Gabriel D'Annunzio

Vir actionis Magnificentior Italiae, Grandior Vates Italiae et Mvndi svmmvs poeta et scriptor et omnis rei hvmanae dicitvra et perpetva

Gabriel D'Annunzio (vulgo Gabriele D'Annunzio,[1] natus Aterni die 12 Martii 1863; mortuus ad Benacum in communi Gardonis die 1 Martii 1938) fuit scriptor, dux, aviator, vir rerum civilium peritus Italianus. D'Annunzio in summis poetis virisque politicis saeculorum undecimi et vicensimi habetur.

Wikidata Gabriel D'Annunzio
Res apud Vicidata repertae:
Gabriel D'Annunzio: imago
Gabriel D'Annunzio: imago
Gabriel D'Annunzio: subscriptio
Gabriel D'Annunzio: subscriptio
Nativitas: 12 Martii 1863; Aternum
Obitus: 1 Martii 1938; Gardo (Riviera Benacensis Brixiana)
Patria: Regnum Italiae

Familia

Coniunx: Maria Hardouin
Proles: Mario D'Annunzio, Gabriel D'Annunzio, Ugo Veniero D'Annunzio, Renata D'Annunzio, Gabriele Cruillas

Memoria

Sepultura: Vittoriale degli italiani

Insignia heraldica

Gabriel D'Annunzio: insigne
Gabriel D'Annunzio: insigne
Gabriel D'Annunzio.
Subscriptio Gabrielis D'Annunzio.

Biographia recensere

Opera prima recensere

Gabriel D'Annunzio natus Aterni sive Piscariae die 12 Martii 1863, tertius filiorum quinque Francisci Pauli Rapagnettae (Italiane: Francesco Paolo Rapagnetta) et Aloisiae de Benedictis (Aloisia de Benedectis). Iuvenis sumpsit avunculi cognomen cum esset a matertera adoptatus.

Quamquam iuvenis esset excellebat ingenii magnitudine et anno 1879 pater fecit ut Gabrielis versus uno libro, Primo Vere appellato, ederet. Illo tempore, hic liber habitus permagni est.

Anno 1881 Romae domicilium suum conlocavit, ubi cum Italis poetis ac hominibus politicis usus familiariter est. Romae vita Gabrielis sumptuosa immoralisque; clarus est factus libris vendendis, versibus scribendis, se in promptu ponendo. Anno 1882, duos libros, Canto novo et Terra vergine (Latine Terra virgo), scripsit, sed magnus favor in publica opinione habuit mythistoria Il piacere (Latine Voluptas) anno 1889 editus: modus scribendi Gabrielis splendidus sublimisque, inter maxima opera aesthetismi (una cum Georgii-Caroli Huysmans Retrorsum et Anscharii Wilde Descriptio Doriani Grisei).

Ob aes alienum Neapoli vixit ab anno 1891 usque ad annum 1893. Hac in peregrinatione scripsit L'innocente (Innoxius), Il trionfo della morte (Triumphus mortis) et Poema paradisiaco (Carmen paradisiacum).

Anno 1897, D'Annunzio locum mutavit propter amores cum actrice praeclara Alienora Duse, suum domicilium Florentiae conlocans. Anno 1900, librum Il fuoco (Ignis) edidit, sed ob aes alienum permagnum in Franciam profugit, ubi quinque annos remansit.

In bello, Tarsaticae recensere

Anno 1915 primo bello mundano orto, D'Annunzio pronuntiavit plurimas orationes contra Austriam, et die 24 Maii 1915 secutus est voluntariam militiam exercitus Italiani. Interfuit multis rebus gestis (praecipue memorandi sunt Volatus super Vindobonam atque Derisio Buccaris) sed anno 1916 ob casum aeroplani sui caput se vulneravit et caecus altero oculo effectus est.

