Vicipaedia

Cuprum

Cuprum[1][2][3] vel aes (-ris, n.)[2] est metallicum transitionis elementum chemicum cuius numerus atomicus 29 et signum Cu est, plerumque Cypri a Romanis antiquis repertum, unde nomen. Quod elementum ei saepius "aes" vocabant, quam ligationem a cupro mero non decernebant.

29 niccolum ← cyprum (cuprum) → zincum


Cu
↓
Ag
Proprietates generales
Nomen, Symbolus, Numerus Atomicus cyprum (cuprum), Cu, 29

Proprietates

recensere
 
Cuprum.

Physicae

recensere

Cuprum uná cum argento et auro tabulá periodicá gregem 11 consociat, quibuscum quasdam proprietates communiter habet. Omnia unam electronem s-ambitus super d-ambitu compleno habent, et sunt ductiliora et optimi traductores electricitatis. Vinculo metallico apud alios atomos valet s-electron; complenus d-ambitus haud valet, quam ob rem vinculum est neque covalens neque potens, ita singulum crystallum cupreum est ductilius et haud durum.[4] Vitio autem in cancellos crystallinos inserto, exempli gratiá, apud fines crystallinos, materiam sub tensione fluere impedit, sic durescitur, quam ob rem cuprum in forma monocrystallina haud fere venditur, potius polycrystallina, quae potentior est.[5]

Quia cuprum haud est durum, et electricitatem magnopere conducit (59.6 x 106 Ω-1/m) et calorem (401 W/m/K), quod est secundus optimus temperaturá 20 °C ex metallis puris,[6] quia resistentia ex electronis dilapsis plerumque orior, vibratuum caloricorum in cancellis causá, qui haud sunt magni in metallo molli.[4] In aëre libero, cuprum maximam densitatem fluxionis electricae 3.1 x 106 A/m2 conducit, postquam magnopere calescit.[7]

Si cuprum cum alio metallo contigit, galvanice erodit.[8]

Cuprum elementum colorem naturum habet quae ab colore aut argenteo aut cano omnium aliorum metallorum differt, nisi osmio (aliquantum caeruleo colore) et auro (flavo colore).[9] Cuprum purum colorem ab aurantiaco ad rubrum habet, in colorem subrubrum in aëre infuscatur. Hic color ex transitu electronico ab s-ambitu ad d-ambitum orior, cuius vis cum luce aurantiaca congruit.[4]

Chemicae

recensere
 
Turris Oriens Observatorii Regis, Edimburgi. Comparare colorem cupri novi quod anno 2010 instructum est et cupri viridis quod anno 1894 instructum est.

Cuprum permagnas compositiones format in qua cuprum statum oxidatum +1 suscipit, cuius compositiones cuprosae appellantur, et statum oxidatum +2, cuius compositiones cupricae appellantur.[10] Aquá non affectum est, sed cum oxygenio atmosphaerico lente affectum est, patinam oxidum cupri colore fusco-nigro suscipit, quod rosionem defodere prohibet. Aeruginem (carbonatum cupri), patinam viridem, in aedificionibus statuisque cupro indutis saepe videt, exempli gratiá Statua Libertatis, una ex maximis statuis cupreis in mundo.[11]

Cum sulphida hydrogenii et alia sulphida cuprum afficit, sulphida cupri in superficie formantur. Aër cum compositionibus sulphidis cuprum erodere sic facit.[12] Solutio ammoniaca oxygenifera cum cupro compositionem congregatam, aquá dissolubilem format. Oxygenium et acidum hydrochloricum cum cupro chlorida cupri formant. Peroxidum hydrogenii acidicum cum cupro sales cupri(II) format. Chloridum cupri(II) cum cupro chloridum cupri(I) format.[13]

