-2 Latinitas huius rei dubia est. Corrige si potes. Vide {{latinitas}}.

Homagium,[1] sive hominium[1] vel hominaticum,[1][2] est ritus cessionis aut confirmationis transmissionis cuiusdam feudum in quo homo quidam dominis in nomen ex quo feudum istud tenet iurat obsequium et qua de causa ille servitios[3] quosdam debebit. Homagii ritu hominis, vir aut femina, vassalagium erga seniorem, qui dominium eminens servat, manifestum publicumque factus erat.

Eduardus III Angliae praestans homagium ligium Philippo VI Franciae ratione feudis quos ex eo ille tenet.

Causae intervenientes

recensere

Causae intervenientes ad homagium praestandum feudi super cessionem funduntur, attamen vel feudum novum vel transmissum agitur; transmissio vel per successionem hereditaria vel nominationem novam; nominatio nova vel pura vel ratione vassalli forisfacturam, exempli gratia successio Raimondi VI comes Tolosae a Simone IV Montis Fortis. Nihilominus, paene semper vel concedenti vel concessionarii obitus causa est.

Cuiusdam contractor obitus

recensere

Quamquam vassallus ad tempus vitae suae feudum servabit, homagio ligatio personalis institutus erit. Ita alterutrius morte ligatio ista rumpetur et homagium novum necessarium erit. Concedente obito, concessio feudi e manu eius cadet, haec a successore suo relevanda erit. Vassallo obito aut absque herede aut quia tenura[4] eius iuris hereditariis orba erat, hanc ad concedentem reddetur. E contrario, quia vassalli e manu feudum per obitum cadit heredes homagium seniori suo praestandus erit. Sic plerumque homagia praestanda sunt ut concessiones confirmatae sint.

Vir nobiles habilitantur aliique

recensere

Quoniam feudi cessione homagium fundamentum est et quia feudi natura feudatarius servitium militarem fungetur, solum nobilis quidam ad feudum tenendum apta est. Sic si saepe numero facilius esse vir noblilis homagium facere, attamen et femina et rupturarius[5] sive plebeius et servus admittuntur.

De femina admissa

recensere

Ascendentes non solum ab descendentibus sed etiam collateralibus sive transverso gradu cognationibus e successione excluduntur, quia vassallus iunior ad servitium militare efficere aptior erit. Nihilominus quamvis servitio militari femina efficiens non sit ad vassalagium admissa est; problematis similitudinem praebet cum feudi devolutione pro minore quoniam ipse feudum servire nequit. In tali re institutum quodam adhibebitur, hoc est guardia[6] sive custodia domini, pro minore usque ad suis iuris aetatem, pro femina nubilis usque ad substitutionem per maritum, sed vel nubilis vel vidua sit dominus suus sponsi in delectione vocem habet, e. g. Guillelmi Marescalli mariagium[7] sive nuptiae cum comitissa Pembrochiae[8]. Maritus pro consorte sua homagium faciet sic ex iure uxoris feudatarius baiulus fiet, e. g. Caroli Blesensis qui ex Ioanna Pentevriae dux baiulus Britanniae fuerat.

De rupturariis et servis admissis

recensere

Se dominus vel rupturarium vel servum admittit pro vassallo ipso facto hic nobilitatem accedet. Hoc detrimentum minime omnino ad organizationem socialem affert quoniam seniori delectus ad virtutem satisdare sive garandisare[9] apta est.

Homagii elementa

recensere

Sicut beneficium temporum Carolingi feudum saepe numero porrectionis variabilis praedium est. Cum concessum ad tempus vitae esset, generaliter successione tenura hereditaria facta est. Similitudinem etiam cum beneficio praebet quoniam alterutrius transmissione elementa duo manent, quae concessionem a seniore et commendationem personae suae a vassallo sunt. Elementa ista feudi transmissione fidem et homagium antecedentes alteras alteram sequentemque investitura sunt. Omnia elementa in caerimonia una coagmentari possunt.

Caerimonia

recensere
 
Homagium: genuflexio caput nuda et sine armis.
 
Homagium: sacramentum
 
Homagium: immixio manuum.
 
Homagium: osculum.
 