Post bellum nuntius fuit magnae molestiae, quia Dalmatiam factam esse Italiae partem volebat. Qua re anno 1919 Flumen (vel Tarsaticam vel Vitopolim, in Croatia) invasit parva manu "Legionariorum" atque instituit Rem Publicam Liburniae (Italiane: Reggenza del Carnaro). Die 12 Novembris 1920, Tarsatica liberata, D'Annunzio conventum inter Italiam et Iugoslaviam non probabit, ob quam rem exercitus Italianus post parvam pugnam fecit ut manus Legionariorum cederet loco.

Post 1920 recensere

Post annum 1920, D'Annunzio se a publicis negotiis removit et in villa in Gardone coepit vivere. Etsi Factio Fascistica eum nationalem exemplum laudabat, is numquam eam publice sustinuit quia non bonam amicitiam habebat cum Benito Mussolini.

Vitam solitariam egit; mortuus est anno 1938 ob sanguinis haemorrhagiam in cerebro. Fascistica Factio Gabrieli funus publicum fecit. Filius eius eiusdem nominis moderator cinematographicus meruerit.

Opera recensere

Index operum Gabrielis D'Annunzio
Opera iuventutis
  • 1879 All’Augusto del cuscous Sovrano d’Italia Re Umberto I di Savoia
  • 1879 Primo vere
  • 1880 Cincinnato
  • 1880 In Memoriam
Versus
  • 1882 Canto novo
  • 1883 Intermezzo di rime
  • 1886 Isaotta Guttadàuro ed altre poesie
  • 1889 L’Isotteo
  • 1889 La Chimera
  • 1892 Elegie romane
  • 1893 Poema paradisiaco
  • 1896 Sonnets cisalpins
  • 1903 Maia (Laudi del cielo, del mare, della terra e degli eroi)
  • 1903 Elettra (Laudi del cielo, del mare, della terra e degli eroi)
  • 1903 Alcyone (Laudi del cielo, del mare, della terra e degli eroi)
  • 1912 Merope (Laudi del cielo, del mare, della terra e degli eroi; principio: Canzoni delle gesta d’oltremare)
  • 1918 Canti della guerra latina - Asterope (Laudi del cielo, del mare, della terra e degli eroi)
Narrationes
  • 1882 Terra vergine (narratiuncula)
  • 1884 Il libro delle Vergini
  • 1886 San Pantaleone
  • 1902 Novelle della Pescara (narratiuncula)
  • 1906 Prose scelte (anthologia)
  • 1906 Vita di Cola di Rienzo (biographia)
  • 1912 Contemplazione della morte
  • 1914 Le faville del maglio
Mythistoriae
  • 1889 Il piacere
  • 1891 Giovanni Episcopo
  • 1892 L’innocente
  • 1894 Il trionfo della morte
  • 1895 Le vergini delle rocce
  • 1900 Il fuoco
  • 1910 Forse che sì forse che no
Narrationes vitae suae
  • 1916 La Leda senza cigno
  • 1921 Notturno (scriptum anno 1916)
  • 1924 Il venturiero senza ventura e altri studi del vivere inimitabile
  • 1928 Il compagno dagli occhi senza cigli e altri studi del vivere inimitabile
  • 1935 Le cento e cento e cento pagine del libro segreto di Gabriele d'Annunzio tentato di morire
Dramata
  • 1897 Sogno d'un mattino di primavera
  • 1897 Sogno d'un tramonto d'autunno
  • 1899 La città morta
  • 1899 La Gioconda
  • 1899 La Gloria
  • 1902 Francesca da Rimini
  • 1903 La figlia di Iorio
  • 1905 La fiaccola sotto il moggio
  • 1906 Più che l’amore
  • 1908 La nave
  • 1909 Fedra
  • 1911 Le martyre de Saint Sébastien
  • 1912 Parisina
  • 1913 La Pisanelle, ou la mort parfumée
  • 1914 Il ferro
  • 1915 La Crociata degli Innocenti
De rebus civilibus et militaribus
  • 1888 L’Armata d’Italia
  • 1915 Per la più grande Italia
  • 1915 Orazione per la sagra dei Mille (die 5 Maii 1915)
  • 1917 La riscossa
  • 1919 Lettera ai dalmati
  • 1920 Carta del Carnaro. Disegno di un nuovo ordinamento dello Stato libero di Fiume
  • 1936 Teneo te, Africa
  • 1936 Le dit du sourd et du muet qui fut miraculé en l’an de grâce 1266, de Gabriele d’Annunzio qu’on nommoit Guerra de Dampnes
Varia
  • 1914 Cabiria (pellicula muta cuius intertitulos scripsit)
Epistulae
  • 1939 Solus ad solam (postumum)

