De nugis curialium

De nugis curialium est opus Latine scriptum auctoris Anglici Gualteri Map. Anecdota ibi congessit partim a seipso cognita (fuit enim clericus et regis Henrici II legatus qui in Franciam et Italiam saepe ibat), partim ab aliis narrata.

Index capitulorum

Index ex editione M. R. James demptus est, orthographia verborum communium normatibus classicis reducta.

Distinctio prima

1: Assimilatio curiae regis ad infernum. 2: De inferno. 3: De Tantalo. 4: De Sisipho. 5: De Yxione. 6: De Ticio. 7: De filiabus Beli. 8: De Cerbero. 9: De Caron. 10: De germinibus noctis. 11: De Herla rege. 12: De rege Portingalensi. 13: De Gischardeo de Belo Ioco monacho Cluniacensi. 14: Item de quodam alio monacho Cluniacensi. 15: De captione Ierusalem per Saladinum principem paganorum. 16: De origine Ordinis Carthusiensium. 17: De origine Ordinis Grandimontensium. 18: De origine Ordinis Templariorum. 19. Quiddam mirabile. 20: Item alius mirabile. 21: De filio Solidompni Babiloniae. 22: De sene Axasessi. 23: De origine Ordinis Hospitalarium. 24: De origine Ordinis Cisterciensium. 25: Incidentia magistri Gauteri Mahap de monachis. 26: Item recapitulatio Grandimontensium. 27: De origine ordinis Simplingham. 28: Item recapitulatio Carthusiensium. 29: De quadam secta hereticorum. 30. De quadam alia secta eorundem. 31: De secta Valdesiorum. 32:. De tribus heremitis mirabiliter penitentibus.

Distinctio secunda

1: Prologus. 2: De Gregorio monacho Gloucestriensi. 3: De beato Petro Tharentasie. 4: Item de beato Petro eodem. 5: Item de eodem beato Petro. 6: De quodam heremita. 7: De Luca Hungaro. 8: De indiscreta devotione Walensium. 9: De Helya heremita Walensi. 10: De Cadoco rege Walensi. 11-16. De apparitionibus fantasticis. 17: De Gado milite strenuissimo. 18: De Andronio imperatore Constantinopolitano. 19: De Gillescop Scoto viro strenuissimo. 20. De moribus walensium. 21: De hospitalitate Walensium. 22: De Luelino rege Walensi. 23: Item de eodem Luelino. 24: De Conano sine pavore. 25: De Cheveslino fure Walensi. 26: De furore Walensium. 27-30: De quibusdam prodigiis. 31: De quibusdam proverbiis. 32: Conclusio praemissorum.

Distinctio tertia

1: Prologus. 2: De societate Sadii et Galonis. 3: De contrarietate Parii et Lausi. 4: De Rasone et eius uxore. 5: De Rollone et eius uxore.

Distinctio quarta

1: Prologus. 2: Epilogus. 3-5: Dissuasio Valerii ad Ruffinum philosophum ne uxorem adducat. 6: De Eudone puero a Demone decepto. 7: De quodam monacho Cluniacensi contra votum suum in castris militanti. 8-10: Item de fantasticis apparitionibus. 11: De fantastica deceptione Gerberti. 12: De sutore Constantinopolitano fantastico. 13: De Nicholao Pipe homine equoreo. 14: De Salio filio admirandi maioris. 15: De Alano rege Britonum. 16: De Sceva et Ollone mercatoribus.

Distinctio quinta

1: Prologus. 2. De Apollinide rege. 3: De origine Godwini comitis et eius moribus. 4: De Cnutone rege Dacorum. 5: De primo Henrico rege Angliae et Lodovico rege Francorum. 6: De morte Willelmi Rufi regis Anglorum ("regum pessimus") et gestis Henrici regis Anglorum secundi. 7. Recapitulatio principii huius libri ob diversitatem litterae et non sententiae

Notae

Bibliographia

Editiones et versiones

Thomas Wright, ed., Gualteri Mapes De nugis curialium distinctiones quinque. Londinii: Camden Society, 1850 Textus apud archive.org
M. R. James, ed., Walter Map: De nugis curialium. Oxonii: Clarendon Press, 1914 Textus apud archive.org
M. R. James, interpr., Walter Map's De nugis curialium. 1923 (Cymmrodorion Record Series, 9)
M. R. James, C. N. L. Brooke, R. A. B. Mynors, edd. et interprr., Walter Map: De nugis curialium. Oxonii: Oxford University Press, 1983

Philologica et critica

Antonia Gransden, Historical writing in England, c. 550 to c. 1307 (Londinii: Routledge, 1974) pp. 242–244
Robert Levine, "How to read Walter Map" in Mittellateinisches Jahrbuch vol. 23 (1988) pp. 91-105
F. Liebrecht, "Zu den Nugae Curialium des Gualterus Mapes" in Germania vol. 5 p. 77 ff.; reimpressum in F. Liebrecht, Zur Volkskunde: alte und neue Aufsätze (Heilbronn: Henninger, 1879) pp. 25-52
E. Türk, Nugae curialium: le règne d'Henri II Plantagenêt et l'éthique politique. Genavae: Droz, 1977