Homagium: investitura sive traditio symbolis, qui hic vexillum est.

Caerimonia in terra domini concedentis generaliter habebat ut manifestum obsequium sit, e.g. Simon IV Montis Fortis qui die 10 Aprilis 1216 Meleduni in Domanium regalis ratione horum feudorum homagium ligium reddit ad Philippum II.[10] Ritus cum fide et homagio elementa duo inseparabilia praebet, investitura logice subsequens est.

Homagium

recensere

Praestare homagium est homo alicuius fieri, hoc est vassallus, istudque per contatum corporeum et sensum manifestatur. Sic homagium "per os manusque" praestatur. Vassallus capite nudo, sine armis, genu flexat palam domino suo, in hoc manibus manus iunctas suas imponat et ut homo eius rogat istum eum recipere; senior eum relevat, osculum ei dat denuntiatque eum recipere ut homo suo. Decoro feminae osculi exemptae sunt.

Per fidem fidelitatis sacramentum quem vassallus praestat super evangelium intellegitur et post homagium fieri, sacramentum istud ratione sensus religiosi ad ritum antiquum additum est.

Investitura

recensere

Post homagium et fidem feudi investitura sollemna habet. Dominus tradens saepissimus vel spadam vel baculum vel festucam de manu ad manum vassallum per symbolum istud feudi hunc investit.

Homagium ligium

recensere

Ab initio cum homo fides daret quatenus vassalus plane ac sine restrictione nec dissidione in unum ac alterum dominum se dabat aestimatur. Eo modo pro domino uno tantum homo quidam vassallus esse quibat, sed gradatim evolutio vassalagii ad adlevationem gradiebantur et fidei notio a normis iuridicis debilitabatur, sic non raro erat ut homo unus ex dominis pluribus feudos teneat subsequenterque erga multos ad fidelitatem servandam teneri. Sic se bellum ingrueret inter dominos suos auxilio erga uterque esse nequibat et forisfacturae sive confiscationis in discriminem feudi cuiusdam saltem obiciebat propter feloniam. Homagium ligium ad dificultatem resolvendam institutum est quod antecessionem super homagium purum sive homagium planum notum habet. Ab principio vetustius est quod homagium ligium agnoscetur. Attamen homagium rege datum ante alios praeferetur et hic non alios praeter ligium accipit.

Nexus interni

  1. 1.0 1.1 1.2 Du Cange, Glossarium ad mediae et infimae Latinitais, Parisiis, 1844, Didot fratres, T. III. vel Fons: Du Cange.
  2. Francogallice hommage, unde Anglice homage. Latinitate classica cultus, observantia, verecundia.
  3. Servitium: Du Cange, Glossarium ad mediae et infimae Latinitais, Parisiis, 1846, Didot fratres, T. VI. vel Fons: Du Cange.
  4. Tenura: Du Cange, Glossarium ad mediae et infimae Latinitais, Parisiis, 1846, Didot fratres, T. VI. vel Fons: Du Cange
  5. Ruptuarius: Du Cange, Glossarium ad mediae et infimae Latinitais, Parisiis, 1845, Didot fratres, T. V. vel Fons: Du Cange
  6. Guardia: Du Cange, Glossarium ad mediae et infimae Latinitais, Parisiis, 1844, Didot fratres, T. III. vel Fons: Du Cange
  7. Mariagium: Du Cange, Glossarium ad mediae et infimae Latinitais, Parisiis, 1845, Didot fratres, T. IV. vel Fons: Du Cange
  8. Georges Duby, Guillaume le Maréchal ou le meilleur chevalier du monde, 1986, Parisiis, Gallimard. ISBN 978-2-07-032344-9 (Francogallice)
  9. Garantisare: Du Cange, Glossarium ad mediae et infimae Latinitais, Parisiis, 1844, Didot fratres, T. III. vel Fons: Du Cange
  10. Dom Claude de Vic et Dom Vaissète, Histoire générale de Languedoc, Tolosae, 1847, J.-B. Paya propriétaire éditeur, vol. 5 p. 598. [1] (Latine) apud (Gallica).

Bibliographia

recensere
  Vicimedia Communia plura habent quae ad homagium spectant (Hommage, Homage).