Realismus (philosophia)

Realismus in philosophia proponit realitatem (sive mundum) extra conscientiam et mentem humanam sitam, quae variis modis nos adficit et aliquatenus sensibus percipi cognoscique potest. Res in relitate versantes putantur igitur separatae esse a conscientia humana nostraque cognoscendi ratione, notionibus, disputandi moribus, argumentis theoreticis. Realismus ad magnas quaestiones in philosophia tractandas trahi potest, inter quas sunt quaestio alienarum mentium, praeterita futuraque, universalia, entitates mathematicae (numeri naturales etc), categoriae morales, mundus materialis. Realistae hoc credere solent, quidquid nunc credamus, nihil nisi realitatis aestimationem esse, subtilitatem autem et gradum intellegendi meliorem fieri posse.^[1] Realismus interdum idealismo, sed hodie, sicut in philosophia scientiae, antirealismo usitatius opponitur.

Ex realismo certa consequitur epistemologia scepticismo et solipsismo contraria, nam realistae saepe adserunt veritatem in cognitionis cum realitate congruentia consistere.^[2] Itaque realitas partim graduatimque cognosci posse putatur. Hic de realismo epistemologico agitur.

Is, cuius in opinione realitas extra cogitationem humanam versatur, animum ad realismum metaphysicam sive ontologicam adiungit. Ad summam, hic de realismo variarum rerum ontologicarum agitur. In philosophia linguae de realismo semantico agitur,^[3]

Nexus interni

Notae recensere

↑ Blackburn 2005: 188.
↑ Quae congruentia hodie "correspondentia veritatis" appellatur. Thomas Aquinas autem in Summa theologiae (1.16.2) ait: "veritas est adaequatio rei et intellectus."
↑ Dummett 1978.

Bibliographia recensere

Blackburn, Simon. 2005. Truth: A Guide. Oxoniae: Oxford University Press. ISBN 0195168240.
Cohen, Robert S., Risto Hilpinen, et Qiu Renzong, eds. 1996. Realism and Anti-Realism in the Philosophy of Science. Dordrecht: Kluwer Academic Publishers.
Devitt, Michael. 1984. Realism and Truth. Oxoniae: Blackwell.
Dummett, Michael (1978) Truth and other Enigmas. Cantabrigiae Massachusettae.
Gadenne, Violker. 2003. Wirklichkeit, Bewusstsein und Erkenntnis: Zur Aktualität von Moritz Schlicks Realismus. Rostock: Koch. ISBN 3937179011.
Hüttemann, Andreas. 1997. Idealisierungen und das Ziel der Physik: Eine Untersuchung zum Realismus, Empirismus und Konstruktivismus in der Wissenschaftstheorie. Berolini: de Gruyter. ISBN 3110152819.
McDowell, J. (1994) Mind and World. Harvard University Press.
Niiniluoto, Ilkka (2000) Critical Scientific Realism. Oxford University Press. ISBN 0198238339.
Pettit, P. (1991) Realism and Response-Dependence. Mind 100: 587–626.
Putnam, Hilary (1982) Reason, Truth, and History. Suhr. ISBN 3518060341.
Searle, John (1995) The Construction of Social Reality. Penguin.
Steinbrenner, Ulrike. 2007. Objektive Wirklichkeit und sinnliche Erfahrung: Zum Verhältnis von Geist und Welt. Francofurti: ontos. ISBN 9783938793435.
Varenne, Franck (2012) Théorie, réalité, modèle. Éditions Matériologiques,
Willaschek, Marcus. 2003. Der mentale Zugang zur Welt: Realismus, Skeptizismus, Intentionalität. Francofurti: Klostermann. ISBN 3465032470.
Wright, Crispin. 1993. Realism, Meaning, and Truth. Blackwell

Nexus externi recensere

Miller, Alexander. Realism. The Stanford Encyclopedia of Philosophy.
O'Brien, Daniel. Objects of Perception. The Internet Encyclopedia of Philosophy.
An experimental test of non-local realism.

[1] Blackburn 2005: 188.

[2] Quae congruentia hodie "correspondentia veritatis" appellatur. Thomas Aquinas autem in Summa theologiae (1.16.2) ait: "veritas est adaequatio rei et intellectus."

[3] Dummett 1978.

[1]

[2]

[3]