

recensere
 
Templum Confucianum in urbe Kaohsiung Taivaniae.

Confucius fuit Sinensis sapiens et philosophus socialis, cuius doctrina multa saecula Asiam Orientalem movit; coniunctio autem inter Confucianismum et Confucium hominem est dubia. Suis notionibus dum vixit non late acceptis, ipse saepe conquestus est se non teneri ab ullis dominorum feudatoriorum. Sicut Buddha, Iesus, Socrates, et alii philosophi praestantes, Confucius scripta posteritati non reliquit; potius, habemus solum scripta recordationum, a suis discipulis et eorum discipulis tradita. Ulterius impeditur hic rerum status a "crematione librorum et humatione eruditorum."

Transmissus ad saecula undevicensimum vicensimumque, Confucianismus praecipue deducitur de schola Neoconfucianisma, a Zhu Xi ducta, qui Confucianismum tempore Domus Song et inferiorum domuum refecit. Neoconfucianismus notiones Buddhistas Taoistasque cum exstantibus notionibis Confucianis miscuit ut plenius metaphysicarum systema conformet. Eo tempore, multae Confucianismi scholae se contra Buddhista Taoistaque fidei formulas professae sunt.

Confucianismus electus est ab Han Wudi Imperatore (141 a.C.n.–86 a.C.n.) ut is, eius systemate politicale utens, civitatem Sinensem melius administraret. Etsi doctrina Confuciana per Domum Tang vim amisit, ea principalis Sinae orthodoxia duo millennia mansit, usque ad saeculum vicensimum. In plurimis Sinae regionibus iam superfuit donec ab emendantibus philosophis Sinenses oppugnata esset, qui eam habebant "praemodernum" cogitationis signum et impedimentum Sinensi "renovationi". Ad extremum, per Sinae Tumultu Culturae (Anglice Cultural Revolution), ea per vim oppressa est. Nihilominus, post huius tumultus finem, Confucianismus in Sina redintegratus est, et eius studium et disceptatio increbruerunt.

Administratio

recensere
 
Templum Confucianum Wen Miao, in urbe Wuwei Provinciae Gansu Sinae.

Gravis Confucianismi notio est quod regi, ut alios gubernet, primum necesse est se gubernare. Virtus regis ipsius, satis evoluta, beneficentiam per regnum permovet. Haec notio amplius excolitur in Magna Eruditione, et cum Taoismi notione wúwèi (無為, simpliciter 无为) arte conectitur: minus rex facit, plus fit. Rex, "medius punctus tranquillus," circa quem regnum movetur, omnia apte versare sinit, necessitatemque partium summae ordinatarum vitat. "Virtute gubernare," inquit Confucius, "est Stellae Polaris simile, quae in sua statione permanet dum sescentae stellae eam salutant" (Analecta 2.1). Haec sententia priscas shamanismi persuasiones fortasse repetit, sicut rex ut axis qui caelum, homines, terramque copulat; Sinica enim littera pro 'rex' (王 wáng) hos tres orbis terrarum gradus ab linea unica coniunctos monstrat. Alterna opinio est hanc sententiam adhiberi a ministris et decurionibus ut optimatum libidines deterreant quae ceteroquin populo noceant.

Templa et libri canonici

recensere
 
Li Ji (禮記), Liber Rituum.

Tempore Domus Han (ca. 206 a.C.n.–220 p.C.n.), Confucianismus factus est ideologia civitatis Sinensis. Quisque urbs oppidumve cui fuit sedes administrationis templum Confucio dicatum aedificavit, ubi administratores caerimonias temperabant ut ei decus esset. Haec spatia, in quibus homines Confucium et eius discipulos colebant, appellata sunt templa litterarum (文庙 wénmiào). Intus aderat mensa sola, ante quam cultores genibus rite nitebantur. A lateribus templi saepe erat bibliotheca, ubi "cultores litterarum" de libris canonicis disserebant (Bellinger).

Confucianismus alto quorumdam librorum canonicorum studio innititur: codicum appellatorum Quinque Classicorum (Shi Jing 詩經, Shu Jing 書經, Li Ji 禮記, Chun Qiu 春秋, Yi Jing 易經) et Quattuor Librorum (Ratiocinantium colloquia 論語, Magnae Scientiae 大學, Medium Sempiternum 中庸, et Mencius 孟子).

