Aëroplanum
Aëroplānum,[1][2] vel aëriplānum,[3][4][5] vel sine arte machina volatilis,[2] est vehiculum aërium aëre gravius, alis firmis instructum, gestu corporis cum potestate volandi, omnino uno pluribusve motris propulsum. Celeria sunt, sed strepitus eorum nonnumquam periculosus est.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Kitty-hawk.jpg/220px-Kitty-hawk.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Concorde.planview.arp.jpg/220px-Concorde.planview.arp.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Hurricane.r4118.arp.jpg/220px-Hurricane.r4118.arp.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/63/Collection_of_military_aircraft.jpg/220px-Collection_of_military_aircraft.jpg)
Si autem motris caret, planator? sive aëronavis velivola appellatur, et, si sonus celeritatem superat, est aëroplanum supersonicum.
Saepe in duas species dividuntur: aëroplana civilia, uti gestu, peregrinorum, sanitaria et bellica aëroplana, gestu, copiarum, captionum et recognitu. Multae civitates copias aërias habent, quibus hostes in bello petere possunt. Iam diu — id est, a primo bello mundano — civitates aëroplanis utuntur in bellis.
Prima aëroplana
recenserePrima machina volatilis ab Orvillo et Wilburo Wright, fratribus Americanis, anno 1903 constructa est.[6] Sed primum aëroplanum sua potentia volans ab Alberto Santos Dumont, viro Brasiliensi, anno 1906 Lutetiae constructum est. Aëroplanum Dumontii 14-Bis appellatum putatur fuisse primum aëroplanum per se mobile.
Aëroplana praeclara
recensereAëroplana militaria
recensere- Bf-109 (Germania 1937)
- F-22 Raptor (CFA 1990)
- Aëroplanum furtum
- Aëroplanum insectatorium
Aëroplana civilia
recensere- Airbus A380 (Europa 2007)
- Boeing 727 (CFA 1963)
- Tupolev Tu-154 (Russia 1968)
Teleplana
recensereNexus interni
Vide etiam: Portus
Vide etiam: Aëroportus, helicopterarium et heliportus Aërostates
Aërodynes
Notae
recensere- ↑ Ephemeris 26 Iul. 2008, h.18:06; Ephemeris 21 Sept. 2012, h.14:32; et alibi; Nuntii Latini Septimanales 25 Iul. 2014 (Radio Bremen); Nuntii Latini 1 Aug. 2014 (YLE - Finnia); et alibi.
- ↑ 2.0 2.1 Ebbe Vilborg, Norstedts svensk-latinska ordbok, editio secunda, 2009.
- ↑ Cfr. Eichenser, P. Caelestis (28 Aprilis 1964). "Epistolarum inter socios commercium". Palaestra Latina 188 (4): 430: "Ergo melius dicatur aërivehiculum, aërināvis, aëriportus, sed aërodromus". Vide quoque Eichenser, P. Caelestis (28 Aprilis 1965). "Epistolare inter socios commercium". Palaestra Latina 193 (1): 23: "Ceterum si ducis priorem partem vocabuli ‘aeroplani’ a ‘plānō’, melius dicas ‘aeriplanum’ quam ‘aeroplanum’".
- ↑ Nouocomensis, Andreas (22 Maii 2020). Aeronavis praeceps. . Ephemeris
- ↑ [auctor ignotus] (22 Maii 2005). De filo aranearum magis quam chalybe renitente. . Ephemeris
- ↑ Telegram from Orville Wright in Kitty Hawk, North Carolina, to His Father Announcing Four Successful Flights, 1903 December 17. . World Digital Library. 1903-12-17
Bibliographia
recensere- Bölkow, Ludwig, ed. 1990. Ein Jahrhundert Flugzeuge: Geschichte und Technik des Fliegens. Dusseldorpii: VDI. ISBN 3-18-400816-9.
- Grant, R. F. 2003. Fliegen: Die Geschichte der Luftfahrt. Starnberg: Dorling Kindersley. ISBN 3-8310-0474-9.
Nexus externi
recensereVicimedia Communia plura habent quae ad aëroplana spectant. |