Andreas Gryphius
Andreas Gryphius (vere: Andreas Greif; natus Glogoviae die 2 Octobris 1616; ibidem mortuus die 16 Iulii 1664) fuit poeta et scriptor scaenicus Germanicus aetate baroca qui de vanitate mundi scripsit tempore Belli trigina annorum.
Vita
recensereFilius oratoris ecclesiastici iuventutem tristem cum vitrico degebat. Educatione in scholis Gorlicii, Glogoviae et Fraustadii fruebatur. Ex anno 1634 in gymnasio Gedaniae alumnus fuit. Anno 1636 magister privatus factus est in casa gravionis palatini Georgii Schönborn Fraustadii[1]. Iste vir Andream 1637 poetam coronavit.
Adiutore mortuo (qui Andream cum aliis hereditaverat) itum est in terras peregrinas. Itaque Gryphius anno 1638 Amstelodamum petivit, unde Lugdunum Batavorum, ubi praelectiones auscultavit et ipsemet habuit. In aedibus Amstelodamensibus Elzevier edidit »Sonn- und Feiertags-Sonette« (1639). Gryphius insuper visebat Nederlandiam, Franciam et Italiam. In patriam reversus Fraustadium sibi domicilium elegit. Ab eruditis vocatus est vane Francofurtum ad Oderam, Upsaliam, Heidelbergam; anno 1650 syndicus terrestris Prinicipatus Glogoviensis creatus est.
Anno 1662 Societas fructifera eum socium cooptavit et ei cognomen Immortalis detulit.
Gravitudo
recensereHumor pessimismi religiosis mixti praesertim in lyrica sentiri potest: in sonetis solidis, in epigrammatibus satiricis, in odis captantibus. Poësis epica religiosa Latina »Olivetum« (Florentiae 1646) allegoricis addidamentis Alagherium indicat et aliquo modo iam praecurrit opus magnum »Messias« istius Friderici Klopstock.
Gryphius dramatica in principio tamquam convertit: habemus »Felicitas« iesuitae Nicolai Causini et Iusti Vondelii »De Gebroeders«. Non ante annum 1646 ipse drama pepigit, tragoediam aulae Byzantinae »Leo Armenius«, ubi abundant pathos cum phantasmatibus et saevitate. De martyre quadam agitur in »Katharina von Georgien« (impressio 1657); »Cardenio und Celinde« (post 1647), ludus de moribus et quasi burgensis tragoedia et unica sui generis ante opus »Miß Sara Sampson« istius Lessing; »Ermordete Majestät, oder: Carolus Stuardus, König von Großbritannien« (1657 - ubi refertur ad politicam contemporaneam; denique »Papinianus« (1659) ubi iurista tamquam victima praesentatur.
Gryphius res minime laetas imaginibus multis et brevitate tradidit stasimis pretiosis comitantibus. Praeter Vondelium et Seneca praeceptor Gryphii fuisse videtur.
Neque comoediae neglectae sunt: »Absurda comica, oder: Herr Peter Squentz« (versio nova de Pyramo et Thisba); »Horribilicribrifax«, cum optimis testimoniis de Germanorum vita quotidiana.
Cantus cum ludis minoris momenti habeantur: »Majuma« et »Das verliebte Gespenst« (1660), secundum »Fantôme amoureux« istius Quinault. Multo melius autem contigit compositio »Die geliebte Dornrose« in dialectu Silesiae, quae iterum ex opere istius Vondelii (»De Leuwendalers«) cerpit.
Cuncti Gryphium admirabantur propter scientias in logica, anatomicis, geographia, historia, mathematica, astronomia, antiquitatibus, chiromantica ostentatas. Gryphius docens de multis artibus orationes et disciplinas habuit. Fertur eum linguas undecim calluisse .
Nexus interni
Nexus externi
recensere
|
Vicimedia Communia plura habent quae ad Andream Gryphius spectant. |
- Vicifons
- nexus apud DDB
- opera et biographia brevis apud Zeno.org
- societas internationalis indagatorum de Gryphio
- Opera ab hoc homine vel de eo scripta apud Bibliothecam Nationalem Germanicam (Theodisce)
Notae
recensere- ↑ Polonice Wschova in Palatinatu Lubucensi