Isotopia

recensere

Sunt undetriginta isotopia cupri. Isotopia 63Cu et 65Cu sunt radioactivitate stabilia. Cuprum naturalis ex undeseptuagina per centum 63Cu constat; reliqua est 65Cu. Ambo isotopium numerum versandi 3/2 mechanice quantali habet.[14] Omnia alia isotopia sunt radioactiva, ex quibus diutissimum est 67Cu cuius toti dimidium 61.83 horis exstat.[14] Sunt septem isotopia metastabilia , ex quibus diutissimum est 68mCu cuius toti dimidium 3.8 minutis exstat. Isotopia numeri massae super 64 a casu β- tabent, sub autem 64 a casu β+. Isotopium 64Cu ab ambo casu tabet.[15]

In natura

recensere

Cuprum naturá in forma vel nativa vel minerali exsistit. Cuprum nativum est polycrystallum, cuius maximum crystallum inventum erat 4.4×3.2×3.2 cm.[16] Moles maxima cupri nativi, cum anno 1857 in Keewenaw Paeninsula, Michiganiae, inventa est, erat pondere 840 milia libras.[17] Sunt permagna metalla cuprifera: chalcopyrites et chalcocites sunt sulphida cupri, caeruleum autem et molochitis sunt carbonata cupri, cuprites est oxidum cupri.[6] Quinquaginta partes per millionem crusti Telluris est cupriferum[17], et cuprum in stellis ingentibus factum est.[18]

Productio

recensere
 
Chuquicamata in Chilia est una ex maximis apertis fodinis cuprigenis in mundo.
 
Tota productio mundi (milliones tonnae per annum).
 
Productio cupri anno 2005.
 
Pretium cupri ab anno 1986 ad 2011 (USD per tonnam).

Sulphida cupri magnis fodinis apertis e saxis porphyriticis cupriferisque, a 0.4 ad 1.0 centesimas cuprum continentibus, effoduntur. Exempli gratiá, Chuquicamata in Chilia, Bingham Canyon Fodina in Uta, CFA, El Chino Fodina in Novo Mexico Civitatum Foederatarum. Secundum Mensuram Geologicam Britannicam, Chilia anno 2005, maximum cuprum in mundo effodit; Civitates Foederatae, Indonesia, et Peruvia secutus erant.[6] Hodie plurimum cupri quam quavis alia tempore utimur, quod haud est satis ut omnia respublica utatur summam quae primam rempublicam decet.[19]

Copia

recensere

Quamquam cuprum in usu plusquam decem milia annos est, plusquam 95 per centum toti cupri effossi liquefactique ex anno 1900 extractum est. Copia cupri in Tellure est permagna: sunt 1014 tonnae in chiliometro summo crusti, id est satis 5 milliones annos normá extrahendi hodierná durare. Pars autem minima technologiá pretioque hodierno est extrahendo digna. Aestimantur copiam effodendam esse satis ab 25 annos ad 60 annos, secundum, e. g., normam consumendi.[20] Maior fons cupri in mundo hodierno est recuperatio.[21] Propter illoc et alias causas, aestimatio productionis copiaeque est multa et varia. Ratio quae Cacumen Cupri appellatur est similis Cacuminis Petrolei.

Pretium cupri, quintuplicans ab USD 1.32 per chiliogramma mense Iunio 1999—vilissimum per sexaginta annos—ad USD 8.27/kg mense Maio 2006, olim erat instabile,[22] at minusquam post tres annos mense Februario anni 2009 postulatio in mundo labavit ut pretium ad USD 3.33/kg cecidit.[23]

Ratio

recensere

Cuprum rude modo est 0.6 partes per centum cupri, facillime horum extrahendo est sulfidi, maxime chalcopyrites (CuFeS2), minus chalcocites (Cu2S),[24] quae contundentes continere 10–15 partes per centum cupri spumá fluitanti vel purgatione biologicali factae sunt.[25] Illuc cum dioxido siliconii processu qui liquefactio ictu temporis appellatur calescit ut maior pars ferri removeretur. Exitus, materia cum Cu2S 70 partes per centum cupri continens, torretur ut omnes sulfidi in oxidos mutarentur:[24]

