Demetrius Cantemirius

Demetrius Cantemirius^[1]^[2] (Dacoromanice Dimitrie Cantemir; natus 26 Octobris anno 1673 in civitate Silisteni vel Iassii; mortuus anno 1723) fuit princeps Moldaviae ab anno 1710 usque ad annum 1711. Fuit etiam encyclopaedista, compositor, poetaque.

Vita Demetrii Cantemirii

Filius principis Constantini Cantemirii (cuius vitam scripsit), Demetrius Cantemirius Graecis, Latinis Slavicisque linguis ac litteris studuit Iassii in urbe. Ingentis memoriae fuisse dicitur.

Litteris etiam Constantinopoli studuit traditionem attingentibus; ubi viginti annis degebat. Anno 1710 a sultano Ahmedo III princeps Moldaviae nominatus est. Patre praesente, etiam hospodar sive gospodar ('dominus') rite nominatus est. Anno 1710, amicitiam fecit cum Petro Magno imperatore Russico, qui tum bellum cum Turcia gerebat. Cantemirius enim Valachiam Moldaviamque in unam dicionem coniungere desideravit.

Russicus autem exercitus non vicit. Cantemirius in Russiam fugit, titulumque principis Moldaviae renuntiavit. Princeps Imperii Russiae nominatus nonnullas terras in Ucraina sitas obtinuit. Academiam Artiam et Scientiarum Petropolitanam condidit.

Demetrius Cantemirius mortuus est Charcoviae anno 1723. Antiochum Constantinumque filios, Mariam Smaragdamque filias genuit.

Hereditas artistica culturalisque

Notum est Demetrium Cantemirem undecim linguis uti, antiquis hodiernisque. Humanista quoque fuit: mathematicis studuit, architecturam, historiam, theologiam, artem musicae, philosophiam, et litteras cognovit. Linguam Dacoromanicam ad familiam linguarum Romanicarum pertinere in libro suo de historia regionis demonstravit. Notationem musicam invenit, quo circa 350 compositiones scripsit, quarum stylus est Turcicus.

Demetrius Cantemir etiam de historia Turciae Moldaviaeque et de mundo Musulmano scripsit. Socius Academiae Berolinensis anno 1714 nominatus est. Eodem anno Descriptionem Moldaviae, librum suum clarissimum, Latine scripsit.

Opera

Demetrius Cantemirius. Pittacium cursuale ab Unione Sovietica promulgatum.

Divanul sau gâlceava înţeleptului cu lumea ('Divan') (Textus apud Google Books) Textus
Istoria ieroglifică ('Historia hieroglyphica') Textus
Hronicul vechimei a romano-moldo-vlahilor ('Historia Romano-moldavo-valachorum ab antiquis incipiens') vol. 1 vol. 2 (vol. 1 apud Google Books) (vol. 2 apud Google Books) Textus Textus
Incrementa atque decrementa aulae Othomanicae, liber Latine scriptus, Anglice primum editus veersio Anglica (versio Anglica apud Google Books) (versio Dacoromanica apud Google Books)
Descriptio Moldaviae, liber Latine scriptus, Theodisce primum editus (Textus apud Google Books) Versio Dacoromanica
Vita Constantini Cantemirii Versio Dacoromanica
Evenimentele Cantacuzinilor şi Brancovenilor din ţara Muntenească, liber Russice scriptus (versio Dacoromanica apud Google Books) versio Dacoromanica
Compendium universae logices institutionis
Monarchium physica examinatio
Systema religionis mahomedanae , liber Latine scriptus, Russice editus Textus cum versione Dacoromanica
Kitab-i-musiki ('liber musicae'), liber Turcice scriptus

Nexus interni

Notae

↑ "Demetrii Cantemirii" (cas. gen.): vide titulum Latinum
↑ "Demetrius Cantemir.": frontispicium Latine scriptum editionis Anglicae historiae aulae Othomanicae anno 1734 divulgatae

Bibliographia

Михаил Григорїу Стурза, ed., Хроникул Романо-Молдо-Влахилор, алкътуит де домнул Молдавїей Димитрїе Кантемнр ла анїй 1710. 2 voll. Iassii: ѧн тѵпографїа Митрополїєй, 1835-1836 (vol. 1 apud Google Books) (vol. 2 apud Google Books)
Opere principelui Demetriu Cantemiru. Bucarestae: Typographia Curtii, 1872- vol. 1 vol. 2 vol. 3-4 (?) (vol. 5 apud Google Books) vol. 6 vol. 7

[1] "Demetrii Cantemirii" (cas. gen.): vide titulum Latinum

[2] "Demetrius Cantemir.": frontispicium Latine scriptum editionis Anglicae historiae aulae Othomanicae anno 1734 divulgatae

[1]

[2]