De laudibus Helenae vel Helenae laudatio, nonnumquam etiam Helena (Graece Ἑλένης ἐγκώμιον)[1] est oratio demonstrativa (ἐπιδεικτικός) a rhetore Isocrate inter 390 et 380 a.C.n. scripta in qua Helenam, Menelai uxorem, laudandam susceperat. Hoc argumenti genus tum sophistae ob difficultatem adfectabantː nam Helena multorum malorum mortalibus causa fuisse narrabatur et femina levis et infida habebatur. Nihilominus alia laus Helenae sub Gorgiae nomine nobis tradita est cui fortasse alludit Isocrates cum orationem sic inscriptam in praefatione laudat[2] quidem sed apologiam[3], non laudem fuisse contendit. Qua de causa veram laudem exempli gratia componere voluit.

Theseus Helenam rapiens in amphora Attica (circa 510 a.C.n.).

Argumentum

recensere

Calamitatibus et humanis doloribus e bello nascentibus omnino omissis Isocrates Helenam ob admiratorum praestantiam et patris Iovis iudicium qui eam caelesti sede dignatus est laudat. In longo de Theseo excursu moratur qui eam admodum puellulam venustate captus rapuitː Atheniensium regi democraticum animum tribuit ac velut Periclis praenuntium eum extollit[4]. Tali homini si placere potuit nonne egregia femina fuit Helena (argumentum ex auctoritate)[5]? Simili modo Paridis iudicium defendere conatur. Haec oratio pro hymno ad pulchritudinem stare potest cuius vis deis quoque indomabilis videtur. In ultima parte orator Helenae etiam gratias agit quod totam Graeciam velut in unam civitatem contra barbaros congregarit. Quod idem per totam vitam orationibus et litteris efficere voluit Isocrates.

  1. Oratio X in corpore Isocratico.
  2. Par. 14-5.
  3. Iam apud Euripidem Helena ab Hecuba coram marito accusata apologiam dicit, Troadum tertio episodio.
  4. Thomas Kuhn, "Theseus in Isokrates' enkomion auf Helena (or. 10, 18-20)", Rheinisches Museum für Philologie, 2013ː 257-276
  5. Aristoteles, Ars Rhetorica II.23.11.

Editiones et commentarii

recensere

Plura legere si cupis

recensere

Nexus externi

recensere