Vicipaedia

Goiania

urbs caput Goiasensis in Brasilia
Mining Red.svg -5 (maxcorrigenda) Latinitas huius paginae magnopere corrigenda est. Si potes, corrige vel rescribe. Vide {{latinitas}}.
Wikidata Goiania
Res apud Vicidata repertae:
Goiania: insigne
Civitas: Brasilia
Locus: 16°40′50″S 49°15′23″W
Numerus incolarum: 1 393 575
Zona horaria: UTC-3
Situs interretialis

Gestio

Consilium: Municipal Chamber of Goiânia
Procuratio superior: Goyas

Geographia

Superficies: 789 chiliometrum quadratum
Territoria finitima: Abadia de Goiás, Aparecida de Goiânia, Santo Antônio de Goiás, Hidrolândia, Aragoiânia, Bonfinópolis, Goianápolis, Goianira, Nerópolis, Senador Canedo, Trindade

Coniunctiones urbium

Urbes gemellae: Seattlum, Tarapoto, Manaus, Sextus ab Urbe Lapis

Tabula aut despectus

Goiania: situs

Goiania (Lusitane: Goiânia) est urbs in Brasilia, caput civitatis Goiasensis et magnum emporium.

Sita in medio eius statum, erat cogitavit and built esse caput administrativa Goiasensis sub influentiam Martionis usque ad Occidentem, politica facta per regiminem Vargas accelerari progressionem et debet incrementum fovere opus in Regio Centro-Occidentalis Brasiliensis. Interactiones intimae amicitiae politicaeque inter Petro Ludovico Teixeira et Gaetulio Vargas multum conferre ipsum conatum. Non patitur celeri populatio incrementum ex annis 1960 et pervenit unus millio incolae in 1996. Cuius initium, architectura est adducta in Art Déco (Ars Decorativa) quod definitis aspectu primorum aedificium urbis.[1]

Illa est urbs secunda cum maximo numero incolarum Centro-Occidentis Brasiliae, superatur tamen a Brasiliopole. Goiania eminuit autem inter capita Brasiliana pro summo indice areae viridis per incolas Brasiliae, tunc solum superans urbis Edmontonis in Canada.[2][3][4]

Secundum aestimationem Instituti Brasiliani Geographiae Statisticaeque (IBGE), populatio urbis est 1 466 105 incolae in 2017. Goiania est sexta urbis maxima in Brasilia in magnitudine, cum 256,8 chiliometribus quadratibus ex area urbana, et undecimum municipium cum numero maximo incolarum in Brasilia. In 2016, Regio Metropolita Goianiae habuit 2 458 504 incolae, est 13a regio metropolita cum maximo numero incolarum nationis.[5]

EtymologiaRecensere

Nomen urbis venerit de adaptatione orthographica et phonetica tituli libris Goyania, publicatio litteraria prima quae versabitur in argumento circa Goias. Hoc est poësis epica ex scriptore Manuele Lopes de Carvalho Ramos, publicata in 1896 in Portu Cale in typographicae vaporis Arthuri J. de Sousa. Circulatio libris tenacior est, ratio quod nominatio urbis ignota manet in publico. Est etiam considerandum hypothesis quod nomen electi est in evocationem ad Petram Goyaniam, in Montes Aurei (Serra Dourada), in nomine procedat a poëse.[6]

HistoriaRecensere

 
Palatium Comes Arcorum in caput antiqua Goias, fuit sedes gubernationis goianae usque ad transitum ad Goianiam.

Ante advento Europaeorum in Americis, pars centralis Brasiliae occupata erat per indigenas a trunco linguistico Macro-Ge ut Acroae, Xacriabae, Xavantes, Kayapos, Javaes, inter aliis populis.

Colonia originis Europaeae Goianiae habet initium in 1735, cum primis propostis moveri capitis, Capitaniae Goiasensis. Gubernator provinciae deinde, Marcus Iosephus de Noronha e Brito, voluisse transferre praetorium administrativum capitaniae ex Villa Bona ad Medium Pontem. In 1830, Michaël Lino de Morais, secundus gubernator Provinciae Goiasensis in Imperium Brasiliense, censuit capiti transferri in regione ubi de civitatis Tocantins, sita proxima hodie in municipium Niquelandia. Ex eo, "moventur de Capite ad magis queotidie populationis regione et commercium minorem, est mensura erit urgentissimum".[7] In illo tempore, Villa Bona passebat a stagnatione oeconomica putida fecit per finem cicli auri in regionem, faciens illud facere plus quam domum per annum in urbe.[8]

In 1863, Iosephus Vieira Couto de Magalhaes, etiam gubernator provinciae Goias, accipit usque ad rogationem in libro Primeira Viagem ao Rio Araguaia (Primus Iter ad Flumen Araguaiam), in quibus descripsit rei decadente Villae Bonae "fuimus declinati post industria auri evanuit . . . perseverare capite hic est judicet nos in moritur in inanitione, sicut mortua industria est qui indicavit elegit ex illo isto loco". Dissertationes de necessitate transferre caput super a Villa Bona reapse vallata atque Proclamatione Rei Publicae. Prima Constitutio Civitatis Goias, statuta in 1 Iunii 1891, provisum est quia transtulit sedem gubernationis in eius articulo 5.[9] Hic articulus est in sequenti constitutionibus, ab 1898 et 1918.[10]

