Universitas Dunelmensis (Anglice University of Durham sive Durham University) est collegialis universitas publica Dunelmi in urbe Anglica sita. Quae universitas, lege parlamenti anno 1832 fundata et carta regiam incorporationem anno 1837 a rege Guliemo IV tenens, est universitas tertia a veterrima Angliae, post Oxoniensem et Cantabrigiensem. Cancellaria est Fiona Hill.

Wikidata Universitas Dunelmensis
Res apud Vicidata repertae:
Universitas Dunelmensis: insigne
Universitas Dunelmensis: insigne
universitas collegialis, publica quaesitionum universitas, schola superior, studium
Civitas: Britanniarum Regnum
Locus: 54°46′30″N 1°34′30″W
Situs: Dunelmum, Stockton-on-Tees, County Durham

Rectio

Rector: Karen O'Brien
Locus: University House, Old Evet, Durham, DH1 3HP
Situs interretialis
Praetorium: ; Dunelmum

Populus

Lingua: Anglice

Origo

Conditor: William Van Mildert, Charles Thorp
Inceptio: 1832

Commemoratio

Adagium: Fundamenta eius super montibus sanctis

Tabula aut despectus

Universitas Dunelmensis: imago
Universitas Dunelmensis: imago
-3 (maximum dubium) Latinitas huius rei maxime dubia est. Corrige si potes. Vide {{latinitas}}.

Universitas Dunelmensis est sui generis. Non est universitas antiquae, sicut Oxoniensis Cantabrigiensisque, sed non est universitas civica, sicut universitates "ruber laterculus",[1] quamvis habet elementa utriusque generis. Est aetate similis Universitati Londinensi (fundatam 1836), ut praecellens Victoriani universitatis, sed in omnibus aliis aspectibus diversus.

Historia

recensere

Origines

recensere
 
Bibliotheca Collegii Dunelmensis in Oxonia, nunc Quadrangulum Dunelmensis Collegii Trintatis

Cum traditio studii theologici Dunelmo floruisset, Collegium Dunelmense Universitatis Oxoniensis fundatum est saeculo 13 pro monachis Dunelmensibus et anno 1386 praeditum est a Thoma Hatfeld episcopo Dunelmensi. Post Reformationem, collegium Oxoniae clausum est anno 1540. Tunc petitum est hoc universitas prime sub duce Regis Henricus VIII dehinc sub duce Oliver Cromwell condere. Hic cum epistola conditus collegium anno 1657 fundavit, sed anno 1660 clausum post restituonem monarchiae.[2] Anno 1669, Bibliotheca Episcopalis Dunelmensi fundata est a Ioanne Cosin, Episcopo Dunelmensi, postea dicitur Bibliotheca Cosin.[3]

Anno 1831, consentientinut cum propositione Gulielmi Van Mildert Episcopi Dunelmensis et Caroli Thorp Archidiaconi Dunelmensis, Decanus et Capitulum Cathedralis Dunelmensis fundaverunt "institutum academicum, collegium sive universitas" per actum capitulum. Subsequenter lex parlamenti permisit capitulo constituere universitatem. Huius legis approbatio regia, 4 Iulii 1832, pro fundatione universitatis habetur. Universitas aperitur anno 1833 cum cursos in artibus et theologia; hic erat primus cursus in theologia in universitem Anglicum. Carta regiam incorporationem anno 1837 rege Guliemo IV conventa est. In principio, universitas unum collegium habet, Collegium Universitarium, quae anno 1833 sedit in "diversorium archdiaconi" (postea Aula Episcopi Cosini), usque movetur ad castellum Dunelmensem anno 1837.[2]

Saeculum 19

recensere
 
Examem in Bibliotheca Cosin anno 1842

Museum et bibliotheca universitatis etiam aperavint anno 1833. Hoc fuit alterum museum universitatis in Anglia ad publicum apertum, post Museum Sheldonianum in Oxonia. Van Mildert Episcopus donavit 160 libri ad bibliothecam et construxit galeria nova huic in bibliotheca Cosim Anno 1838, universitas incepavit primum cursem in ingeniaria in Anglia.

