Vicipaedia

Rota Romana

(Redirectum de Roma locuta, causa soluta)
Vide etiam paginam discretivam: Rota (discretiva).
  Rotae Romanae Tribunal
Civitas Vaticana
Sedes Palatium Cancellariae, Roma
Palatium Cancellariae, sedes Rotae Romanae ab anno 1940
Decanus Alexander Arellano Cedillo
(ab anno 2021)[1]
Moderator
Cancellariae		 Daniel Cancilla
(ab anno 2017)[2]
Sigillum Sigillum Rotae Romanae

Rota Romana (breviter RR, seu Rotae Romanae Tribunal; usque ad annos 1980 Sacra Romana Rota, breviter SRR; tum usque ad annos 1990 Apostolicum Rotae Romanae Tribunal, breviter ARRT) est tribunal ordinarium a Romano Pontifice constitutum appellationibus recipiendis (can. 1443 CIC). Rotae Romanae Tribunal Normis[3] regitur.

Tribunal certo numero Iudicum seu Praelatorum Auditorum constat, qui, e variis terrarum orbis partibus a Summo Pontifice selecti, collegium constituunt. Eidem collegio primus inter pares praeest Decanus, ex ipsis Iudicibus a Summo Pontifice pariter nominatus.[4] Nomen Rotae Romanae fortasse derivatur ab pavimento tessellato in palatio Paparum Avionensum, ubi Rota in saeculo XIV convenit. Ab anno 1940 in Palatio Cancellariae sedem habet.

Praeclarum proverbium de Rota romana est: Roma locuta, causa soluta.

Munera et potestas

recensere

Rotae Romanae Tribunal iudicat:

  1. in secunda instantia, causas ab ordinariis tribunalibus primae instantiae diiudicatas, quae ad Sanctam Sedem per appellationem legitimam deferuntur;
  2. in tertia vel ulteriore instantia, causas ab eodem Tribunali Apostolico et ab aliis quibusvis tribunalibus iam cognitas, nisi in rem iudicatam transierint.[5]

Idem vero in prima instantia iudicat:

  1. Episcopos in contentiosis, modo ne agatur de iuribus aut bonis temporalibus personae iuridicae ab Episcopo repraesentatae;
  2. Abbates primates, vel Abbates superiores congregationis monasticae et supremos Moderatores Institutorum religiosorum iuris pontificii;
  3. dioeceses ceterasve personas ecclesiasticas, sive physicas sive iuridicas, quae superiorem infra Romanum Pontificem non habent;
  4. causas quas Romanus Pontifex eidem Tribunali commiserit;

easdem causas, nisi aliter cautum sit, etiam in secunda et ulteriore instantia agit.[6]

Apud Tribunal Officium est constitutum, cuius est cognoscere de facto inconsummationis matrimonii et de exsistentia iustae causae ad dispensationem concedendam.[7]

In Hispania Tribunal Rotae Nuntiaturae Apostolicae munera Rotae Romanae suscipit.[8]

Supremum Tribunal Signaturae Apostolicae cognoscit, inter alia, querelas nullitatis et petitiones restitutionis in integrum contra sententias Rotae Romanae.[9]

Officii

recensere
 
Atrium Palatii Cancellariae
 
Auditores in oratione de S. Spiritus adventu

Apud Rotae Romanae Tribunal agunt:

  • Decanus (Normae,[3] Artt. 1, 2)
  • Iudices seu Auditores (Artt. 3, 4), ca. 20[10]
    • Turnus et Ponens (Art. 18)
    • Collegium (Artt. 1, 13, 16, 42 et al.)
  • Promotor iustitiae, quem Adiunctus coadiuvat (Artt. 6, 24–28)
  • Defensor/Defendrix[11] vinculi et Substituti (Artt. 7, 29–30)
  • Cancellariae Moderator (Artt. 8, 31–32)
    • Notarii (Artt. 9, 33–36)
    • Archivista (Art. 10 § 1, Art. 37)
    • Arcarius seu Ratiocinator (Art. 10 § 2, Art. 38)
    • Addicti (Artt. 11, 39)
    • Apparitores/Cursores (Artt. 12, 40)
  • praeterea: procuratores et advocati (Artt. 47–49)

