Ioannes III (magnus dux Moscoviae)
Ioannes, seu Iohannes, III Basilii filius[1] (Russice: Иоанн III Васильевич, tr.: Ioann III Vasil'evič, seu Иван III Васильевич, translitteratio: Ivan III Vasil'evič; natus 22 Ianuarii 1440, mortuus 27 Octobris 1505 Moscuae), cognomine Magnus[2], fuit magnus dux Moscoviae ab anno 1462, filius senior Basilii II Caeci.
Obitus: 27 Octobris 1505; Moscua
Familia
Coniunx: Maria Tueriensis, Sophia Palaeologa
Proles: Ioannes Iuvenis, Basilius III, Georgius Ioannis filius (dux Demetriopolitanus), Andreas Staritiensis, Helena Ioannis filia, Demetrius Ioannis filius ''Vena'' dictus, Symeon Ioannis filius, Alexandra monacha, Eudocia Ioannis filia, Theodosia Ioannis filia
Familia: Rurici domus
Memoria
Monarcha celebrissimus fuit. Tempore eius regiminis completa est formatio nuclei regni Russici: Moscovia adiunxit ducatus Iaroslaviensem (anno 1463), Rostoviensem (anno 1474), Novogardiensem (anno 1478), Tueriensem (anno 1485), etiam terram Viatcae (anno 1489) partemque ducatus Resaniensis. Sumpta est vis ad Pscoviam et Resaniam. Anno 1480 exutum est iugum Mongolo-Tatarorum. Post certationem prosperam administrationis Ioannis III contra regnum Casanense, illud anno 1487 de facto factum est subregulus ducatus Moscoviensis. Bellorum contra Magnum Ducatum Lituaniae (annis 1487 – 1494 et 1500 – 1503) causa Moscoviae attributa sunt certa territoria Rutheniae occidentalia: Czernigovia, Novogardia Severiae, etc. Ordo Livonicus post bellum annorum 1501 – 1503 ab Ioanne III subactus est ad tributum pro urbe Tarbato. Tempore regiminis Ioannis III statutae sunt relationes diplomaticae Moscoviae cum curia papali, Imperio Germanico, Hungaria, Moldavia, Turcia, Irania, Crimaea, etc.; auctoritas ducatus illius incrementum cepit.
In Russia ab Ioanne III ducta potestas monarchae increvit. Systema institutorum gubernationis centralis natum est. Corpus iuris, ipso vulgo Sudebnik nominatur, compositus est anno 1497.
Ioannes III vocatus est "magnus dux totius Russiae (Rutheniae)" et in certis documentis nominatus est tzar (czar, i.e. rex aut imperator).
Ioannis uxor prima Maris Borisi filia Tueriensis fuit, altera Sophia Palaeologa.
Notae
recensere- ↑ etiam dictus Ioannes, seu Iohannes, Basilides I (vide, e.g.: I. Hofmannus, Lexicon universale, tomus IV., p. cv; I. Biner, Apparatus eruditionis praesertim ad jurisprudentiam ..., p. 337; I. Becmann, Historia orbis terrarum, p. 807)
- ↑ I.-H. Alstedii Thesaurus chronologiae, p. 558
Fons
recensereNexus externi
recensereVicimedia Communia plura habent quae ad Ioannem III, magnum ducem Moscoviae, spectant. |
Lexica biographica: Gran Enciclopèdia Catalana • Den store danske • Deutsche Biographie • Store norske leksikon • • Grove Art |
Antecessor: Basilius II Caecus |
Magnus dux Moscoviae 1462–1505 |
Successor: Basilius III |