Fretum Cookianum,[1] vel Fretum Cook[2] tantum (Maorice Te Moana-o-Raukawa), est fretum quod insulas Septentrionalem Australemque Novae Zelandiae separat, Mare Tasmanianum ad septentriones occidentemque versus cum Oceano Pacifico Australi ad australem orientemque versus coniungens, atque iuxta Wellingtoniam, urbem capitalen, iacens. Fretum loco angustissimo est 22 chiliometra latum,[3] et unum ex periculosissimis et orbis terrarum corporibus aquarum quae non praedici sunt aestimatur.[4]

Fretum Cookianum.

Fretum ex Iacobo Cook appellatur, primo navarcho Europaeo qui per id anno 1770 navigavit.[5] Maorice appellatur Raukawa et Te Moana-o-Raukawa ('Mare Raukawa').[6] Vocabulum raukawa 'folia amara' Maorice significare potest.

Vita maritima recensere

 
Pelorus Jack.
 
Despectus ex summo Monte Kaukau trans Fretum Cookianum procul in Sonum Marlborough.
 
Naves traiiectoriae per fretum in Portu Wellingtoniensi.

Fretum Cookianum est habitatio naturalis multarum specierum cetaceorum magni momenti. Nonnullae delphinidae (Tursiops, Delphinus, Lagenorhynchus obscurus) regionem frequentant, cum Orcino orca et Cephalorhyncho hectori, specie endemica. Greges Globicephalarum melanum se in litus saepe ad Golden Bay vadis aliquando illidunt. Pelorus Jack, Grampus griseus, naves ab 1888 ad annum 1912 per fretum insigniter ducere solebat, quamquam haec species aquis Novae Zelandiae raro utitur. Magna cetacea migratoria multos "whalers" ad regionem hieme olim attrahebant. Hodie, Department of Conservation Megapteras novaeangliae quotannis enumerat, et voluntarii haec animalia ex nonnullis locis secundum fretum, ut in Insula Stephens, petunt. Alia cetacea quae regione utuntur sunt Eubalaenae australes, Balaenopterae musculus, Balaenopterae boreales, et Physeteri macrocephali. Specimina Architeuthis ducis in litoribus circa fretum atque in stomachis physeterorum macrocephalorum ante Kaikoura inveniuntur.

Colonia Arctocephalorum forsteri marium prope Saxa Rubra in australi Wellingtoniae litore diu constituta est.[7] Bona piscatio oblectationis causa in freto fit. Thunni alalunga ab Ianuario ad Maium captari possunt. Xiphias gladius, Hyperoglyphe antarctica, Isurus, et raro Istiophoridae et Carcharodonta carcharias aliquando captantur.[8]

Pinacotheca recensere

Notae recensere

  1. Haec appellatio a Vicipaediano e lingua indigena in sermonem Latinum conversa est. Extra Vicipaediam huius locutionis testificatio vix inveniri potest.
  2.   Fons nominis Latini desideratur (addito fonte, hanc formulam remove)
  3. McLintock, A. H., ed., "Cook Strait," An Encyclopaedia of New Zealand (1966), aucta 18 Sepembris 2007. This is the distance between the North Island and Arapaoa Island; some sources give a slightly larger reading of around 24.5 km, that between the North Island and the South Island.
  4. McLauchlan, Gordon, ed., New Zealand encyclopedia (Bateman, 1987), 121. ISBN|978-0-908610-21-1.
  5. Formula:ReedPlacenames2002: 99.
  6. TE MOANA-O-RAUKAWA. . Wellington City Libraries .
  7. Cook Strait seal colonies
  8. The Marlborough Sounds Marlborough online. Retrieved 3 Octobris 2008.

Bibliographia recensere

  • Carter, Lionel.1992. "Acoustical characterisation of seafloor sediments and its relationship to active sedimentary processes in Cook Strait, New Zealand." New Zealand Journal of Geology and Geophysics 35 (3): 289–300. The Royal Society of New Zealand, Wellington. doi:10.1080/00288306.1992.9514522.
  • Church, Ian. 1978. The wreck of the Hydrabad. Palmerston North: Dunmore Press. ISBN 0908564198.
  • Foster, Michael Whitfield. 2007? The rise and fall of Cook Strait: a look at the dynamics of New Zealand's unusual tidal system. Wellingtoniae: Michael Foster. ISBN 9780473119560.
  • Grady, Don. 1982 Perano Whalers of Cook Strait, 1911–1964. Wellingtoniae: Reed. ISBN 978-0-589-01392-9.
  • Harris, T. F. W. 1990. Greater Cook Strait: form and flow. Wellingtoniae: DSIR Marine and Freshwater. ISBN 0477025803.
  • MacIntyre, David, et Michael Field, cum Christine Quinn. 1983. Cook's wild strait: the interisland story. Wellingtoniae: Reed. ISBN 0589014498.
  • Taylor, Peter. 1990. White diamonds north: 25 years' operation of the Cook Strait cable, 1965-1990. Wellingtoniae: Trans Power. ISBN 0908893000.
  • Wyndham, Thomas Frank. 1990. Greater Cook Strait. DSIR Marine and Freshwater. ISBN 0-477-02580-3.
  • Young, Victor. 2009. Strait Crossing: The ferries of Cook Strait through time. Wellingtoniae: Transpress NZ. ISBN 9781877418112.

Nexus externi recensere

  Vicimedia Communia plura habent quae ad Fretum Cookianum spectant.
  Situs geographici et historici: Locus: 41°13′46″S 174°28′59″E • GeoNames • Thesaurus Getty • Store norske Lexikon • Большая российская энциклопедия