Decani ab anno 1908

recensere
  1. Michael Lega (1908–1914)[12]
  2. Guilelmus Sebastianelli (1914–1920)
  3. Serafinus Many (1920–1921)
  4. Ioannes Prior (1921–1926)
  5. Maximus Massimi (1926–1935)
  6. Iulius Grazioli (1936–1944)
  7. Andreas Jullien (1944–1958)
  8. Guillelmus Heard (1958–1959)
  9. Franciscus Brennan (1959–1967)
  10. Boleslaus Filipiak (1967–1976)
  11. Carolus Lefebvre (1976–1978)
  12. Henricus Ewers (1978–1982)
  13. Arcturus De Iorio (1982–1985)
  14. Ernestus Fiore (1985–1993)
  15. Marius Franciscus Pompedda (1993–1999)
  16. Raphael Funghini (1999–2004)
  17. Antonius Stankiewicz (2004–2012)
  18. Pius Vitus Pinto (2012–2021)
  19. Alexander Arellano Cedillo (ab anno 2021)

Collectiones decisionum

recensere
  • Collectio sententiarum: Decisiones seu sententiae (RRDec; 1.1909/41.1949–; ISSN 1022-7288)
  • Collectio decretorum: Decreta selecta inter ea quae anno ... prodierunt (1.1983–)
  • Elenchus aliarum decisionum (1940–1999): Decisioni "extravagantes" della Rota Romana (a cura di G. Erlebach), in: Quaderni Studio Rotale 11 (2001) 129–168
  • Decisiones divulgatae in Acta Apostolicae Sedis (1909–1927):
Annum Numerus sententiarum earum in AAS
Causae nullitatis matrimonii Causae iurium et poenales
1.1909 19 (=9+10) nn. 6, 8, 12, 19 nn. 1, 2, 4, 7, 9, 13
2.1910 34 (=21+13) nn. 3, 4, 7, 8, 13, 21, 23, 27, 28, 29, 30, 31, 34 nn. 1, 2, 5, 6, 9, 11, 14, 16, 19, 20, 25
3.1911 45 (=28+17) nn. 2, 12, 13, 15, 18, 21 (V inst.), 23 (adopt./orient.), 24, 27, 29, 30, 43 (decr.), 44, 45 nn. 1, 8, 9, 11, 14, 20, 25, 33, 34, 35, 37, 38, 41, 42
4.1912 42 (=25+17) nn. 3, 6, 9, 11, 18, 24, 26, 28, 31, 32, 35 nn. 1, 2, 12, 13, 17, 23, 34
5.1913 54 (=24+30) nn. 1, 5, 8, 16, 20, 21, 23, 25, 38 nn. 2, 4, 6, 7, 10, 11, 14, 15, 26, 32, 34, 36, 49 (orient.), 53
6.1914 33 (=16+17) nn. 10, 17, 22, 25, 29 nn. 1, 4, 6, (7), 11, 14, 19, 23, 26, 27, 28
7.1915 42 (=21+21) nn. 3, 10, 14, 16, 20, 22, 31, 33, 38, 40, 42 nn. 1, 2, 5, 6, 7, 9, 11, 17, 21, 27, 28, 29, 36, 39
8.1916 32 (=18+14) nn. 5, 6, 11, 12, 13, 19, 21, 27, 29, 32 nn. 2, 8, 9, (comm.), 16, 17, 22/decr., 24, 30
9.1917 30 (=19+11) nn. 1, 3, 5, 7, 11, 14, 15, 18, 22, 30 nn. 9, 10, 12, 13, 19, 20
10.1918 18 (=16+2) nn. 1, 2, 5, 8, 10, 15, 16, 17, 18 nn. 3, 11
11.1919 22 (=12+10) nn. 2, 8, 19 nn. 1, 3, 5, 6, 16, 18, 21
12.1920 29 (=24+5) — nn. 16, 21
13.1921 32 (=27+5) nn. 2, 11, 23 nn. 4, 25
14.1922 40 (=33+7) nn. 19, 37 nn. 4, 7
15.1923 36 (=31+5) — nn. 3, 9, 13
16.1924 48 (=42+6) — n. 28
17.1925 54 (=49+5) — —
18.1926 51 (=45+6) n. 35 —
19.1927 61 (=53+8) n. 14 (Marconi) —
Exemplum instantiarum in causa Segusina, Iuris canendi Missas adventicias:
  • Summarium sententiarum in causis iurium et poenalibus: V. Palestro, Rassegna di giurisprudenza rotale nelle cause iurium e penali (1909–1993), ISBN 88-14-05617-X (1996, Latine, 321 sententiae); de #313 atque continuatio (40 sententiae):
# RRDec dies originis ponens causa (excerptum ex parte dispositiva)
313 A.160/83
575–590
↓ A.103/88		 1983-11-08 (IT) Romana Pompedda Iurium: crediti translatricis ↓
314 A.43/86
180–183		 1986-03-17 (LB) Aleppen. Maronitarum Pompedda Iurium (n.10: esse a limine reiiciendam)
315 A.203/87
774–784		 1987-11-10 (RS) Suboticana Faltin Criminalis (n.25: constet de nullitate insanabili sententiae appellatae et, consequenter, de peremptione actionis criminalis)
316 A.103/88
400–414
