Planetula
Planetula (-ae, m.)[1] vel planetulus[2][3][4][5] est parvum corpus planetarium, quod circum Solem vel aliam stellam directe orbitat, minor quam ullus ex octo planetis classicis sed tamen planeta sui iuris. Paradigma planetuli est Pluto. In geologia planetaria planetuli sunt notabiles cum geologice activi esse possint, sicut anno 2015 missiones astronavium Dawn ad Cererem et Novorum Horizontum ad Plutonem confirmaverunt.
_(cropped).jpg)
Mense Augusti anno 2006 notio planetuli a Unione Astronomica Internationali (UAI) adoptata est pro familia corporum sub-planetariorum ex tribus familiis corporum quae Solem orbitant. Eae sunt: planetae, planetulus et corpora minora.[6] Sub hac definitione planetulus est corpus caeleste
- quod circum solem movetur,
- cuius pondus tam magnum est, ut formam (plus minusve) globatam habeat,
- quod vicinitatem orbitae suae non purgavit,
- quod non est satelles planetae neque alterius corporis caelestis minoris.
Astronomi generaliter concordant novem maximos candidatos planetulos esse: Pluto, Eris, Haumea, Makemake, Gonggong, Quaoar, Sedna, Ceres, et Orcus. Ex his novem et decimo maximo candidato Salacia tantum duo visitati sunt astronavibus: Pluto et Ceres. Plura ignota corpora transneptuniana putantur esse planetuli.
Notae
- ↑ Vide disputationem
- ↑ Franciscus Xaverius Zach vocabulum “planetulum” utitur in littera missam Carolo Friderico Gauss, 1802, a Clifford Cunningham memorata in Cunningham, Clifford J. (2016). Early Investigations of Ceres and the Discovery of Pallas: Historical Studies in Asteroid Research. Fort Lauderdale: Springer International Publishing. p. 60. ISBN 9783319288154
- ↑ Szentiványi, Martinus (1702). Curiosiora Et Selectiora Variarum Scientiarum Miscellanea: In tres partes divisa. Tyrnaviae: Typis Academicis, per Joannem Andream Ho̊rmann
- ↑ Gestrinius, M. Martinus Ericus (1635). Disputatio philosophica de stellis. p. 12
- ↑ Carafa, F. D. Gregorius (1682). De Sphaera Caelesti. Neapoli: Officina Typographica Iacobi Raillard. p. 127
- ↑ IAU (August 24, 2006). "Definition of a Planet in the Solar System: Resolutions 5 and 6". IAU 2006 General Assembly. International Astronomical Union
 |
| Sol Planetae: Mercurius | Venus | Tellus (Terra) | Mars | Iuppiter | Saturnus | Uranus | Neptunus |
| Planetulae: Ceres | Pluto | Haumea | Makemake | Eris Corpora alia: Satellites | Luna | Asteroides (+ indices) | Corpora transneptuniana |
| Vide etiam indices corporum Systematis Solaris redactos secundum radium et massam. |