Alexandrea ad Caucasum
Alexandrea ad Caucasum[1] (aevo medio Kapisa, hodie Bagram) fuit colonia ab Alexandro Magno in tractu Paropamisadarum condita, ut aditum in Paropamisum custodiret. Tempore antiquo, nomen Caucasus etiam adhibebatur ut montem Paropamisum describeretur aeque ac Caucasum montem in medio-orientem. Nomen dicitur, ex eo quod antiqui Graeci vocatur et Caucasus (Καύκασος) una et torquem montibus tendens inter Ponticum, et Caspium et Aral maria, ex Ponticum marias, ut Pamir montibus (Strabo XI: 8,1) (ad XIX saeculum, et Parthau interdum vocabatur "Caucasus Turcomannprum", et Paropamisus "Caucasus Afghanicus").
Alexander Magnus
recensereAlexander urbem 7000 militibus Macedoniis et 3000 militibus mercennariis implevit. Etiam castra prope hodiernam Bagram in Afghania exstrui iussit sub monte Paropamiso restituens castella eodem ratione atque more iam a rege Persico Cyro II exstructa.
Videtur ut patronus urbis deus Graecus Zeus (Iovis) fuit, quod ex nummis a rege Bactrio Eucratides emmissis cognoscimus.
Urbs Indo-Graeca
recensereAlexandria Caucasica una fuit sedes regium Bactriorum (180 a.C.n.–10 p.C.n.). Regnante Menandro I, urbs virentem sectam Buddhistorum Graecis praecipuis sacerdotibus habuisse traditur. In litteris Buddhisticis, Graecus (Pali Yona, i.e. 'Ionicus') monachus Buddhisticus Mahadhammarakkhita ex quadam urbe “Alasandra” advenisse commemoratur (quae enim Alexandria Caucasica putatur) cum 30 000 monachorum, ut exstructionem aedificii nomine Maha Thupa ("magna stupa") in urbe Anuradhapura in Taprobane insula celebraret.
Apud scriptores Romanos
recensereQuintus Curtius Rufus Alexandream ad Caucasum sic describit:
Condendae in radicibus montis urbi sedes electa est. VII milibus Caucasiorum et Macedonum praeterea militibus, quorum opera uti desisset, permissum in novam urbem considere. Hanc quoque Alexandream incolae appellaverunt.[2]
Gaius Plinius Secundus haec de geographia refert:
Verum ut terrena demonstratio intellegatur, Alexandri Magni vestigiis insistimus. Diognetus et Baeton, itinerum eius mensores, scripsere a Portis Caspiis Hecatompylon Parthorum quot diximus milia esse, inde Alexandriam Arion, quam urbem is rex condidit, DLXXV, Prophthasiam Drangarum CXCVIIII, Arachosiorum oppidum DLXV, Ortospanum CLXXV, inde ad Alexandri oppidum L—in quibusdam exemplaribus diversi numeri reperiuntur—; hanc urbem sub ipso Caucaso esse positam; ab ea ad flumen Copheta et oppidum Indorum Peucolatim CCXXXVII.[3]
Notae
recensere- ↑ Thesaurus Linguae Latinae (1900– ), apud De Gruyter p. 1535, s.v. "Alexandrea".
- ↑ Curtius Rufus, 7.3.23.
- ↑ Gaius Plinius Secundus, Naturalis historia (Plinius) [Gaius Plinius Secundus, Naturalis Historia 6.61–62.
Nexus externi
recensere- "Alexandria/Kapisa" apud Pleiades (situs a Rogero Bagnall et Ricardo Talbert editus) (Anglice)