Marcus Annaeus Lucanus fuit poeta Romanus. Natus est Cordubae in Hispania Baetica die 3 Novembris anno 39, filius M. Annaei Melae fratris Lucii Annaei Senecae minoris, educatus Romae. Uxorem duxit Argentariam Pollam, Hispanam genere, ut videtur.[1] Neronis Caesaris iussu mortem sibi conscivit die 30 Aprilis anno 65.

Marcus Annaeus Lucanus

Vita Lucani (Suetoni de poetis) recensere

 
Pharsalia, 1740

Tres breves narrationes antiquae, prima secundum Suetonium, sed abbreviata et deformata,[2] et altera secundum Vaccam et tertia secundum incognitum auctorem qui caret tempus. Digressi in Martiale Cassio Dioneque Annalibus Taciti et uno Statii Silvae permittunt modicam biographiam. Lucanus nepos M. Annaei Senecae erat et eum Seneca Minor patruus docuit. Ex familia divite ortus, studuit Athenis rhetoricam, philosophia a patruo Seneca doctus.

M. Annaeus Lucanus Cordubensis prima ingenii experimenta in Neronis laudibus dedit quinquennali certamine.

Post bellum civile, quod a Cn. Pompeio Magno et C. Iulio Caesare gestum est, recitavit ut praefatione quadam aetatem et initia sua cum Vergilio conparans ausus sit dicere: "et quantum mihi restat ad Culicem". propsita Hic initio adulescentiae, cum ob infestum matrimonium patrem suum ruri agere longissime cognovisset.

Revocatus Athenis a Nerone cohortique amicorum additus atque etiam quaestura honoratus, non tamen permansit in gratia: si quidem aegre ferens, <quod se> recitante subito ac nulla nisi refrigerandi sui causa indicto senatu recessisset, neque verbis adversus principem neque factis excitantibus post haec temperavit: adeo ut quondam in latrinis publicis clariore cum crepitu ventris hemistichium Neronis magna consessorum fuga pronuntiarit "sub terris tonuisse putes."

Sed et famoso carmine cum ipsum, tum potentissimos amicorum gravissime proscidit.

Ad extremum paene signifer Pisonianae coniurationis extitit, multus in gloria tyrannicidarum palam praedicanda ac plenus minarum, usque eo intemperans, ut Caesaris caput proximo cuique iactaret. Verum detecta coniuratione nequaquam parem animi constantiam praestitit. Facile enim confessus et ad humillimas devolutus preces matrem quoque innoxiam inter socios nominavit sperans impietatem sibi apud parricidam principem profuturam. Impetrato autem mortis arbitrio libero codicillos ad patrem corrigendis quibusdam versibus suis exaravit epulatusque largiter bracchia ad secandas venas praebuit medico.

Poemata eius etiam praelegi memini, confici, ac veno proponi, non tantum operose et diligenter, sed inepte quoque.

Opus recensere

Notae recensere

  1. Martialis VII,21 et 23 ; X,64. Statius, Silvae II,7. Dardaine 1983.
  2. Haec opinio a Scaligero proposita vulgo probata est. Vaccam, qui alteram conscripsit, tantum scimus commentatorem Lucani fuisse. Tertia et brevissima vita, nihil continens praeter ea, quae in prima leguntur, ex eadem excerpta esse putatur. Harum trium textus Latinos legere potes apud A. Bourgery, Lucan, La Guerre Civile (La Pharsale). [sc. Pharsaliae textus Latinus et versio Francica in duobus voluminibus] Paris, Collection Budé, 1962 (editio tertia), vol. 1, pag. XXI-XXV.

Bibliographia recensere

  • Sylvie Dardaine, 1983. La Gens de Argentaria en Hispania (La femme de Lucain avait-elle une origine hispanique?), Mélange de la Casa de Velasquez 19: 5-15.
  • Iohannes Albertus Fabricius, Bibliotheca Latina (Hamburgi: Schillerus, 1712) (Textus apud Google Books) pp. 378-384
  • Paola Migliorini, Scienza e terminologia medica nella letteratura latina di età neroniana: Seneca, Lucano, Persio, Petronio. Francofurti ad Moenum, 1997