Anno 1846 Aula Hatfield Episcopi (dehinc Collegium Hatfieldensis) fundata est ut studentes parvioribus cubiculis cenationibusque parentur. Dehinc anno 1852, cum Collegio Medico Novovcastrensi[4] in urbe Novo Castrum super Tinam et dein Collegium Scientiarum Physicalium (quod anno 1884 in Collegium Scientiae dein anno 1904 Collegium Armstrongense Novocastrensium[5] versum est) adiunxissent, universitas aucta est. Societas Sancti Cuthberti anno 1888 pro studentes non in urbe sedentes condita est. Duo collegia didactica Dunelmi fundata sunt: Collegium Sancti Bedae Venerabilis pro viros anno 1839, et Collegium Sanctae Hildae pro feminas anno 1858. Anno 1892 Collegium Bedae et anno 1896 Collegium Hildae cum universtitatem connexa sunt. Discipulae Collegii Sanctae Hildae anno 1898 primae diplomatae universitate sunt.[6]

Anno 1842 Societas Foederata Dunelmensis pro controversias fundata est, dehinc corpus discipulorum (students' union) ad Durham Colleges Students' Representative Council (Concilii representativi Discipulorum Collegiarum Dunelmensarum) anno 1899, dein Durham Students' Union de anno 1963 creationem.

Post cartam regalem additam anno 1895, quae feminas permisit, Deversorium Feminarum (dehinc Collegium Sanctae Mariae) anno 1899 conditum est.[6]

Saeculum 20

recensere

Anno 1904, Aula Sancti Ceaddae (dehinc Collegium Sancti Ceaddae) fundata et anno 1909 Aula Sancti Ioannis (dehinc Collegium Sancti Ioannis), tum ad educationem sacerdotum in Ecclesiam Anglorum.[6]

Anno 1909 Dunelmensis universitas foederalis facta est cum divisionibus in Dunelmo et Novo Castro.

Anno 1919, Aula Hatfield Episcopi, Deversorium Feminarum, Aula Sancti Cadi, et Aula Sancti Ioannis transnominatum sunt ad Collegium Hatfieldensis, Collegium Sanctae Mariae, Collegium Sancti Cadi, et Collegium Sancti Ioannis.[6]

Anno 1924 Collegium Nevillecrossensis, collegium didacticum concillii comitati Dunelmensis, et anno 1930 Collegium Technicum Sunderlandense (nunc est Universitas Sunderlandensis), cum universtitatem connexa sunt.[6]

Anno 1937 collegia Novi Castri foederata sunt in Collegium Regis apud Novocastrenses.[7] Anno 1963 hoc Universitatem Novocastrensem factum est. Ex tunc Collegium Technicum Sunderlandense cum hoc universitatem, non Universitatem Dunelmensem, conexum est. Anno 1969 hoc polytechnicam Sunderlandensem facta est et anno 1992 Universitatem Sunderlandensem.[6]

Anno 1992 Collegium Academicum Coniunctum apud Teesside in Stocktonia super Teesam condita est ab Universitate Dunelmensis cum Universitate Teessidensis.

Collegiae universitatis

recensere
 
Collegium Universitatis in Castello Dunelmensi situm.

Cum Universitatibus Cantabrigiensi Oxoniensique est universitas collegiata. At, dissimiles illis universitatibus, collegia Dunelmensia non docent, sed potius functiones residentiales, sociales, lusus et religiosas habent.

