Lac (-actis, n.) est liquidum quod mammalia ab uberibus suis excernunt. Ante omnia ad fetus infantesve alendos est, quoad alia edere possint. Hunc solum cibum edunt usque ad ablactationem.

Ientaculum Caledonianum (A Highland Breakfast), ab Edwino Landseer anno 1834 pictum (Museum Victoriae et Alberti Londinii).
Poculum lactis.
Lac cum melle.

Mammiferorum domesticorum lac in plerisque culturis bibitur: praesertim bovinum, sed etiam caprinum, ovinum, porcinum, dromedarium, equinum. Lac quoque in alitione animalium adhibetur.

Lac vaccinum bene notum est, et parvulis saepe loco lactis matris datur. Hodie lac vaccinum ab hominibus saepissime bibitur, sed Romanis antiquis placebat potius pecudum. Nomadibus regionis Sarmatiae (e.g. Scythis, Sarmatis, Mongolis) lac equinum bibunt.

Lac, si aliquot dies conservatum est, suam naturam fluidam omittens concrescit, et in lac concretum sive coagulatum mutatur.

Multi cibi ex lacte parantur, sicut butyrum, caseus, oxygala, iogurtum.

Per iocum vel proverbium res rara lac gallinaceum esse dicitur.[1]

Lac bovinum integrum
Valor nutritivus per 100 g
Vis nutritivus 252 kJ
Carbohydrata 5.26 g
Sacchara 5.26 g
Lactosum 5.26 g
Pingue 3.25 g
: saturatum 1.865 g
: monoinsaturatum 0.812 g
: polyinsaturatum 0.195 g
Proteinum 3.22 g
Tryptophanum 0.075 g
Threoninum 0.143 g
Isoleucinum 0.165 g
Leucinum 0.265 g
Lysinum 0.140 g
Methioninum 0.075 g
Cystinum 0.017 g
Phenylalaninum 0.147 g
Tyrosinum 0.152 g
Valinum 0.192 g
Argininum 0.075 g
Histidinum 0.075 g
Alaninum 0.103 g
Acidum asparticum 0.237 g
Acidum glutamicum 0.648 g
Glycinum 0.075 g
Prolinum 0.342 g
Serinum 0.107 g
Aqua 88.32 g
Vitaminum A equiv. 46 μg (5%)
Thiaminum 0.044 mg (3%)
Riboflavinum 0.183 mg (12%)
Vitaminum B12 0.45 μg (19%)
Vitaminum D 2 IU (1%)
Calcium 113 mg (11%)
Magnesium 10 mg (3%)
Kalium 132 mg (3%)
Natrium 43 mg (2%)
Valores per centum secundum normas CFA
Fons: USDA Nutrient Database

Usus lactis

recensere

In potibus coffei, spuma lactis[2] est lac eruptione aëris calidi spumatum, quod in cappuccino faciendo in cafeam expressam additur.

  1. E. g. Petronius, satura 38,1; Plinius, Naturalis historia praefatio 23.
  2. Haec appellatio a Vicipaediano e lingua indigena in sermonem Latinum conversa est. Extra Vicipaediam huius locutionis testificatio vix inveniri potest.

Nexus interni

Bibliographia

recensere
  • McGee, Harold. 2004. On Food and Cooking, ed. secunda. Novi Eboraci: Scribner. ISBN 978-0-684-80001-1.
  • Smith-Howard, Kendra. 2013. Pure and Modern Milk: An Environmental History Since 1900. Oxoniae: Oxford University Press.
  • Valenze, Deborah. 2011. Milk: A Local and Global History. Portu Novo: Yale University Press.
  • Wiley, Andrea. 2010. Re-Imagining Milk: Cultural and Biological Perspectives. Routledge. Series for Creative Teaching and Learning in Anthropology.

Nexus externi

recensere
  Vicimedia Communia plura habent quae ad lac spectant.
  Vicicitatio habet citationes quae ad lac spectant.
  Vide lac in Victionario.