↑ A.160/83		 1988-06-15 (IT) Romana Palestro Iurium (n.12: tenetur pars Conventa ad solvendum creditum laboris parti Actrici, iuxta mensuram et additis usuris a lege civili gallica statutam)
317 A.60/89
389–400
↓ A.124/90		 1989-05-29 (LB) Aleppen. Maronitarum Pompedda Iurium ↓
318 A.11/90
52–64		 1990-01-31 (FR) Lugdunen. Palestro Iurium (n.14: legitimationem activam partis Actricis standi in iudicio admittendam esse)
319 A.38/90
268–278		 1990-04-03 (IT) Suessana Pompedda Iurium: Crediti (n.28: Non constare de debito a conventa Dioecesi, titulo restitutionis expensarum, Exc.mo Actori solvendo)
320 A.124/90
766–773
↑ A.60/89		 1990-11-07 (LB) Aleppen. Maronitarum Faltin Iurium (n.19: expensas pharmacorum et transfusionum sanguinis a parte Conventa solvendas esse, iuxta ordinaria ibidem contingentia, idest exceptis remediis extraordinariis)
321 A.99/91
622–669		 1991-10-23 (AT) Oenipontana Palestro Iurium (n.25: solvendam esse ab Exc.mo Ordinario summam aequivalentem trium annorum stipendii Actoris)
322 A.26/94
↓ A.138/99		 1994-03-29 (IT) Calaritana Civili Poenalis ↓
323 A.42/94 1994-06-14 (IE) Dublinen. Colagiovanni Poenalis: dimissionis e statu clericali
324 A.13/96
105–115		 1996-02-09 (IT) Brixien. Faltin Iurium (n.22: partes Conventae parti Actrici appellanti nullum damnum refundere tenentur)
325 A.89/96 1996-10-04 (US) Sancti Francisci Sable Iurium: querelae nullitatis
326 A.47/98
369–374		 1998-05-08 (FR) Parisien. Pinto Iurium (n.11: non constare de nullitate sententiae Tribunalis Parisiensis, ideoque infirmandum esse decretum a Tribunali Versaliensi appellationis)
327 A.41/99
222–231		 1999-03-26 (IT) Romana Pinto Iurium et Damnorum (n.22: constare de damnis receptis ab Actore ex illicito modo agendi superioris generalis)
328 A.56/99 1999-04-28 (IT) Calatayeronen. Huber Iurium
329 A.78/99
431–437		 1999-06-01 (IN) Changanacherren. Faltin Iurium (n.12: Congregationem conventam solvere debere parti Actrici pensionem menstruam)
330 A.138/99
723–740
↑ A.26/94		 1999-11-26 (IT) Calaritana Pinto Poenalis (n.44: non constare de omnibus delictis accusatis)
331 A.29/00 2000-03-03 (IT) Comen. Civili Iurium
332 A.19/01
182–201
↓ A.85/11		 2001-02-23 (LB) Tyren. Maronitarum Huber Iurium: piae fundationis École de Cadmos = وقف مدرسة قدموس ↓
333 A.70/02
401–408		 2002-06-21 (eng) Monier Poenalis (n.14: Affirmative [poena perpetua dimissionis e statu clericali], et ad mentem: poenam censurae suspensionis ab omnibus actibus publicis exercitii potestatis ordinis et iurisdictionis ad novem annos; poenam expiatoriam commorandi in certa domo)
334 A.85/03
547–569
↓ A.9/08		 2003-07-24 (IT) Romana Defilippi Iurium: ad usum ecclesiae S. Catharinae de Rota ↓
335 A.134/03
825–835		 2003-12-19 (US) Sancti Francisci Pinto Iurium: Diffamationis et Refectionis damnorum (n.16: constare de refectione damnorum Rev. Gratiano a Seminario Sancti Ioannis solvenda)
336 A.7/04
37–48		 2004-01-15 (BR) Campinen. Caberletti Iurium (n.11: restitutionem in integrum adversus reiectionem libelli concedendam non esse)
337 A.87/04
475–484		 2004-07-09 (eng) Huber Poenalis (n.10: Conventum privandum esse potestate cuiusque officii et muneris)
338 A.26/05
122–132		 2005-02-25 (spa) Pinto Poenalis: diffamationis (n.13: damnandus est poena suspensionis, donec ipse Conventus legitimam retractationem praebeat)
339 A.9/08
10–44
↑ A.85/03		 2008-01-17 (IT) Romana De Angelis Iurium (n.63: liberum relinquendum esse a personis et rebus aedificium adnexum ecclesiae S. Catharinae de Rota)
340 A.51/08
