Orthogenesis[1] est hypothesis quae adfirmat ens vitae inclinationem innatam ad se evolvendam modo unilineare ob certam vim agentem internam aut externam. Haec coniectura, in essentialismo et teleologia cosmica condita, proponet agenturam in se ipsa positam quae species lente convertit. Georgius Gaylord Simpson, notionem orthogenesis insectans (1953), hanc agenturam vim interiorem occultam[2] appellavit.[3] Optimi orthogenesis suasores doctrinam selectionis naturalis ut machinatio in evolutione ordinans, doctrinasque speciationis pro rectilineari evolutionis ductae exemplari repudiaverunt quae in speciebus distinctis "essentiis" agunt. Nomen orthogenesis a Theodoro Eimer vulgatum est, quamquam multae ex eius notionibus multo vetustiores erant.[4]

Theodorus Eimer.
Henricus Fairfield Osborn.

Definitio recensere

Verbum orthogenesis primum a biologo Gulielmo Haacke anno 1893 adhibitum est. Theodorus Eimer autem fuit primus qui definitionem verbi scripsit; orthogenesis definivit "lex generalis quae adfirmat progressum evolutionarium in cursu qui observari potest fieri, praesertim in gregibus propriis."[5][6]

Nexus interni

Notae recensere

  1. Etiam evolutio orthogenetica, evolutio progressiva, vel autogenesis.
  2. Anglice" "the mysterious inner force."
  3. Simpson 1953:125.
  4. Bateson 1909; Dawkins 1993.
  5. Anglice: "the general law according to which evolutionary development takes place in a noticeable direction, above all in specialized groups."
  6. Lane 1996:61.

Bibliographia recensere

 

Haec stipula ad philosophiam spectat. Amplifica, si potes!

 

Haec stipula ad scientiam spectat. Amplifica, si potes!