Nomina Confucianismi

recensere

Sunt in lingua Sinica nonnulla Confucianismi nomina:

  • 儒家 rújiā 'scholarum schola'
  • 儒教 rújiào 'scholarum doctrina'
  • 儒學 rúxué 'scholarum studium'
  • 孔教 Kǒngjiào 'Confucii doctrina'

Nexus interni

 
Aerea Confucii statua; ex Bibliothek des allgemeinen und praktischen Wissens 1905:5:23.

Libri conversi

recensere

Bibliographia

recensere
 
Ara Confuciana in templo Confuciano in urbe Bendigo Australiae, anno 2005.
  • Avanzini, Federico. 2000. Confucianesimo e Taoismo. Queriniana.
  • Bellinger, Gerhard J. Encyclopédie des religions. ISBN 2-253-13111-3.
  • Berthrong, John H., et Evelyn Nagai Berthrong. 2004. Confucianesimo: Una introduzione. Romae: Fazi.
  • Confucius. 1999. The analects of Confucius: a new-millennium translation. Edidit et convertit David H. Li. Bethesdae Terrae Mariae: Premier Pub.
  • Creel, Herrlee G. 1960. Confucius and the Chinese Way. Retractatio. Novi Eboraci: Harper Torchbooks. Primum divulgatum titulo Confucius—The Man and the Myth.
  • Darga, Martina Darga. 2001. Konfuzius. Kreuzlingen: Hugendubel. ISBN 3-7205-2193-1.
  • Fingarette, Herbert. 1972 Confucius: The Secular as Sacred. ISBN 1-57766-010-2.
  • Gu, Xuewu. 2002. Konfuzius zur Einführung. Hamburg: Junius-Verlag. ISBN 3-88506-361-1.
  • Hattstein, Markus. 2005. Die Weltreligionen. Tandem. ISBN 3-8331-1406-1.
  • Huang, Chun-chieh. 2009. Konfuzianismus: Kontinuität und Entwicklung. Bielefeld. ISBN 978-3-8376-1048-2.
  • Ivanhoe, Philip J. 2000. Confucian Moral Self Cultivation. 2nd rev. ed. Indianapolis: Hackett Publishing. ISBN 0-87220-509-6.
  • Lanciotti, Lionello. 1997. Confucio: La vita e l'insegnamento. Astrolabio Ubaldini.
  • Lee, Eun-Jeung. 2003. Anti-Europa: Die Geschichte der Rezeption des Konfuzianismus und der konfuzianischen Gesellschaft seit der frühen Aufklärung: Eine ideengeschichtliche Untersuchung unter besonderer Berücksichtigung der deutschen Entwicklung. Münster: Lit-Verlag. ISBN 3-8258-6206-2.
  • Levinson, David, et Karen Christensen. 2002. Encyclopedia of Modern Asia.
  • Liu, Wu-Chi. 1972. Confucius, His Life and Time. Westport Connecticutae: Greenwood Press. ISBN 0-8371-5616-5.
  • Nivison, David S. 1996. The Ways of Confucianism. Sicagi: Open Court Press.
  • Oldstone-Moore, Jennifer. 2007. Capire il Confucianesimo. Monasterii: Feltrinelli.
  • Paul, Gregor. 2001. Konfuzius. Freiburg/B.: Herder. ISBN 3-451-05069-2.
  • Taylor, Rodney Leon. 1990. Religious Dimensions of Confucianism. Albania: State University of New York Press.
  • Twitchett, Denis Crispin. 1976. The Birth of the Chinese Meritocracy. Londinii: China Society.
  • van Ess, Hans. 2003. Der Konfuzianismus. Monaci: Beck. ISBN 3-406-48006-3.
  • Weber, Maximus. 1951. The Religion of China: Confucianism and Taoism. Edidit et convertit Hans H. Gerth. Glencoe, Ill.: Free Press.
  • Yao, Xinzhong. 2000. An Introduction to Confucianism. Cantabrigiae: Cambridge University Press.
  • Zotz, Volker. 2000. Konfuzius. Reinbek: Rowohlt. ISBN 3-499-50555-X.

Nexus externi

recensere


Receptum de "https://la.wikipedia.org/w/index.php?title=Confucianismus&oldid=3818046"