2 Cu2S + 3 O2 → 2 Cu2O + 2 SO2

Oxidum cupri in cuprum pustulatum calefactione mutatur:

2 Cu2O → 4 Cu + O2

Anacyclismus

recensere

Cuprum, uná cum aluminio, est plene regyrabile sine virtu amittendo sive meracum sive in mercimonio. Cuprum volumine est tertiá maximá anacyclizatum, secundum ferrum et aluminium. Aestimant 80 partes per centum cupri effossi per omne tempus esse nunc in usu.[26] Secundum renuntiationem cui nomen est Copia Metalli per Omnes Homines ex sodalitate International Resource Panel, omni homini est a 35 ad 55 chiliogrammta cupri, plerumque per respublicas primas (140–300 chiliogrammae per capita) et minus per respublicas tertias (30–40 chiliogrammata per capita).

Ut cuprum anacyclizaret, idem processum ad extrahendum aliquantum sequitur. Scruta cuprifera et meraca in fornace liquefacit, chemicale reducit, et in lateres magnos parvosque fundit; scruta minoris puritatis electrolyse in solutione acidi sulphurifici purificat.[27]

Nexus interni

Notae

recensere
  1. ↑ "Cuprum": Peter van der Krogt, "Elementa chemica" apud situm Elementymology & Elements Multidict.
  2. ↑ 2.0 2.1 Ebbe Vilborg. Norstedts svensk-latinska ordbok, ed. 2a (2009). Nomina Latina classica. Vb. adiect. "aheneus", "aeneus", "cupreus"
  3. ↑ "Cyprum": vide "cyprum Kupfer, Solin. 52, 55 sq. Spart. Carac. 9, 5 ed. Peter. (vulg. cuprum). – Nbf.? cuprum, ī, n., Edict. Diocl. 7, 25 in Georges: Ausführliches lateinisch-deutsches Handwörterbuch.
  4. ↑ 4.0 4.1 4.2 Trigg, George L.; Immergut, Edmund H. (1 Novembris 1992). Encyclopedia of applied physics. 4: Combustion to Diamagnetism. VCH Publishers. pp. 267–72. ISBN 978-3-527-28126-8 .
  5. ↑ Smith, William F.; Hashemi, Javad (2003). Foundations of Materials Science and Engineering. McGraw-Hill Professional. p. 223. ISBN 0-07-292194-3 .
  6. ↑ 6.0 6.1 6.2 Hammond, C. R. (2004). "The Elements". Handbook of Chemistry and Physics 81st edition. CRC press. ISBN 0-8493-0485-7 .
  7. ↑ Resistance Welding Manufacturing Alliance (2003). Resistance Welding Manual (quarta ed.). Resistance Welding Manufacturing Alliance. pp. 18–12. ISBN 0-9624382-0-0 .
  8. ↑ "Galvanic Corrosion". Corrosion Doctors .
  9. ↑ Chambers, William; Chambers, Robert (1884). Chambers's Information for the People. L (quinta ed.). W. & R. Chambers. p. 312. ISBN 0-665-46912-8 .
  10. ↑ Holleman, A. F.; Wiberg, N. (2001). Inorganic Chemistry. San Diego: Academic Press. ISBN 978-0-12-352651-9 .
  11. ↑ "Statue of Liberty: Reclothing the First Lady of Metals – Repair Concerns". Copper.org .
  12. ↑ Rickett, B. I.; Payer, J. H. (1995). "Composition of Copper Tarnish Products Formed in Moist Air with Trace Levels of Pollutant Gas: Hydrogen Sulfide and Sulfur Dioxide/Hydrogen Sulfide". Journal of the Electrochemical Society 142 (11): 3723–3728 .
  13. ↑ Richardson, Wayne (1997). Handbook of copper compounds and applications. Novum Eboracum: Marcel Dekker. ISBN 978-0-585-36449-0 .
  14. ↑ 14.0 14.1 Audi, G; Bersillon, O.; Blachot, J.; Wapstra, A. H. (2003). "Nubase2003 Evaluation of Nuclear and Decay Properties". Nuclear Physics A (Atomic Mass Data Center) 729: 3 .
  15. ↑ "Interactive Chart of Nuclides". National Nuclear Data Center .
  16. ↑ Rickwood, P. C. (1981). "The largest crystals". American Mineralogist 66: 885 .
  17. ↑ 17.0 17.1 Emsley, John (11 Augusti 2003). Nature's building blocks: an A-Z guide to the elements. Oxford University Press. pp. 121–125. ISBN 978-0-19-850340-8 .
  18. ↑ Romano, Donatella; Matteucci, Fransesca (2007). "Contrasting copper evolution in ω Centauri and the Milky Way". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Letters 378 (1): L59–L63. arXiv:astro-ph/0703760 .
  19. ↑ Gordon, R. B.; Bertram, M.; Graedel, T. E. (2006). "Metal stocks and sustainability". PNAS 103 (5): 1209–1214 .
  20. ↑ Brown, Lester (2006). Plan B 2.0: Rescuing a Planet Under Stress and a Civilization in Trouble. Novum Eboracum: W.W. Norton. p. 109. ISBN 0-393-32831-7 .
  21. ↑ Leonard, Andrew (2 Martii 2006). "Peak copper?". Salon – How the World Works .
  22. ↑ Schmitz, Christopher (1986). "The Rise of Big Business in the World, Copper Industry 1870–1930". Economic History Review. 2 39 (3): 392–410 .
  23. ↑ Ackerman, R. (2 Aprilis 2009). "A Bottom In Sight For Copper". Forbes .
  24. ↑ 24.0 24.1 Greenwood, Norman N.; Earnshaw, Alan (1997). Chemistry of the Elements (secunda ed.). Butterworth–Heinemann. ISBN 0080379419 .
  25. ↑ Watling, H. R. (2006). "The bioleaching of sulphide minerals with emphasis on copper sulphides—A review" (PDF). Hydrometallurgy 84 (1, 2): 81–108 .
  26. ↑ "International Copper Association" 
  27. ↑ "Overview of Recycled Copper". Copper.org. 25 Augusti 2010 .

