Flumen Caeruleum[1] (Sinice 扬子江 Yángzǐ sed publice 长江 Cháng jiāng; Thibetice འབྲི་ཆུ་) est longissimum flumen in Asia, et longitudine tertium in orbe terrarum. Fluit 6418 chiliometrorum a montibus glacialibus in planitie Thibeti in Qinghai ad orientem versus trans Sinam meridio-occidentalem, mediam, et orientalem, antequam in Mare Sinense Orientale ad Sciamhaevum effluit. Id etiam est unum ex maximorum fluminum volumine emissionum in orbe terrarum. Quintam partem areae terrestris Rei Publicae Popularis Sinarum siccat, et eius pelvis fluviatilis est terra tertiae partis numeri civium.

Crepusculum in Flumine Caeruleo.
Ostium fluminis Caerulei (tabula e Novi atlante Sinensi Martini Martinii et Ioannis Blaeu(nl), 1655)

Cum flumine Flavo, flumen Caeruleum est flumen maximi momenti in historia, cultura, et oeconomia Sinarum. Sua delta, locus magnopere prosper, usque ad 20 centesimas PDG Sinarum generat. Flumen, per pervaria oecosystemata fluens, ipsum est habitatio nonnullarum specierum endemicarum et periclitatarum, inter quas Alligator sinensis et Acipenser dabryanus. Homines flumine milia annorum usi sunt ad aquandum, inrigationem, sanitationem, transportationem, industriam, fines politiarum, bellum. Moles Trium Angustiarum in Flumine Caeruleo est maxima orbis terrarum statio hydroelectrica.[2][3]

Fluxus recensere

 
Cursus fluminis Caerulei per Sinam.

Flumen Caeruleum in reservato "Trium fontium flumina" haud longe a fontibus fluminis Flavi et Mecongi in provincia Qinghaiensi inter montes planitiei montanae Thibetanae oritur. In fluxu superiore Flumen Arenae Aureae (Sinice 金沙江 Jīnshā Jiāng) nominatur. Per Qinghai ad austrorientem fluit. et postea ad meridiem per confinium Suchuenis provinciae et regionis autonomae Thibetanae; ad Iunnaniam pervenit, ubi per angustias multas fluit, quarum Angustiae Tigridis Salientis praeclarae sunt.

 
Iuncus in flumine Caeruleo (photographema Alberti Emmanuelis Wandel(d), saeculo vicesimo medio factum)

In Suchuen revertit, ad orientem vertit, et porro per Chungkinam urbem (vel provinciam) fluit. In confinio Chungkinae et Hubei provinciae "Tres Angustias" magnas facit, et in Hubei mole Trium Angustiarum obstructum est. Wuhan provinciae Hubeiensis caput ad flumen situm est. In Wuhane Hanshui accola fluminis Caerulei maximus in id se effundit.

Partem confinii provinciae Hubeiensis et Hunaniae facit, in Hubei revertit, et postea per confinium eius cum Anhui fluit, postea per confinium Anhui et Quiansiae; Quiansiam transit, ubi aquas lacus Poyang accipit, et in Chiamsua, ubi et Nanchinum in ripis eius stat, in mare prope ad Sciamhaevum se effundit.

Animalia fera recensere

 
Flumen per primum flexum fluit.
 
Naves onerariae flumen navigant.

Ob commercium secundum flumen factum, periegesin, et pollutionem, Flumen Caeruleum est habitatio specierum saltem quattuor magnorum animalium maxime periclitatorum, inter quae numerantur Alligator sinensis, Neophocaena phocaenoides, Psephurus gladius, Lipotes vexillifer (baiji). Hic est solus locus praeter Civitates Foederatas ubi species alligatoris et Psephuri sunt endemicae. Singulae Neophocaenae phocaenoides vivae anno 2010 numerabantur mille exempla. Decembri 2006, Lipotes vexillifer declaratus est functionaliter exstinctus postquam amplus fluminis investigatio nulla indicia habitationis huius lipotidae in lucem protulerunt.[4] Anno autem 2007, magnum animal album in flumine inferiore conspectum et photographizatum ad tempus baiji creditum est.[5] Sed animali vivo post 2004 non iam viso, baiji functionaliter exstinctus in praesenti habetur.[6]

Notae recensere

Bibliographia recensere

  • Carles, William Richard. 1898. The Yangtse Chiang. The Geographical Journal 12(3):225–240.
  • Danielson, Eric N. 2004. Nanjing and the Lower Yangzi, From Past to Present, The New Yangzi River Trilogy, Vol. II. Singapore: Times Editions/Marshall Cavendish. ISBN 981-232-598-0.
  • Danielson, Eric N. 2005. The Three Gorges and The Upper Yangzi, From Past to Present, The New Yangzi River Trilogy, Vol. III. Singapore: Times Editions/Marshall Cavendish. ISBN 981-232-599-9.
  • Farovik, Tor. 2010. Jangtse: Strom des Lebens. Monaci: Piper Verlag. ISBN 978-3-89029-760-6.
  • Grover, David H. 1992. American Merchant Ships on the Yangtze, 1920-1941. Wesport, Conn.: Praeger Publishers.
  • Van Slyke, Lyman P. 1988. Yangtze: Nature, History, and the River. A Portable Stanford Book. ISBN 0-201-08894-0.
  • Winchester, Simon. 1996. The River at the Center of the World: A Journey up the Yangtze & Back in Chinese Time. Holt, Henry & Company. ISBN 0-8050-3888-4. Anno 1997, ISBN 0-8050-5508-8. Anno 2004. St. Martins, ISBN 0-312-42337-3.

Nexus interni

Nexus externi recensere

  Vicimedia Communia plura habent quae ad flumen Caeruleum spectant (Chang Jiang, Yangtze River).
  Situs geographici et historici: Locus: 33°26′39″N 90°56′10″E, 31°23′37″N 121°58′59″E • OpenStreetMap • GeoNames • Store norske Lexikon • Большая российская энциклопедия