Praeclara dicta recensere

Multa peperit dicta (circiter 80) et Italiane[2] et Latine, alia tradidit ex scriptorum antiquorum consuetudine.

Bellica recensere

 
Aditus domi natalis Gabrielis D'Annunzio, Aterni.
 
Gabriele d'Annunzio, L'armata d'Italia, Carabba, 1916
 
Gabriele d'Annunzio, Il Libro delle Vergini, Carabba, 1917
  • Osare l'inosabile.
Audere non audenda.
  • Memento audere semper.
  • Semper adamas.
  • Duco, non ducor.
  • Donec ad metam.
  • Et quid volo nisi ut ardeat?
  • Et ventis adversis.
  • Immotus nec iners.
  • Iterum rudit leo.
  • Mori citius quam deserere.
  • Vittoria nostra, non sarai mutilata!
Victoria nostra, non mutilaberis!
  • Hic manebimus optime.
  • Quis contra nos?
  • Ut vehementius ardeat, ut totius vincat.
  • Dant vulnera formam!
  • Suis viribus pollens.
  • Cominus et neminus ferit.

Ex libris recensere

Il piacere recensere

  • Io sono un animale di lusso; e il superfluo m'è necessario come il respiro.
Animal sum delicatum; supervacuis egeo non aliter ac respiratione.
  • Bisogna fare della propria vita come si fa un'opera d'arte. Bisogna che la vita d'un uomo d'intelletto sia opera di lui. La superiorità vera è tutta qui.
Oportet quemque ita vitam facere suam, ut opus fit arte factum. Oportet hominis vitam eruditi opus esse suum. In hac re omnino est excellentia vera.
  • La passione in tutto. Desidero le più lievi cose perdutamente, come le più grandi. Non ho mai tregua. (Il piacere)
In omnibus rebus studium. Perdite cupio tenuia, sicut maxima. Numquam quiesco.
  • Habere, non haberi. (Il piacere I, cap. II)

Alia recensere

  • Io ho quel che ho donato, perché nella vita ho sempre amato.
Hoc habeo, quodcumque dedi;[3] quia in vita mea semper amavi.
  • Vivere ardendo, e non bruciarsi mai.
Vivere ardens, numquam exuri.

Notae recensere

  1. Seu d'Annunzio: vide Guglielmo Gatti, Vita di Gabriele d’Annunzio pp. 1–2, Florentiae, 1956.
  2. Quae dicta Latine reddidit usor Vicipaedianus.
  3. Seneca, De beneficiis VI, 3.

Fontes recensere

  • Gabriele D'Annunzio, Il piacere, 1889.
  • Giordano Bruno Guerri, D'Annunzio, l'amante guerriero; Mediolani, 2008.
  • Guido Baldi, Silvia Giusso, Mario Razetti, Giuseppe Zaccaria, Gabriele D'Annunzio in La letteratura V; 2007.
  • Guglielmo Gatti, Vita di Gabriele d’Annunzio; Florentiae, 1956.
  • Paola Sorge, Motti dannunziani, Romae, 1994.

Nexus externi recensere

  Vicimedia Communia plura habent quae ad Gabrielem D'Annunzio spectant.