118–125		 2008-03-14 (IT) Calatayeronen. Sciacca Iurium (n.28: praefatas familias ius habere «organizzare il necessario per la processione del Giovedì Santo»)
341 A.167/08
346–357		 2008-11-21 (US) Peorien. Monier Diffamationis et Refectionis damnorum (n.15: non constare de delicto diffamationis; committitur Em.mo Archiepiscopo Metropolitano Chicagien. modus et forma publicationis praesentis dispositivi et sententiae in publicis bannis Curiae dioecesanae Peorien.)
342 A.56/09
75–92
(382–417)
↓ A.93/11		 2009-05-14 (eng) McKay Poenalis (n.27: sententiam Tribunalis S. esse infirmandam) ↓
343 A.28/10 2010-02-26 ? Huber Poenalis
344 A.132/10
310–325		 2010-07-23 (spa) McKay Poenalis. Iurum et Refectionis damnorum (n.28: constare de praescriptione actionis criminalis; constare de incompetentia absoluta Tribunalis Interdioecesani)
345 A.85/11
209–234
↑ A.19/01		 2011-05-16 (LB) Tyren. Maronitarum De Angelis Iurium (n.46: administrationem generalem orphanotrophii Congregationi Missionariorum Maronitarum Libanensium a Superiore Generali repraesentatae spectare)
346 A.93/11
260–266
↑ A.56/09		 2011-05-27 (eng) Sciacca Poenalis (n.17: Sententiam diei 14 maii 2009 confirmandam esse)
347 A.110/11
315–327		 2011-06-20 (eng) McKay Poenalis (n.20: Reum appellantem dimittendum esse e statu clericali; n.21: ut hanc Nostram definitivam sententiam notificent omnibus quorum intersit)
348 A.140/11
392–402
(522–543)
↓ A.90/13		 2011-10-18 (MX) Mexicana Arellano Cedillo Iurium: pensionis alimentariae ↓
349 A.42/11 2013-02-18 ? McKay Iurium: Restitutionis bonae famae
350 A.90/13
107–123
(393–431)
↑ A.140/11		 2013-03-20 (MX) Mexicana Jaeger Iurium (n.22: sententiam rotalem diei 18 octobris 2011 infirmandam esse et nihil ab Instituto Actrici solvendum esse)
351 A.315/13 2013-11-06 (IT) Taurinen. Sable Diffamationis et Refectionis damnorum
352 A.231/14
343–354		 2014-11-18 (eng) Caberletti Poenalis (n.10: irrogari Reo convento poenam suspensionis a divinis per triennium)
353 A.8/15 2015-01-27 ? McKay Iurium
354 A.25/15
46–50		 2015-02-27 (eng) McKay Iurium (n.12: constare de resolutione contractus)
355 A.30/15
80–98
(469–510)		 2015-03-04 (eng) Jaeger Poenalis (n.34: dioeceseos Policy, quae leges poenales non sunt, non autem de violatione legis poenalis can. 1395, § 2; non constare appellantem Conventum commisisse delictum)
356 A.67/15
130–136		 2015-04-16 (ita) McKay Iurium (n.15: damna Actori non esse reficienda)
357 A.142/15
221–239		 2015-06-23 (eng) Vaccarotto Poenalis (n.23: non constare Conventum delictum patravisse)
358 A.172/15
265–281		 2015-07-22 (fre) Heredia Esteban Poenalis (n.23: Reum conventum dimittendum esse a statu clericali)
359 A.118/16 2016-06-28 ? Jaeger Poenalis
360 A.18/17
26–82		 2017-01-25 (AU) Novae Valliae Meridionalis Jaeger Iurium (n.58: sustinendam non esse exceptionem litis finitae)
361 A.89/17
221–239
(491–515)		 2017-05-03 (CZ) Moravia Arellano Cedillo Iurium (n.16: constare de nullitate donationum; partem Conventam condemnari ad reficienda damna)
  • praeterea Archivum Apostolicum Vaticanum: Manualia actorum et citationum (1464–1800), Diaria (1566–1893), Positiones (1627–1870), Processus actorum (1500–1803, 1086 vol.), Commissiones (1480–1792, 42 vol.), Vota (1626–1870, 274 vol.), Decisiones (1511–1859), Sententiae (1474–1803, 42 vol.), Processus in admissione auditorum (1492–1908, 11 vol.), Miscellanea (1317–1889, 166 vol.), Appendix (1615–1889), Causae (1908–1955, 1468 vol.)[13]