Genera collegiorum

recensere

Duo genera collegiorum Universitate Dunelmense sunt Collegia Alita (Anglice: Maintained Colleges), quae sunt in dominio Universitatis et quibus Universitas pecuniam dat, et Collegia Agnita (Anglice: Recognised Colleges), Collegii Sancti Iohannis et Sancti Ceaddae (et etiam Collegium Sancti Bedae Venerabilis, 1947–1975, et Collegium Sanctae Hildae et Sancti Bedae, 1975–1979), quae sunt corpora independentes, similes collegiis Oxoniensibus et Cantabrigensibus.[8][9]

Historice exstiterunt duo adhuc genera: Aulae Licitae (Anglice Licensed Halls), comprehendo Aula Hatfield Episcopi (1846–1919), Aula Cosin Episcopi (1851–1864), Deversorium Feminarum (1899–1919), Collegium Sancti Bedae Venerabilis (1919–1947), Collegium Sanctae Hildae (1923–1975), Collegium Nevillecrossensis (1924–1977), et Collegium Sancti Cuthberti apud Ushaw (1968–2011); et Collegiae Conexae (Anglice: Affiliated Colleges), Collegium Condringiae (Barbata; 1875–1965), Collegium Sinus Fourah (Monte Leonino; 1876–1967), et Collegium Technicum Sunderlandense (1930–1963)[6][9]

Constat re in XVII collegiis Dunelmensibus, quae sunt:

Collegium vulgo conditum nominatur adagium
Collegium de Collingwood Collingwood College 1972 Edwardus Collingwood, mathematicus et praeses concillii Universitatis Dunelmensis Aime le meilleur (ama optimum)
Collegium de Grey Grey College 1959 Carolus Grey, primus minister Britanniarum Regni quam universitas fundata est Gradibus ascendimus
Collegium Hatfieldense Hatfield College 1846 Thomas Hatfield, Episcopus Dunelmensis et conditor Collegii Dunelmensis apud Universitas Oxoniensis Vel primus vel cum primis
Collegium de Ioanne Snow John Snow College 2001 Ioannes Snow, medicus et alumnus Collegii Medici Novocastrensis Per scientiam et prudentiam quaere summam
Collegium de Iosephina Butler Josephine Butler College 2006 Iosephina Butler, feminista et socialis reformatrix in Saeculo 19 Comme je trouve (cum invenio)
Collegium Meridionalis South College 2020 Collegium ad meridianam Dunelmensis Libertas, aequalitas, civitas totius mundi
Collegium de Mildert Van Mildert College 1965 Guilelmus van Mildert, Episcopus Dunelmis et conitor Universitatis Dunelmensis Sic vos non vobis
Collegium Sancti Aidani St Aidan's College 1947 Sanctus Aidanus, primus Episcopus Lindisfarnensis Super fundamentis certis
Collegium Sancti Caeddae St Chad's College 1904 Sanctus Ceadda,[10] Episcopus Northumbriensis et Episcopus Merciensis Non vestra sed vos
Collegium Sanctae Hildae et Sancti Bedae College of St Hild and St Bede 1975 Sancta Hilda et Sanctus Beda Venerabilis Eadem mutata resurgo
Collegium Sancti Ioannis St John's College 1909 Sanctus Ioannes Evangelista Fides nostra victoria
Collegium Sanctae Mariae St Mary's College 1899 Sancta Maria Ancilla Domini
Collegium de Stephenson Stephenson College 2001 Georgius Stephenson, machinator novocastrensis qui vaporitraham creavit Me quondam mirabitur orbis
Collegium de Trevelyan Trevelyan College 1966 Georgius Trevelyan, Cancellarius Universitatis Dunelmensis Vera fictis libentius
Collegium Universitatis University College 1832 Collegium primum Universitatis Dunelmensis Non nobis solum
Collegium de Ustinov (discupuli post-graduati soli) Ustinov College 1965 Petrus Ustinov, Cancellarius Universitatis Dunelmensis Diversitate Valemus
Societas Sancti Cuthberti St Cuthbert's Society 1888 Sanctus Cuthbertus, Episcopus Linisfarnensis et Patronus Dunelmensis Gratia gratiam parit

Bibliographia

recensere

Nexus externi

recensere
  • Situs interretialis universitatis proprius. (Anglice)