Dies

Dĭēs (-ei, m, aliquando f.)^[1] est tempus quo planeta ulla (praecipue Tellus) se vertit. Quod planetae ipsi circum stellam moventur, diei species duae sunt: dies sideralis, in qua revolutionem totam ut sideribus remotis videtur fit; et dies solaris, in qua ut stellae propriae (ut gratia exempli Sol est terrae).

Horologium quattuor et viginti diei horarum numeris Romanis indicatarum Grenovici institutum.

Hominibus dies solaris terrae divisa est in 24 horas, hora omnis in 60 minuta, minutum omne in 60 secunda. Hoc usu, dies sideralis terrae extendit tres et viginti horas et 56 minuta et 4.1 secunda. Diebus 365 et vix sex horis terra revolutionem totam circum solem facit, quod tempus annus nominatur.

Dies et nox

Saepe vulgo dies significat pars diei totius in qua sol lucet; pars in qua videri non potest nomine nox vocatur.

In principio creavit Deus caelum et terram. . . . Dixitque Deus fiat lux, et facta est lux, et vidit Deus lucem quod esset bona et divisit lucem ac tenebras appellavitque lucem diem et tenebras noctem factumque est vespere et mane dies unus.—Genesis, Biblia Vulgata.

Vocabulum diei aetate antiqua etiam spatium inter binos solis occasus significabat. Quamobrem Vesper Sanctus est nostro temporis stylo 24 Decembris, quia dies nativitatis domini vel 25 Decembris vespere pridie olim coepit. Etiam nox Valpurgis incipit pridie Kalendas Maias, quo die ea sancta declarata est.

De diei duratione

Astronomia inter diem solarem et diem sideralem distinguit, qui dies inter se differunt duratione temporale.

Notae

↑ Vocabulum dies est masculinum et etiam femininum, sed primum et in norma masculinum. Generi feminino, sensu die certa vel die statuta. In opere Latin: Kulturen, historien, språket Thori Janson, editio prima anni 2009, monet vocabulum "dies" in sequentia "Dies Irae" femininum esse.

Bibliographia

Bureau International des Poids et Mesures, The International System of Units (SI). 8a ed. Organisation Intergouvernementale de la Convention du Mètre, 2006

Nexus interni

Mensura temporis: series paginarum brevium


secundum • minutum • hora • dies • hebdomas • mensis • annus • lustrum • decennium • saeculum • millennium Systema Internationale • Dies hebdomadis • Menses

[1] Vocabulum dies est masculinum et etiam femininum, sed primum et in norma masculinum. Generi feminino, sensu die certa vel die statuta. In opere Latin: Kulturen, historien, språket Thori Janson, editio prima anni 2009, monet vocabulum "dies" in sequentia "Dies Irae" femininum esse.

[1]