Niger (flumen)
Niger[1] seu flumen Nigrum[2] est principale Africae Occidentalis flumen. Circa 4180 chiliometrorum extenditur per pelvem hydrographicam cuius area 2 117 700 chiliometrorum quadratorum est.[3] Fons in Terris Altis Guineae in Guinea meridio-orientali patet, unde flumen crescentem describitur per Malium, Nigrum, secundum fines Benini, et tum per Nigeriam, cum per magnum delta, Delta Nigri et Flumina Olei appellatum, per Sinum Guineae in Oceanum Atlanticum defluit. Niger longitudine est tertium Africae flumen, solum a Nilo et Congo (etiam Flumen Zaïre appellatum) exsuperatum. Praecipuus tributarius est flumen Benue.
Etymologia
recensereNiger Jeliba vel Joliba 'magnum flumen' in linguis Mandingianis, Orimiri vel Orimili 'magna aqua' in Igbo, Egerew n-Igerewen 'flumen fluminum' in Tuareg, Isa Ber 'magnum flumen' in Songhay, Kwara in Hausa, et Oya in Yoruba appellatur. Incerta est origo nominis Nigri, primum solum ad medias fluminis regiones adhibiti. Veri simile est nomen Nigrum in lingua Latina et aliis linguis deductum esse ex egerew n-igerewen nomine Tuareg, secundum medias fluminis partes circa Tombutum adhibitum.[4][5] Tombutum, quia in finibus australibus principalis viae commercii trans-Saharani ad Mare Mediterraneum occidentale iacet, fuit fons plurimi Europaeae fluminis regionis doctrinae.
Geographia
recensereFlumen Niger est multis fluminibus clarius: decimam tantum partem sedimenti Nili fert, quia terrae eius fontium in saxis antiquis sitae sunt, quae minimum limum praebent.[6] Sicut Nilus, Niger quotannis inundatur. Aquae Septembri oriri incipiunt, fastigium Novembri habent, ante Maium finiuntur.[6]
Rara fluminis proprietas est delta Nigri interius, ubi eius gradiens subito imminuitur.[6] Effectus est regio fluminum intertextorum, paludum, lacuumque tam magna quam Belgium; inundationes tempestivae faciunt ut delta piscatui et agriculturae sit uberrima.[7] Tombutum urbs prope ad finem delta interioris situm est.
Pinacotheca: tabulae
recensere-
Tabula anni 1808
Notae
recensere- ↑ "Niger" et "Nigir seu Niger, Nigris, et Nigres" in Iohannes Iacobus Hofmannus, Lexicon universale (1698) ~. "Niger fl." in tabula Africae Tabula Nova ab Abrahamo Ortelio facta (Antverpiae, 1570).
- ↑ "distat a Tumbuto in flumen Nigrum ad duodecimo fere milliario" (p. 265 apud Google Books)
- ↑ Gleick 2000:33.
- ↑ Nomen Arabicum nahr al-anhur ex Tuareg recte convertitur.
- ↑ Online Etymological Dictionary.
- ↑ 6.0 6.1 6.2 Reader 2001, p. 191
- ↑ Reader 2001, pp. 191–192
Bibliographia
recensere- Asante, Molefi Kete. 2015. The History of Africa: The Quest for Eternal Harmony. Ed. secunda., Routledge.
- Boyle, T. C. 1981. Water Music. Mythistoria de Mungo Park, exploratore Scotico.
- Bouchette, Frédéric, Mathieu Schuster, Jean-François Ghienne, Cléa Denamiel, Claude Roquin, Abderamane Moussa, Patrick Marsaleix, et Philippe Duringer. "Hydrodynamics in Holocene Lake Mega-Chad." Quaternary research 73: 226–36. doi:10.1016/j.yqres.2009.10.010. PDF.
- Gleick, Peter H. 2000. The World's Water, 2000-2001: The Biennial Report on Freshwater. Island Press. ISBN 1-55963-792-7. Google Books.
- Obert, Michael. 2010. Regenzauber: Auf dem Niger ins Innere Afrikas." Ed. quinta. National Geographic Taschenbuch. ISBN 3-89405-249-X.
- Reader, John. 2001. Africa. Vasingtoniae, D.C.: National Geographic Society. ISBN 0-620-25506-4.
- Thomson, J. Oliver. 1948. History of Ancient Geography. Biblo & Tannen Publishers. ISBN 0-8196-0143-8.
- Welcomme, R. L. 1986. The Niger River System. In The Ecology of River Systems, ed. Bryan Robert Davies et Keith F. Walker, 9–60. Springer. ISBN 90-6193-540-7.
Nexus externus
recensereVicimedia Communia plura habent quae ad Nigrum spectant. |
- "Exploring life and technology along the Niger River," www.nigercurrents.ca
- Maas, Pierre, et Geert Mommersteed. 1990. Fishing in the Pondo, www.saudiaramcoworld.com. Saudi Aramco World
- "Níger," ex Aqua et ius inter civitates: bibliographia selecta, www.ppl.nl (Bibliothèque du Palais de la Paix)
- Nuntii et tabula pelvis hydrographicae fluminis, earthtrends.wri.org
- Tabula pelvis Nigri Fluminis, www.waterandnature.org (Water Resources eAtlas)
Ius inter civitates et Niger Flumen
recensere- "Bibliography on Water Resources and International Law," apud www.ppl.nl (Peace Palace Library)
- Spadi, Fabio. 2005. "The ICJ Judgment in the Benin-Niger Border Dispute: the interplay of titles and ‘effectivités’ under the uti possidetis juris principle." Leiden Journal of International Law 4:777–794.
Photographemata
recensere- Photographemata Nigri Fluminis in Malio, web.mac.com