Xota
Xota (Hispanice: jota, ex Catalaunice xotar 'salire') est saltatio Hispanica, praecipua musica regionum Valentiae, Aragoniae, Castellae, Navarrae, Rivogiae et Cantabriae. Nihilominus, ob causam migrationum Hispanorum xota etiam in Philippinis insulis invenitur.
Musica xotarum tacta est cum panduriis, lautis, citharis, et crotalis. Textus xotarum amorem, vitam, Hispaniam aut regiones, vel Virginem Mariam, laudant.
Sunt xotis partes duae alternae, cantus et saltatio: dum cantor canit, saltatores nihil faciunt; dum cantor silet, saltatores saltationem incipiunt. In saltatione, saltatores brachiis elatis saliunt, et cruribus latis se vertent.
Xotae Aragonenses
recensereXotae praeclaerae sunt fortasse Aragonenses. Primae xotae fuerunt ab Aragonensibus canitae saeculo XIX ineunte, post bellum contra Neapolionem. Modus canendi xotarum Aragonensis est clarissimus modus. Cum xotae canitae sunt in Aragonensi modo, saepissime sunt strophae cum versibus quattuor, qui in hoc modo canuntur 2-1-2-3-4-4-1:
(2) Aragón la más famosa |
(2) Aragonia praeclara |
Xotae Navarrae
recensereModus Navarrus est alter modus canendi xotarum, et ordo versuum stropharum est 1-2-1-3-4-4-2:
(1) Navarra es un continente, un continente |
(1) Navarra est continens, continens |