Hamala

Hamala (Theodisce Hameln) est oppidum Saxoniae Inferioris in Circulo Hamelensi et Petrimontensi situm.

Situs

Hamala inter occasum solis et meridiem sita est, si ab Hannovera spectas, a qua circa 60 chiliometra abest. Flumen Visurgis per Hamalam fluit, montibus mediis (Weserbergland) circumdatum est. Ad Hamalam etiam vici Afferde, Hastenbeck, Halvestorf, Bannensiek, Weidehohl, Hope, Haverbeck, Hilligsfeld, Sünteltal (i.e. Holtensen, Unsen, Welliehausen), Klein Berkel/Wangelist, Tündern, Wehrbergen atque Rohrsen pertinent.

Historia

Initia

Anno 851 monasterium Fuldae in loco oppidi posterioris, ubi Visurgis facile transgredi potuit, novum monasterium Ordinis Sancti Benedicti condidit. Paulatim ad hunc locum plures homines venerunt et circa annum 1200 Hamala urbs vocata est. Ita inter oppida antiquissima Saxoniae Inferioris numeratur.

Fabula captatoris Rattorum

Tibicen Hamelae

Fabula notissima est de tempore primo oppidi:

Anno 1284 molestia magna rattorum Hamalam vexabat. Diu consilium oppidi non invenit, quo modo rattos expelleret. Sed tum tibicen quidam promisit se rattos canendo ex oppido in flumen Visurgis ducturum, si ei praemium magnum solveretur, quod decuriones et magister civium affirmaverunt. Tibicen ut promiserat omnes rattos in Visurgem duxit, ubi aquis submergebantur. Sed tamen consilium oppidi praemium solvere non voluit. Sed tibicen in Hamalam vindicavisse dicebatur: 26 Iunii 1284 in oppidum revertit, iterum tibiis cecinit et CXXX liberos civium canendo eduxit, qui nemo postea vidit.

Quae res vera hac fabula tradita sit, multi historici et eruditi reperire conabantur, sed res adhuc obscura est.

Sodalis Hansae et bellum tricennale

Anno 1426 Hamala sodalis Hansae facta est, ad quod foedus urbium ad annum 1572 pertinuit. Anno 1540 reformatio inducta est. Ad initium belli tricennalis oppidum mercatoris divitibus valde aucta est et multa aedificia pulchra renascentiae tum erecta sunt. Inter bellum tricennale Hamala saepius oppugnata et expugnata est:

Anno 1625 Christianus IV rex Daniae et dux Lutheranorum Hamalam occupavit.
Anno 1626 Ioannes Tserclaes de Tilly dux ligae Catholicae oppidum expugnavit et ad annum 1633 occupavit.
Anno 1633 Georgius dux Lutheranus Brunsvici et Luneburgi Hamalam obsedit et 13 Iulii occupavit.

Locus munitissimus (1664-1806)

Post bellum Hamala nunc ad Ducatum Brunsvici-Luneburgi pertinuit atque ab anno 1664 ibi locus munitissimus errigebatur. Inter bellum septem annorum et loca in monte Klüt a principe electore Georgio III munita sunt. Quamquam castra ob magnitudinem et Calpe septentrionalis vocabatur, tamen anno 1806, postquam legatus castrorum de proelio Ienensi infelici certior factus est, sine pugna copiis Napoleonis I imperatoris Francorum tradita est. Qui castra plene rescindi iussit. Napoleo Hamalam anno 1807 Regno Westphaliae fratris sui Hieronymi dedit.

Regnum Hannoveranum (1815-1866)

Hamala post Consilium Vindobonense ad Regnum Hannoveranum pertinuit.

Pars Borussiae (1866-1946)

Anno 1866, postquam Borussia bello Germanico victor fuit, Hamela ut totum regnum Hannoveranum occupata et cum Borussia coniuncta est.

Saxoniae Inferioris pars (ab anno 1946)

Hamela ab anno 1946 Saxonia Inferiore condita pars huius terrae est, ab anno 1973 caput Circuli Hamelensis et Petrimontensis est, postquam ab anno 1923 ad nullum pagum pertinuit.

Numerus incolarum

Numerus incolarum semper auctus est. Praesertim post secundum bellum mundanum et vici parvi cum oppido coniuncta sunt, sed ab anno 1998 civitas non iam aucta est.

In Hamalam ex monte Klüt despectus.

1689: 2.397
1825: 5.326
1905: 21.385
1939: 29.978
1968: 48.787
1998: 58.762
1999: 58.544
2000: 58.807
2001: 59.052
2002: 59.156
2003: 58.902
2004: 58.676
2005: 58.739
2006: 58.517
2007: 58.563
2009: 57.906

Cives praeclari

Henricus Bürger (1804–1858), studiosus physicus, naturae studiosus, biologus, botanista.
Carolus Philippus Moritz (1756–1793), scriptor.
Maximus Schneidewin (1843–1931), linguarum antiquarum philologus.