Brevis autodesignatio

recensere

In referentia ad se Rota Romana saepe abbreviatione ex tribus litteris utitur iuxta hoc exemplum:

„Pars conventa appelavit ad (1.) (2.) (3.)“
(1.) H = Hoc, N = Nostrum
(2.) A = Apostolicum, S = Sacrum
(3.) A = Auditorium, F = Forum, O = Ordinem, T = Tribunal
i. e.: H. A. T. = Hoc Apostolicum Tribunal etc.

Nexus externi

recensere

Fontes

recensere
  1. ↑ AAS 113 (2021) 439
  2. ↑ AAS 109 (2017) 685
  3. ↑ 3.0 3.1 Normae, AAS 86 (1994) 508 (120 artt., Latine), REDC 52 (1995) 231 (Hispanice); olim AAS 74 (1982) 490 (65 artt.) et AAS 26 (1934) 449 (185 artt.); antea Lex propria AAS 1 (1909) 20/Regulae servandae AAS 2 (1910) 783 (238 §§)
  4. ↑ Normae, Art. 1
  5. ↑ Praedicate Evangelium, Art. 202 (olim Pastor Bonus, Art. 128, AAS 80 (1988) 841, 893)
  6. ↑ Praedicate Evangelium, Art. 203 (olim Pastor Bonus, Art. 129)
  7. ↑ Quaerit semper, AAS 103 (2011) 569; Praedicate Evangelium, Art. 200 § 2 (olim Pastor Bonus, Art. 126 § 2)
  8. ↑ Motu Proprio de Rotae Nuntiaturae Apostolicae in Hispania denuo constituenda, AAS 39 (1947) 155; Normae, AAS 92 (2000) 5
  9. ↑ Praedicate Evangelium, Art. 196 (olim Pastor Bonus, Art. 122)
  10. ↑ Galleria fotografica della Rota Romana; Iudices 1983–2012
  11. ↑ Nuntii Latini – Die 13 mensis novembris 2018: "Summus Pontifex Franciscus primum mulierem [Mariam Fratangelo] ad munus defendricis vinculi apud Rotam Romanam exercendum nominavit."
  12. ↑ AAS 1 (1909) 130
  13. ↑ H. Hoberg: Inventario dell'Archivio della Sacra Romana Rota (sec. XIV–XIX), ISBN 88-85042-23-6 (1994)
Receptum de "https://la.wikipedia.org/w/index.php?title=Rota_Romana&oldid=3866552"