Nicolaus Damascenus

Nicolaus Damascenus, Graece Νικόλαος Δαμασκηνός, fuit philosophus peripateticus et historicus, e Damasco Syriae oriundus et anno circiter 64 a.C.n. natus, qui Graece scribebat. Amicus fuit imperatoris Augusti (cuius vitam composuit) et Herodae regis; fuit et tutor filiorum M. Antonii et Cleopatrae.

De familia et educatione

Nobili et divite familia Damascena natus, Nicolaus filius Antipatri et Stratonicae erat. Pater cursum honorum suae civitatis usque ad summos magistratus percucurrit ; cum egregia fama frueretur ob iustitiam facultatemque dicendi, multas legationes absolvit patriam cum vicinis civitatibus ut reconciliaret. Itaque Nicolaus optimis magistris puer traditus est atque, paternis vestigiis insistens, litterarum Graecarum (tragoedias et comoedias adulescens componebat) ceterarumque scientiarum omni genere studiosissimus erat. Postremo Aristotelis doctrinam amplexus, philosophiam maxime coluit.

De orationibus a Flavio Iosepho traditis

Nicolaus Herodem ubique et semper comitabatur cui amanuensis simul et historiographi et oratoris officia praebebat. Rerum gestarum scriptor Flavius Iosephus non tantum ex illius libris, velut ex uberrimo fonte, notitiam Herodianorum temporum hausit sed etiam nonnullas orationes eius referebat quarum exemplaria in ipsis Nicolai scriptis fortasse invenerat, ut illam orationem coram Marco Agrippa habitam et ad iura Iudaeorum in provincia Asia viventium tuenda destinatam vel aliam anno 8 a.C.n. coram ipso Augusto Romae habitam qua regem suum adversus Nabataeum Syllaeum defendebat eum accusantem quod fines suos invasisset atque diripuisset et multos homines necasset ; qua oratione effecit ut Augustus cum Herode in gratiam rediret. Necnon aliam Hierosolymis coram legato Syriae Quinctilio Varo 5 a.C.n. habitam qua Antipatrum, filium quem Herodes e Doride uxore genuit, insidiarum adversus patrem convincebat atque ut damnaretur effecit.

Mortuo Herode anno 4 a.C.n. causam Archelai quoque, eius filii, quem pater ultimo testamento heredem regni fecerat, coram ipso Augusto Romae egit. Nam fratres aliique cognati, e quibus Antipas sibi ipsi regnum vindicabat quia priore testamento, tum cum fortasse mente saniore fuerat Herodes quam paucis diebus ante quam obiret, heres institutus esset, Archelaum oderant atque varie accusabant quod regnum rapuisset antequam Augustus successionem confirmasset. Mox legati Iudaeorum quoque Romam advenerunt questum de immanitate Archelai qui in seditionibus nuper ortis tria milia hominum occiderat et ab imperatore Romano petebant ut in posterum a iugo regum liberarentur atque ab ipsis Romanis administrarentur. Nec amplius impetrare potuit Nicolaus dum illis criminibus respondet quam ut ethnarchia quidem Iudaeorum, at non regnum Archelao daretur eo magis quo magna seditio per totam Palaestinam flagrare tum coepit, a legato Varo vix oppressa.

Omnes illae orationes Nicolai per Flavium Iosephum notae sunt etiamsi nonnumquam summarium tantum historiae inseruit.

