Vide etiam paginam discretivam: Fifa (discretiva)

FIFA
Foederatio Pedilusoria Internationalis

Insigne FIFA
Fundata 21 Maii 1904
Dissoluta {{{dissolutus}}}
Praetorium Turicum Helvetiae
Dux Ioannes Infantino



Foederatio Pedilusoria Internationalis (FIFA, Francogallice: Fédération Internationale de Football Association) est foederatio moderatrix pediludii, pediludii aularis et pediludii litoralis orbis terrarum. FIFA multa magna certamina pedilusoria disponit, praecipue Certamen Pedilusorium Mundanum ab anno 1930, et Certamen Mundanum Pedilusorium Societas.

FIFA die 21 Maii 1904 a delegatis Belgicae, Daniae, Franciae, Helvetiae, Hispaniae, Nederlandiae et Sueciae in Lutetia constituta est[1], sed nunc sedes eius Turici (Helvetiae) est[2]. Foederatio de 209 consociationibus nationalibus constat[3] et omnes socii etiam confoederationibus continentalibus participari debent: Africa (CAF), America Australis (CONMEBOL), America Centralis et Septentrionalis (CONCACAF), Asia (AFC), Europa (UEFA) aut Oceania (OFC).

Praeses est Ioannes Infantino[4] et Secretaria Generalis Fatima Samba Diouf Samoura.[5]

Historia recensere

Pediludio saeculo undevicesimo ab Anglis invento, studium ludendi in orbe terrarum crevit et consociationes nationales in nonnullis civitatibus creatae erant atque inter se certabant. Primus lusus inter turmas nationales anno 1872 conventus est, qui inter Angliam et Scotiam in Glasgua luditur et aequalitate 0−0 perfectus est[6]. Sed quamquam Angli pediludium invenierunt, participes institutionis FIFA non fuerunt et a delegatis Belgicae, Daniae, Franciae, Helvetiae, Hispaniae, Nederlandiae et Sueciae 21 Maii 1904 Lutetiae instituta est. Etsi nullus delegatus consociationis pedilusoriae Germanicae in conventu affuit, tamen telegraphiam ad statutui FIFA adhaerendum emiserunt.

 
Praeses FIFA hodiernus Ioannes Infantino.

Postea aliae consociationes nationales ad FIFA se adiunxerunt, sicut Anglica (1905) aut consociationes extra Europam: Africa Australis (1909), Argentina (1912), Chilia (1913) aut Civitates Foederatae Americanae (1914)[7]. Verum tamen FIFA certamina pedilusoria Olympiorum aestivorum annis 1908 et 1912 disponere non potuit et ideo consociatio Anglica ea procuravit.

Annis post Primum Bellum Mundanum consociationes Regni Britanniarum (Anglica, Scotica, Cambrica et Hibernica) de FIFA decesserunt quod ministerium cum Imperiis Centralibus participari non volebant et usque ad finem Secundi Belli Mundani non redierunt.

FIFA certamen pedilusorium Olympiorum aestivorum anno 1924 disposuit, cuius lusus finalis inter Uraquariam et Helvetiam (3−0) a 40.522 spectatoribus visus est[8]. In hoc certamine maximus numerus turmarum usque ad Certamen Pedilusorium Mundanum anno 1982 affuerunt, 22 turmis nationalibus participantibus: 18 turmae Europaeae, Aegyptus, Civitates Foederatae Americanae, Turcia et Uraquaria.

Post felices effectus Olympiorum 1924 et 1928, FIFA Certamen Pedilusorium Mundanum componere constituit et anno 1930 primum Certamen Mundanum Uraquariae factum est, sed multae turmae nationales ob angustias pecuniarias afuerunt. Turma Uraquariana Argentinam in lusu finali 4−2 vicit et primus victor mundanus pronuntiatus est[9].

Post Secundum Bellum Mundanum consociationes Britannicae in FIFA redierunt et plures pluresque consociationes ad foederationem se adiunxerunt. Anno 1954 quinquaginta annis ab FIFA condita iam 85 consociationes erant[10]. Anno 1974 Ioannes Havelange praeses allectus est, qui sicut corporationem commercialem FIFA administravit et consociationes totius orbis terrarum ad FIFA adiungere volebat.

