Vocativus
Vocativus est casus quo vocatur persona, animal, aut res, quae induitur humana specie. Dionysius Thrax saeculo secundo a.C.n. vocativum in numero casuum Latinorum reposuit.
Usus vocativi in lingua Latina recensere
Nomina generis neutrius recensere
Nominibus neutrius generis vocativus idem est atque nominativus et accusativus. Exempla:
- Bellum (nom., accus., voc.);
- Vulgus (nom., accus., voc.);
- Corpus (nom., accus., voc.);
- Genu (nom., accus., voc.).
In secunda declinatione recensere
Quaedam hominum nomina generis masculini, quorum nominativi exitus sit -ius, utuntur uno -i pro vocativi exitu. Eandem legem observant haec tria nomina: mei, filii et genii. Exempla:
- Vergilius (voc.: Vergili);
- Caius (voc.: Cai);
- Meus (voc.: mi);
- Filius (voc.: fili);
- Genius (voc.: geni).
Vocativus nominum, quorum nominativi singularis exitus sit -er aut -ir, idem est atque nominativus. Exempla:
- Magister (nom. et voc.);
- Liber (nom. et voc.);
- Aper (nom. et voc.);
- Arbiter (nom. et voc.);
- Coluber (nom. et voc.);
- Puer (nom. et voc.);
- Socer (nom. et voc.);
- Gener (nom. et voc.);
- Armiger (nom. et voc.);
- Vir (nom. et voc.);
- Triumvir (nom. et voc.).
Vocativus nominis Dei idem est atque nominativus:
- Deus (nom. et voc.) [etiam: Deus (voc.: Dee)].
Pronomina et numeri recensere
Exceptis pronominibus tu et vos et excepto numero unus, cuius rarissimus vocativus est une, neque pronomina neque numeri habent vocativum:
- Tu (nom. et voc.);
- Vos (nom. et voc.);
- Unus (voc.: une).
Nominativus pro vocativo recensere
Aliquando, etiam in oratione soluta, nominativus est pro vocativo. Exemplum:
- Audi tu, populus Albanus.
- Deus, Deus meus, quare me dereliquisti?
Sedes vocativi in sententia recensere
Vocativus de more non se collocat in initio sententiarum. Exemplum:
- Habes, Tubero, confitentem reum.
Aliae explicationes recensere
Latini utuntur vocativo casu cum vocare aliquem volunt.
Vocativus est ab origine in gradu extinctionis : solum utuntur homines in nominibus masculinis quae cadunt in "us " exempla
- dominus → domine
- nate dea ← natus dea
Aliquot nomina graeca casus graecos servant Aeneas, voc : Aenea.
Partes orationis |
---|
(Nomen) substantivum | (Nomen) adiectivum | Nomen numerale | Pronomen | Articulus | Verbum (temporale) | Adverbium | Participium | Coniunctio | Praepositio | Interiectio | (Particula) |
Nomen substantivum et Nomen adiectivum |
Numerus: Singularis | Pluralis | Dualis |
Genus: masculinum | femininum | neutrum | commune | omne |
Declinatio latina: Prima | Secunda | Tertia | Quarta | Quinta |
Casus: Nominativus | Genetivus | Dativus | Accusativus | Vocativus | Ablativus | Locativus |