Tiberius Claudius Balbillus (floruit primo saeculo) fuit eques Romanus Alexandria oriundus cui Nero imperator praefecturam Aegypti inter annos 55 et 59 mandavit. Anno 59 provinciam successori Lucio Iulio Vestino tradidit. Simul vir eruditus et astrologus erat qui bibliothecae Alexandrinae aliquamdiu praefuit.

Titulus Ephesi repertus qui cursum honorum Claudii Balbilli describebat et bibliothecam Alexandrinam memorabat[1].

De gente recensere

Thrasylli astrologi a Tiberio dilecti filius fuit unde civitas Romana necnon coniunctio et familiaritas cum domo Augusta ei orta est. Mater erat Aka II e regia stirpe Commagenae. Quibus filia fuit Claudia Capitolina quae Antiochi IV, regis Commagenae, filio nupsit et Balbillo neptem peperit poetriam Iuliam Balbillam quae circa 130 epigrammata maiores glorificantia in basi colosseae statuae Thebanae Memnonis incidi fecit[2], ubi versus hodieque leguntur. Nepotem quoque ei dedit C. Iulium Epiphanen Philopappum, consulem suffectum anno 109.

De cursu honorum recensere

 
Statua colossea Memnonis, ut Graeci volebant. Re vera deus Amon vel pharao Amenhotep III ibi sculptus erat.

Tribunus militum vicesimae legionis et praefectus fabrum Imperatorem Claudium in expeditionem Britannicam secutus post victoriam in triumpho ob virtutem donis militaribus honoratus est. Deinde a legationibus Graecis Augusti Romae factus est, quo offocio indicatur Balbillum Graece optime scire. Postea Claudio adhuc imperante sacerdos maximus sacrorum Aegyptiorum designatus Museo quoque et bibliothecae Alexandrinae et lucis publicis praeerat. Mox procuratelam Augusti in provincia Asia procuravit ubi stela honorifica ei dedicata est quae de priore cursu honorum nos certiores facit. Non minus benignus quam Claudius Nero, cui callidus Balbillus imperium praedixerat[3], eum praefectum Aegypti fecit (55-59) atque postquam Romam rediit consilario familiari illo utebatur ː nam ut qui peritus astrologiae habebatur, ad infausta cuiusdam cometae omina in aliorum capita avertenda Balbillus, si quidem Suetonio[4] credimus, principem hortabatur ut quam saevissime Pisonis coniurationem opprimeret, multos proceres nobiles occidendo. Post 70 Ephesii (in quorum urbe vitam finisse videtur) ludos in eius honorem Balbilleios dictos permittente Vespasiano[5] instituerunt qui tertio saeculo adhuc celebrabantur.

De eruditione recensere

Seneca eruditionem Balbilli magnificis verbis extollebat ; uirorum optimus perfectusque in omni litterarum genere rarissime[6], fortasse Neronis patrocinii magis quam veritatis gratia. Auctorem eum tradebat crocodilos cum delphinis in ostio Nili quondam pugnam commisisse et victos esse. Certe tractatum Astrologumena inscriptum et Hermogeni dedicatum composuit e quo summarium exstat[7].

Notae recensere

  1. AE 1934,0001
  2. Patricia Rosenmeyer, "Greek Verse Inscriptions in Roman Egypt: Julia Balbilla's Sapphic Voice", Classical Antiquity 2008(27/2) : 334-358. Women Writers of Ancient Greece and Rome: An Anthology
  3. Ann. VI.22.
  4. Nero 36
  5. Dio Cassius 66.9
  6. Qu. Nat. IV.2.13.
  7. A History of Horoscopic Astrology ː 29-32

Fontes recensere

 
Stemma gentis

Plura legere si cupis recensere