Nexus externi

recensere
  Vicimedia Communia plura habent quae ad cuprum spectant.
Elementa chemica: series paginarum brevium
 

1 H 2 He 3 Li 4 Be 5 B 6 C 7 N 8 O 9 F 10 Ne 11 Na 12 Mg 13 Al 14 Si 15 P 16 S 17 Cl 18 Ar 19 K 20 Ca 21 Sc 22 Ti 23 V 24 Cr 25 Mn 26 Fe 27 Co 28 Ni 29 Cu 30 Zn 31 Ga 32 Ge 33 As 34 Se 35 Br 36 Kr 37 Rb 38 Sr 39 Y 40 Zr 41 Nb 42 Mo 43 Tc 44 Ru 45 Rh 46 Pd 47 Ag 48 Cd 49 In 50 Sn 51 Sb 52 Te 53 I 54 Xe 55 Cs 56 Ba 57 La 58 Ce 59 Pr 60 Nd 61 Pm 62 Sm 63 Eu 64 Gd 65 Tb 66 Dy 67 Ho 68 Er 69 Tm 70 Yb 71 Lu 72 Hf 73 Ta 74 W 75 Re 76 Os 77 Ir 78 Pt 79 Au 80 Hg 81 Tl 82 Pb 83 Bi 84 Po 85 At 86 Rn 87 Fr 88 Ra 89 Ac 90 Th 91 Pa 92 U 93 Np 94 Pu 95 Am 96 Cm 97 Bk 98 Cf 99 Es 100 Fm 101 Md 102 No 103 Lr 104 Rf 105 Db 106 Sg 107 Bh 108 Hs 109 Mt 110 Ds 111 Rg 112 Cn 113 Nh 114 Fl 115 Mc 116 Lv 117 Ts 118 Og


Receptum de "https://la.wikipedia.org/w/index.php?title=Cuprum&oldid=3811834"