Gryphes

Gryphes dynastia in ducatu Pomeraniae a saeculo XII usque ad annum 1637 regnans erant.

Nomen

Cum regnarent, saepius simpliciter “duces Pomeraniae” appellabantur. In libris mortem ultimi ducis Bogislai XIV commemorantibus “Gryphes” nominantur^[1]^[2]; ducissa Anna (1590–1660) autem tamquam “Gryphicae gentis (…) ultima” in epitaphio suo^[3] Stolpiae describitur. Theodisce stirps haec die Greifen dicitur, polonice autem Gryfici, unde et Latine “Gryphitarum”^[4] nomen invenitur.

Nomen hoc a gryphe, insigni heraldico ducum Pomeraniae, desumptum est.

Duces

Origo dynastiae, utrum e nobilitate Pomerana aut Polona, incerta est. Primus dux Pomeraniae, de quo constat, Wartislaus I (†1135) erat, ultimus autem Bogislaus XIV (1580–1637)^[5]. E hac stirpe etiam Ericus (1382–1459), rex Daniae, Sueciae et Norvegiae originem suam duxit.

Post finem dynastiae

Ernestus Bogislaus de Croy (1620–1684), episcopus Caminensis^[6] et ducissae Annae filius, thesauros quosdam Gryphum quos possidebat testamento Universitati Gryphiswaldensi obtulit. Inter quos sic dictum Tapetum Concordiae, anno 1537 factum, nominandum est, in quo duodecim duces ducissaeque Pomeraniae repraesentantur. Hoc tapetum decimo quoque anno publice profertur inter festa quibus Gryphum dynastia celebratur; quod festum, theodisce Croy-Fest dictum, a saeculo septemdecimo usque ad tempora nostra (exceptis annis 1940–1992) colitur^[7].

In honorem eorum Ranunculus gryphum, microspecies Ranunculi auricomi in Pomerania crescens appellata est.^[8]

Notae

↑ Vivenest, A. (1654) Epicedium Synodi Stargardiensis, in obitum Illustrissimi & Celsissimi Ducis Bogislai XIV, Ultimi, eheu! Principis Pomeraniae &c. Stetini. Typis Georgii Goetschii (lege hic)
↑ Sithman, J. (1654) Hieroglyphica Exequialia Reverendissimi, Illustrissimi, Et Celsissimi Principis Bogislai XIV. Inclyti Ducis Pomeraniae, Antiquae Illustrissimae Stirpis, Proh Dolor! Ultimi: In Defuncti Optimi Ducis ... Ad fati & aevitatis memoriam erecta & declarata. Stetini (lege hic)
↑ Vide photographema hic.
↑ "Duce (...) Boguslao XIV (...) obito stirps Gryphitarum est exstincta." Acta Nuntiaturae Polonae, Tomus XXV, Volumen 2 (ed. Theresia Chynczewska-Hennel, Cracoviae 2006), p. 160. (lege hic)
↑ Rymar, E. (2005) Rodowód książąt pomorskich, Szczecin: Książnica Pomorska im. Stanisława Staszica. ISBN 83-87879-50-9, OCLC 69296056
↑ Skibiński, S. (2002) Katedra w Kamieniu Pomorskim. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha. ISBN 83-7015-602-9
↑ Tapetum Concordiae, thesaurus nationis Germanorum Gryphiae situs (lege hic theodisce; situs interretialis Universitatis Gryphiswaldensis).
↑ Halamski, Adam T. (2024) Contribution à l’étude des renoncules tête d’or (Ranunculus auricomus aggr.) de la Poméranie polonaise. Trois espèces nouvelles des environs de Darłowo et Sławno. Bulletin de la Societe linnéenne de Lyon, 93 (7–8), 169–205. ISSN 2554-5280.

[1] Vivenest, A. (1654) Epicedium Synodi Stargardiensis, in obitum Illustrissimi & Celsissimi Ducis Bogislai XIV, Ultimi, eheu! Principis Pomeraniae &c. Stetini. Typis Georgii Goetschii (lege hic)

[2] Sithman, J. (1654) Hieroglyphica Exequialia Reverendissimi, Illustrissimi, Et Celsissimi Principis Bogislai XIV. Inclyti Ducis Pomeraniae, Antiquae Illustrissimae Stirpis, Proh Dolor! Ultimi: In Defuncti Optimi Ducis ... Ad fati & aevitatis memoriam erecta & declarata. Stetini (lege hic)

[3] Vide photographema hic.

[4] "Duce (...) Boguslao XIV (...) obito stirps Gryphitarum est exstincta." Acta Nuntiaturae Polonae, Tomus XXV, Volumen 2 (ed. Theresia Chynczewska-Hennel, Cracoviae 2006), p. 160. (lege hic)

[5] Rymar, E. (2005) Rodowód książąt pomorskich, Szczecin: Książnica Pomorska im. Stanisława Staszica. ISBN 83-87879-50-9, OCLC 69296056

[6] Skibiński, S. (2002) Katedra w Kamieniu Pomorskim. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha. ISBN 83-7015-602-9

[7] Tapetum Concordiae, thesaurus nationis Germanorum Gryphiae situs (lege hic theodisce; situs interretialis Universitatis Gryphiswaldensis).

[8] Halamski, Adam T. (2024) Contribution à l’étude des renoncules tête d’or (Ranunculus auricomus aggr.) de la Poméranie polonaise. Trois espèces nouvelles des environs de Darłowo et Sławno. Bulletin de la Societe linnéenne de Lyon, 93 (7–8), 169–205. ISSN 2554-5280.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]