Asum
Asum[1] vel Aos[2][3][4] (Suecice Åhus) est regio urbana in commune Christianopolitana, in provincia Scaniae Sueciae, ad litus Maris Baltici sita.
.jpg)
Asum est secunda maxima area urbana post illam Christianostadii. Numerus incolarum anno 2020 erat circiter 10 500.[5] Populatio aestiva multo amplior est propter influxum visitantium.
Urbs antiqua est, originem in sero aevo ferreo habens, et per saecula floruit locus commercii.
Historia
recensereHistoria Asi radices habet in sero aevo ferreo vel tempore Vendeliensi, cum locus commercii magni momenti paulo fluminis Seviae superiori tractu constitutus erat. Arx Asi saeculo XI condita est, secundum exemplum continentalem, et diu archiepiscopo Eschillo Lundensi adtributa fuit, quamquam excavationes archaeologicae anno 2010 suggestiones praebent arcem vetustiorem fuisse.[6]
In primo documento historico nomen oppidi Awus (anno 1252)[7] vel Aos (anno 1285[2], 1289[3])[4] scripta est, quod "ostium fluminis" significat, et per saeculum XIV mutatum est in formam Åhus, fortasse ob influentiam linguarum Saxonicarum inferiorum.[8][9]
Saeculis XIII ad XV, Asum floruit locus commercii in regno Daniae, sub patronatu archidioecesis Lundensis. Tunc aedificatus est murus lapideus urbis, cuius reliquiae adhuc inter optime conservatos mediaevales muros urbium Sueciae post Visbiam numerantur. Asum iura urbana accepit anno 1326, quamvis traditio localis originem oppidi ad annum 1149 referat.
Declinatio Asi coepit tempore Reformationis, saeculo scilicet XVI, cum urbs magnam partem suae potestatis amiserit, et post 1617 iuribus urbanis privata est, urbe vicina Christianstado condita. Non obstante, portus Asi per saecula maximi momenti mansit, inserviens vecturae ad Christianstadum, cum canalis maior Graften et alia opera hydrographica ad commercia faciliora reddenda per saecula XVII et XIX instituerentur.[10]
Geographia
recensereAsum in ora orientali Scaniae iacet, ad Mare Balticum, prope ostium fluminis Helgeå.
Oeconomia
recensereOeconomia urbis Asi praecipue commercio maritimo et periegesi nititur. Aestate, numerus incolarum temporariorum valde augetur propter pulchritudinem litorum et varietatem delectamentorum aestivorum.
Notae
recensere- ↑ J. G. Th. Graesse, Orbis Latinus (Dresdae: Schönfeld, 1861; 1909. Brunsvici, 1972, 3 voll.) 1 2 3
- ↑ 2.0 2.1 Diplomatarium Suecanum SDHK 1315
- ↑ 3.0 3.1 Diplomatarium Suecanum SDHK 1467
- ↑ 4.0 4.1 https://ortnamnsregistret.isof.se/place-names/2451335?place-name-id=2451335&page-size-basis=20&page-number-basis=1&place-name-basis-id=1320134
- ↑ Census urbanus
- ↑ Lilja, H., Wallin, J., & Linderson, H. (2010). Aosehus återigen - fjärde året på borgen: Arkeologisk forskningsundersökning av Åhus borg 2010 (Rapport 2010:59). Kristianstad: Regionmuseet Kristianstad / Landsantikvarien i Skåne. ISSN 1651-0933. Retrieved from [1].
- ↑ Diplomatarium Suecanum SDHK 677
- ↑ Svenskt ortnamnslexikon, 2003, s. 377
- ↑ Pamp, Bengt, Ortnamn i Skåne, 1983, s. 24 och 65
- ↑ C400 – urbs in regno aquarum: Expositio historica urbana Regionis Musei Christianopolitani. Regionmuseet Kristianstad. Accessus 22 Iulii 2024. [2]