Vicipaedia:Glossarium astronomicum

Index
Cacumen - 0-9 A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V (W) X Y Z

A

aequinoctium, (-i, neutr.)
annus luce mensus: illud spatium quod lux intra unum annum in spatio vacuo pervolare potest. 1 spatium lucis annuae aequat 9.460.500.000.000 km vel 63.239 ua (unitatum astronomicarum).
apogaeum, (-i n): locus longinquissimus satellitis orbitae circum planetam nostrum.
ascensio recta (-onis f recta): in sphaera caelesti commenticia quod idem valet quam circuli longitudinales in orbe terrarum.
asteroides, (-is m): parvum corpus caeleste, quod circum stellam revolvitur (syn. planetoides)
astronomia, (-ae f): summa omnium disciplinarum exactarum, quae universum extra planetam nostrum explorant.
astronomus, (-i m): astronomiae peritus (syn. uranoscopus)
astrophysica (-orum n): pars disciplinae astronomiae, quae proprietates et mutationes rerum cosmicorum investigat.
astrum, (-i n): sphaera plasmatis gravitate retenta, quae energiam fusione nucleari generat (syn. stella).

B

C

Cancri tropicus circulus parallelus est qui finis septentrionalis regionis tropicae est.
Capricorni tropicus circulus parallelus est qui finis australis regionis tropicae est.
Charon (Charontis m): maximus satellitum naturalium Plutonis.
cingulum asteroidum (cinguli asteroidum): zona circum stellam ubi multi asteroides sunt. In ordine solari nostro praecipue zona inter planetas Martem Iovemque sic appellatur. (syn. zona asteroidum)
Circulus Solis vertentis est circulus Telluris, quo Sol semel in anno in polo caelesti stat. Duo eiusmodi circuli sunt, cancri tropicus et capricorni tropicus.
cometes, (-ae m): parvum corpus caeleste cui, viciniate solis, cauda gaso vel pulvere consistens crescit (syn. stella crinita).
constellatio, (-onis f): manus stellarum exemplar insigne formans (syn. sidus)
corona radiata (-ae f): extrema pars atmosphaerae Solis.
cumulus stellarum apertus (cumuli... m): manus stellarum eodem tempore ex nube molecularum natae, quae adhuc inter se propinquae sunt. Etiam cumuli stellarum galacti vocantur qui in disco galaxiae exstant.
cumulus stellarum globosus (cumulu... m): conglobatio prope perfecta stellarum quae plerumque in regionibus extra discum galaxiae sunt.

D

defectio lunae: Luna obscuratur quod Tellus rectissima linea inter Lunam et Solem stat.
defectio solis: Sol obscuratur quod Luna rectissima linea inter Terram et Solem stat.

E

exorbitatio orbitae (-onis f): declinatio orbitae corporis caelestis ab forma perfecta circuli.

F

foramen nigrum, (foraminis n): corpus caeleste tantam massam habens, ut ipsam lucem absorbeat.

G

galaxias, (-ae m): immanis conglobatio stellarum.

H

heliopausa, -ae f: finis ubi ventus solaris Solis ab materia intersiderali sistitur. Spatium intra illam heliosphaera vocatur.
heliosphaera, -ae f: regio intra heliopausam quae Solem et planetas continet.
Hesperus (-i m): qv. stella vespertina, id est Venus.

I

inclinatio orbitalis (-nis, f): Angulus inter planitiem orbitalem cuiusdam planetae vel satellitis et aliam planitiem sicut planitiem eclipticam (planetis vel luna) vel planitiem aequinoctialem planetae (satellitibus).
Iuppiter (Iovis m): quintus planeta systematis solaris nostri.

K

L

linea ecliptica (lineae... f): circulus magnus in sphaera caelesti per quem Sol inter astra moveri videtur (qv. planities ecliptica).
Lucifer (-eri m): qv. stella matutina, id est Venus.
Luna (-ae f):
1. magnum corpus caeleste Tellurem circumvolans.
2. unaquaeque satelles naturalis aliam stellam errantem vel corpus simile (sicut asteroidem) circumvolans.

M

magnetosphaera, -ae f: zona circum planetam vel stellam, ubi ob campum magneticum huius corporis caelestis particulae in ionta conversae capiuntur.
Mars (Martis m): quartus planeta systematis solaris nostri.
Mercurius (Mercurii m): primus planeta systematis solaris nostri.
Meridianus circulus magnus et terrae et caeli sphaerae est qui trans polum septentrionalem et australem it.

N

nebula lucem emittens (-ae f): nubes gasi in ionta conversi, quae, ab astro vicino excitata, lucem colorum variorum emittit.
nebula lucem reflectens (-ae f): nubes pulveris, quae lucem astri vicini reflectit.
Nebula planetaria (-ae f): parva nebula lucida, quae saepe anuli formae est et ex materia ab astro expulsa consistit.
nebula primordialis (-ae f): nebula materiae ex qua sol et planetae et alia corpora caelestia nascuntur (syn. nebula solaris).
nubes molecularum (-is f): genus nubium intersideralium cuius densitas et magnitudo conformationem hydrogenii molecularis permittit.
Neptunus (-i m): octavus planeta systematis solaris nostri.