De Fide historica

In Universali Historia varios fontes in unum coegit Nicolaus, quam ob rem fides rerum narratarum quoque varia erat ː exempli gratia multae fabulae quae potius ad mythologiam pertinebant in primos libros accipiebantur. Plurimam tamen diligentiam rebus Damasci in patria sua gestis aut dominum suum Herodem spectantibus praestitisse existimatur in quem tamen adsentatoris potius officio quam sinceri veritatis adfectatoris, ut veram historiam decebat, functus esse a Flavio Iosepho accusatur. Scribebat enim ille non quibuscumque lectoribus Nicolaum sed ipsi Herodi opus suum destinasse, ne rerum ante se gestarum ignarus esset. Ita mala consilia regis et vitia faustis verbis oblitterabat, quae contra laudari poterant ad caelum efferebat. In quantum recte iudicarit Iosephus aut antecessorem cuius scriptis multum utebatur denigrans (quod fieri solebat) suam historiam potiorem esse iactare voluerit hodie non iam diiudicari potest quoniam paene omnia deperdita sunt ac saepe per ipsius Iosephi opera coniectura restituenda. Certe verisimile est Nicolaum Herodi nimis favisse.

Vita Augusti quoque laudatio potius quam historia critica fuisse videtur quia Nicolaus omnipotentis imperatoris benevolentiam illo opere captabat. Sunt qui putent biographiam quam de se ipso composuerat Augustus in linguam Graecam Nicolaum convertisse. Certe de prima parte eius vitae tantum tractasse videtur.

Opera

• Vita Augusti
• De vita sua
• Historia universalis
• De plantis
• De Aristotelis philosophia

Fontes de vita et opere Nicolai Damasceni

• Suda N.393: "Νικόλαος, Δαμασκηνός"
• Strabo, Geographica XV.1.73

Praeter ipsius Nicolai de Vita sua praecipuus fons est Flavius Iosephus :

• De Bello Iudaico I.629-638 necnon libro secundo 14, 21, 33-38, 92
• Antiquitates Iudaicae I.94-95 et VII.101-103 et XII.125-128 et XIII.250-252 et XIV.9 et XVI.29-58, 183-187, 335-353, 370-372 et XVII.106-126

Bibliographia

Editiones fragmentorum Nicolai Damasceni

• Nicolas de Damas : Histoires - Recueil de coutumes - Vie d'Auguste - Autobiographie, interpr. et comment. ab Édith Parmentier et Francesca Prometea Barone. - Paris : les Belles lettres, 2011. (Fragments ; 12e) ISBN 978-2-251-74211-3 [Textus Graecus, interpretatio Francogallica et adnotatio.]

Editiones fragmentorum praecipue historicorum

• Carolus Mullerus, Fragmenta historicorum Graecorum (1841–1872) tomi quinque (1 2 3 4 5/I-II). Lutetiae: Didot. vol. 3 pp. 343-464 (Graece, Latine)
• Ludovicus Dindorfius, Historici Graeci minores vol. 1 (Lipsiae: Teubner, 1870) pp. 1-153 Textus apud archive.org (Graece)
• Felix Jacoby, Die Fragmente der griechischen Historiker (Lugduni Batavorum: Brill, 1923- ) no. 90 (vol. 2 A [1926] pp. 324-430) (Graece)

Biographica et critica

• Dominique Lenfant, "Nicolas de Damas et le corpus des fragments de Ctésias. Du fragment comme adaptation", Ancient society, 2000(30) ː 293-318.
• Paulus Tietz, De Nicolai Damasceni fontibus quaestiones selectae. Dissertatio inauguralis quam...scripsit Paulus Tietz, Marpurgi Chattorum, 1896.
• B. Z. Wacholder, Nicolaus of Damascus. 1962 (University of California Studies in History, 75)
• Gulielmus Witte, De Nicolai Damasceni fragmentorum Romanorum fontibus. Dissertatio inauguralis historica quam ... publice defendet scriptor Guilelmus Witte..., Berolini, Mayer et Mueller, 1900.
• L. M. Yarrow, Historiography at the End of the Republic (Oxonii: Oxford University Press, 2006) pp. 67–77

Aliae encyclopaediae

• "Nicolaus" in Harpers Dictionary of Classical Antiquities (Novi Eboraci: Harper, 1898)
• "Nicholas of Damascus in Jewish Encyclopedia (Novi Eboraci: Funk & Wagnalls, 1901-1906) textus