Novo millenio ineunte praeside Iosepho Blatter FIFA in Asia (2002) et Africa (2010) Certamina Mundana prima vice disposuit. Die 27 Maii 2015 quattuordecim praefecti FIFA illicitorum donorum acceptorum et lavationis pecuniae causa comprehensi sunt[11] et duodeviginti homines et duae corporationes accusati sunt. Tum praeses Blatter, etsi denuo allectus est die 29 Maii, se in Conventu Extraordinario anno 2016 abdicaturum esse nuntiavit[12]. Hoc Conventu Ioannes 'Gianni' Infantino novus praeses allectus est[13], qui antea Secretarius Generalis UEFA erat.

Proposita FIFA recensere

 
Sex confoederationes continentales quas FIFA comprehendit: AFC (Asia et pars Oceaniae), CAF (Africa), CONCACAF (America Centralis et Septentrionalis), CONMEBOL (America Australis), OFC (Oceania), UEFA (Europa et pars Asiae).

Proposita FIFA in statuto suo sunt[14]:

  • ludum pediludii meliorare,
  • certamina internationalia disponere,
  • leges ordinationesque internas conscribere et exercere,
  • honestatem, moralitatem et legitime ludere promovere.

Ministerium moderator legum pediludii Collegium Pedilusorium Internationale (IFAB) et non FIFA est. IFAB de FIFA et de consociationibus Anglica, Scotica, Cambrica et Hibernica Septentrionali compositum est.

Linguae publicae recensere

Linguae publicae FIFA Anglica, Hispanica, Francogallica et Theodisca sunt, sed Anglice litterae et nuntii fiunt et linguis Russica, Arabica et Lusitana quoque in conventibus FIFA uti potest[15].

Nexus interni

Nexus externus recensere

  Vicimedia Communia plura habent quae ad FIFA spectant.

Notae recensere

  1. https://web.archive.org/web/20150905084429/http://www.fifa.com/about-fifa/videos/y=2014/m=11/video=the-story-of-fifa-2477121.html
  2. https://web.archive.org/web/20150905072256/http://www.fifa.com/about-fifa/home-of-fifa/fifa-headquarters.html
  3. https://web.archive.org/web/20160523013958/http://www.fifa.com/associations/index.html
  4. https://web.archive.org/web/20150518172159/http://www.fifa.com/about-fifa/the-president/index.html
  5. https://web.archive.org/web/20150924012504/http://www.fifa.com/about-fifa/home-of-fifa/general-secretary.html
  6. http://www.englandfootballonline.com/Seas1872-00/1872-73/M0001Sco1872.html
  7. https://web.archive.org/web/20120505233301/http://www.fifa.com/mm/document/fifafacts/organisation/52/00/10/fs-120_01a_ma.pdf
  8. http://www.fifa.com/tournaments/archive/mensolympic/paris1924/matches/round=197028/match=32314/index.html
  9. https://web.archive.org/web/20161114140540/http://www.fifa.com/worldcup/matches/round=405/match=1087/index.html
  10. http://fifa.com/about-fifa/who-we-are/history/50th-anniversary.html
  11. http://ephemeris.alcuinus.net/nuntius.php?id=1003
  12. https://web.archive.org/web/20190421105213/https://www.fifa.com/governance/news/y=2015/m=6/news=fifa-president-to-lay-down-his-mandate-at-extraordinary-elective-congr-2617742.html
  13. https://www.theguardian.com/football/2016/feb/26/gianni-infantino-elected-fifa-president-election
  14. Statutum FIFA, cap. 2 (Anglice): http://resources.fifa.com/mm/document/affederation/generic/02/58/14/48/2015fifastatutesen_neutral.pdf
  15. Statutum FIFA, cap. 8 (Anglice): http://resources.fifa.com/mm/document/affederation/generic/02/58/14/48/2015fifastatutesen_neutral.pdf