O

orbita, (-ae f): iter planetarum planetoidumque circum solem aut planetam. Dinoscuntur orbita vera et orbita ficta.
OZK, obiectum zonae Kuiperi: asteroides vel planetoides vel planetula qui in zona Kuiperi circum Solem revolvitur.
ordo solaris (ordinis... m): regio spatii cosmici, quae continet stellam et omnia corpora caelestia illam stellam circumvolantia (syn. systema solare)
ortus heliacus - cum primum in anno stella fixa videri potest in caelo paulo ante solem orientem radientem.

P

particula alpha (-ae f alpha): nucleus atomicus elementi helii qui ex duobus protonibus et duobus neutronibus consistit.
photosphaera (-ae f): superficies Solis.
planeta, (-ae m): magnum corpus caeleste solidum globatumque quod circum stellam revolvitur.
planetoides, (-is m): parvum corpus caeleste, quod circum stellam revolvitur. (syn. asteroides)
planetoides Apollinares (-um mpl Apollinarium): planetoides quorum orbitae, sicut illa asteroidis Apollinis, orbitam Telluris transeunt.
planetula, (-ae m): minus corpus caeleste solidum globatumque quod circum stellam revolvitur.
planities ecliptica (-ei f): planities in qua Tellus circum Solem movetur (qv. linea ecliptica).
plasma, -atis n: quartum genus materiae. Nonnulli vel omnes (plasma stricto sensu) electronum orbitarum ultimarum atomicarum ab atomo vel molecula separati sunt.
Pluto (Plutonis m): planetula secundus systematis solaris nostri, maius corpus transneptunianum.
pumilio alba (-onis f): stella parva coloris albi, quae candoris absoluti parvi est. Densitas huius multo maior quam Solis est, sed hic pondere similis est illi.
pulsar [-aris n]: verbum in lingua Anglica contractum e verbis pulsating (id est: pulsans) et star (id est: stella), significans stellam neutronicam radios roentgenios ita emittens ut ii radii ad Tellurem non continue, sed periodice perveniant.

Q

R

S

satelles, (-itis f): corpus caeleste solidum quod planetam, planetulam planetoidemve circumvolat. | ~ artificiosa: corpus a hominibus factum quod corpus caeleste circumvolat.
Saturnus (-i m): sextus planeta systematis solaris nostri.
sidus, (-eris n) (1): manus astrorum exemplar insigne formans (syn. constellatio)
sidus, (-eris n) (2): sphaera plasmatis gravitate retenta, quae energiam fusione nucleari generat (syn. stella)
Sirius, -ii m: stella in constellatione Canis Maioris sita.
Sol, Solis m: stella circum quam planeta noster revolvitur.
spatium cosmicum (-ii n): regiones extra aera Telluris sitae.
spatium lucis annuae: illud spatium quod lux intra unum annum in spatio vacuo pervolare potest. 1 spatium lucis annuae aequat 9.460.500.000.000 km vel 63.239 ua (unitatum astronomicarum) (syn. annus luce mensus)
specula astronomica: locus vel aedificium observationis corporum caelestium.
stella, (-ae f): sphaera plasmatis gravitate retenta, quae energiam fusione nucleari generat (syn. astrum, sidus).
stella matutina (-ae f): planeta interior (Venus) qui oculis nudis post exitum stellarum iuxta Solem orientem videtur (syn. Lucifer).
stella neutronica (-ae f): stella tantae massae ut electrona atomorum in nucleum ipsum pressa sint ut stella tantum e neutronibus constet.
stella vespertina (-ae f): planeta interior (Venus) qui oculis nudis ante visionem stellarum iuxta Solem occidentem videtur (syn. Hesperus).
systema solare (systematis... n): qv. ordo solaris

T

telescopium, (-ii n): instrumentum observationis corporum spatii cosmici.
Tellus, (-uris f): planeta cuius in superficie vivimus (syn. Terra)
Terra (-ae f): tertius planeta systematis solaris nostri cuius in superficie vivimus (syn. Tellus).

V

ventus solaris (-i m): Ventus solaris est fluxus particularum in ionta conversarum quae a stella ut Sole in spatium cosmicum fluunt.
Venus (Veneris f): secundus planeta systematis solaris nostri.
unitas astronomica (ua): spatium medium inter Sol et Terram unitas astronomica nominatur. 1 ua aequat 149.600.000 km.
uranoscopus, (-i m): astronomiae peritus (syn. astronomus)
Uranus (-i m): septimus planeta systematis solaris nostri.

X

Y

Z

zodiacus (-i, masc.)
zona Van Allen (-ae f): zona radiationis maximae in magnetosphaera planetarum ut Terrae quae ex particulis in ionta conversis et ab magnetosphaera planetae captis consistit.
zona Kuiperi (zonae Kuiperi f): zona vel cingulus maxima e parte extra orbitam Neptuni sita ubi multi planetoides et nonnulli planetulae revolvuntur. (syn. zona Edgeworth-Kuiper)

Nexus externi

Vocabula astronomica apud Ephemeridem