Quod ante dedicata est, Goiania de quibus in documenta publica erat ut "caput futurum", "novam capitem" vel simpliciter "novam urbem", significat quod illum municipium manebat, sub iure scope, quia sine nomine duobus annis. In 2 Augusti 1935, iuxta praescripta articuli 1 de sententiam civitatis numerum 327, nomen datum Goiania novam capitem.[11]

Item Concilium transferre capite Goianensis maniunt dormiens donec Rerum Novarum anno 1930, cum Petro Ludovico Teixeira esset nominatur interventor foederalis constituit per Gaetulium Vargas.[12] Finem 1932, tulit primi gradus Goianiae facere. Rogatio ad transferre capite Goianensis, qui eo tempore erat quia saltem 180 annis, invenerunt campum fertilem in politicam gubernationis foederalis. Decisio Petri Ludovici erat in linea cum Martio usque ad Occidentem, politica creata per regiminem Vargas accelerari progressionem et oocupationem in Centro-Occidentem Brasiliensium.

Decretum civitatis numerus 3359, ab 18 Mai 1933, elegit de regione in ripis amnis Botafogo, in deinde urbe Campinarum, ad faciendum aedificatio novi capitis Goiasensis.[13] Die 6 Iulii eiusdem anni, Petrus Ludovicus constituisti erudiente urbanistam Attilium Corrêa Lima ut praeparet ad novum project enim in capite in stylum Art Déco. Armandus de Godoy reformulate hoc project in originali interserens subdivisio Occidentis et fortis mutationes in aedificatione viarum Meridionis propinquum strong in aream inspirante est ex motu urbis horti, theoria creata a urbanista Ebenezer Howard. In 1935, Armando signavit planum urbanum Goianiae. Ex consilio supplicium per genios Hieronymum et Abelardum Coimbra Bueno tres viis principalis aperuit (Goias, Araguaia et Tocantins), qui continent usque ad summam terram in Centrum ubi de Palatium Smaragdum, sedem gubernationis civitatis, erectus fuit.

In 24 Octobris 1933, in locus determinatus per Corrêa Lima — alta planities in qua sitae Palatium Smaragdum est actualiter, in Platea Civica —, Petrus Ludovicus Teixeira posuit super lapide fundamentale novae urbis. Post triennii tempus electum honorare principium Rerum Novarum anno 1930.

OeconomiaRecensere

 
Viridarium Vacca Brava in Goiania.

Goiania est vigintesima secunda opulentissima urbs Brasiliae, duodecima inter urbis Brasiliensis et prima in illam civitatem. Potentia percipitur in 363 urbes Goias, Tocantins, Parae, Maragnani, Piaui et Silvae Crassae. Municipium est inter octo municipiis cum optima infrastructura nationis. Obtinet locum privilegiatum in Brasilia, servita est in autovia et ferrivia quod connectit ad centros portusque patriae. Fugae nationales et internationales suscipit Aëroportus Sancta Genovefa (IATA: GYN, ICAO: SBGO).

Coniunctio communiumRecensere

Goianiae sunt novem urbes sorores:[14][15]

NotaeRecensere

  1. ↑ "Formula:Citation error" 
  2. ↑ "Formula:Citation error" 
  3. ↑ PEREIRA, Alberto. "Arborizada e planejada, Goiânia se destaca por parques e museus". Folha de S. Paulo. 8 de maio de 2009.
  4. ↑ "Formula:Citation error" .
  5. ↑ "Formula:Citation error" 
  6. ↑ "Formula:Citation error" 
  7. ↑ "Formula:Citation error" 
  8. ↑ "Formula:Citation error" 
  9. ↑ "Formula:Citation error" 
  10. ↑ "Formula:Citation error" 
  11. ↑ "Formula:Citation error" 
  12. ↑ CHAUL, Nasr. A construção de Goiânia e a transferência da capital. 2. ed. Goiânia: Ed. UFG, 1999. 170p. ISBN 85-7274-146-1.
  13. ↑ "Formula:Citation error" 
  14. ↑ Guimarães, Pedro Wilson, Machwirth Hans Jürgen."Parceria de cooperação entre Goiânia e Idar-Oberstei". Cidade de Goiânia / Cidade de Idar-Oberstein. 24 de outubro de 2003.
  15. ↑ "Formula:Citation error" 
  16. ↑ "Formula:Citation error" 
  17. ↑ "Formula:Citation error" 

Nexus interni

Nexus externiRecensere

  Vicimedia Communia plura habent quae ad Goianiam spectant.
Receptum de "https://la.wikipedia.org/w/index.php?title=Goiania&oldid=3744669"