Content deleted Content added
Linguas librorum addidi.
Linea 1:
[[Fasciculus:TajGardenWide.jpg|thumb|Hortus ante [[monumentum]] [[Taj Mahal]] in [[India]].]]
[[Fasciculus:CasertaNorthernAspect.jpg|thumb|Horti regii [[Palatium Caserta|Reggia di CasertaPalatii]] [[Caserta]]e in [[oppidum|oppido]] [[Italia]]e.]]
[[Fasciculus:Park of Versailles 01.jpg|thumb|[[Castellum Versaliense]] in [[Francia]].]]
[[Fasciculus:Rikugien3.jpg|thumb|''Kaiyu-shiki,'' [[hortus Iaponicus]] ambulatorius.]]
[[Fasciculus:40sotoon.jpg|thumb|Hortus [[Chehel Sotoun]] [[Esfahan]]iae [[Irania]]e.]]
[[Fasciculus:07. Japanese Garden Pano, Cowra, NSW, 22.09.2006.jpg|thumb|Hortus more [[Iaponia|Iaponico]] in [[Australia]] cultus.]]
'''Hortus''' {{victio|hortus|i|m}} - vel, ex multis consistentes, '''horti''',<ref> - "Hortus, i, m. . . . : 1.I a garden, a pleasure - garden, fruit - garden, kitchen - garden, vineyard . . . ; ''horti Epicuri . . . horti Caesaris, Agrippinae, Domitiae'', etc., at Rome . . .": {{L&S}}.</ref> est locus, plerumque foris semperque saepto circumdatus, ad [[Plantae|planta]]s excolendas, ostendendas, observandas reservatus, et alias formas [[natura]]e, aliquando etiam [[animalia]]. Hortus non solum ad metendas [[frux|fruges]] instrui solet, sed etiam ut artificiosis, [[religio|religiosis]], salubribus rebus, et otio [[recreatio]]nique [[corpus (physicum)|corporis]] [[animus|animique]] inserviat.
Multi hortos domesticos valde amant multumque temporis ibi degunt.
 
NotissimusNotissimi mundanimundi horti, secundum [[Antipater Sidonius|Antipatrem Sidonium]], sunt [[Horti Pensiles Babylonis|Pensiles]] [[Semiramis|Semiramidis]] in antiquo regno [[Babylon]]ico, inter [[Septem miracula mundi|Septem Mundi Miraculis]] numerati. Omnium autem notissimus hortus [[Eden]] putatur, paradisus, quem, secundum [[Liber Genesis|Librum Genesin]], [[deus]] [[Iudaei|IudaeusIudaeorum]] hominibus primis creavit.
 
Qui hortum curat, hortulanus dicitur; olitor est, qui [[olus|olera]] colit, topiarius autem, qui [[topiaria]]m facit.
Linea 18:
 
== De cura horti ==
In opere suo ''[[De agri cultura]]'' [[Marcus Porcius Cato maior|Cato]] officia patris familias descripsit, quae ad mores, necessitates, munera, ministeria et cetera spectant. Cura non solum ad plantas et sola valet, sed horto topiariae artiartes quoque et attentio et tempestas requiritrequiruntur, velutnecnon instrumenta.
 
=== Terra ===
[[Fasciculus:Zandlineaal-schuin.jpg|thumb|''[[Textura soli]]'' ad magnitudinem granarum soli spectat.]]
{{main|Tellus (terra)}}
Terra, in horto ''solum'', est locus principalis, quo horti plantae crescunt. Cum necessitates plantarum sunt diversiadiversa, ita in topiaria respectum haberi oporteat. Praeterea plerisque solis diversa strata sunt, quae nominantur ''horizonta'' - hodie conservatio eorum momentum crescentecrescens habet. ''[[Pedogenesis]]'' ad soli ''generationem'', typos solorum, spectat, at ''[[textura soli]]'' ad eius aspectum, et structuram cum diametro granorum.
 
=== Topiarii instrumenta ===
Linea 42:
* [[Pomarium]]
* [[Viridarium]]
* [[Si hortum in bibliotheca habes, nihil deerit]].
* [[:Categoria:Horti botanici|Categoria: Horti botanici]]
{{div col end}}
 
== Bibliographia ==
* Allain, Yves-Marie, et Janine Christiany. [[2006]]. ''L'Art des jardins en Europe.'' Lutetiae: Citadelles andet Mazenod. {{ling|Francogallice}}
* Berger, Eva. [[2008]]. "Die neuzeitliche Gartengestaltung faßt den Garten als erweiterte Wohnung auf." ''Die Gartenkunst'' 20 (1): 47–82. {{ling|Theodisce}}
* Boults, Elizabeth, et Chip Sullivan. [[2010]]. ''Illustrated History of Landscape Design.'' John Wiley and Sons. ISBN 978-0-470-28933-4. {{ling|Anglice}}
* Carroll-Spillecke, Maureen, ed. [[1995]]. ''Der Garten von der Antike zum Mittelalter.'' Kulturgeschichte der antiken Welt, 57. Ed. 2a. MainzMoguntiaci: Von Zabern. ISBN 3-8053-1355-1. {{ling|Theodisce}}
* Conan, Michel. [[1997]]. ''Dictionnaire historique de l'art des jardins.'' Hazan. {{ling|Francogallice}}
* Dochnahl, Friedrich Jakob. [[1861]]. ''Bibliotheca Hortensis.'' Norimbergi. Bibliographia litterarum de hortis quae annis ab 1750 ad 1860 editae sunt.
* Fairbairn, Neil. [[2001]]. ''A brief history of gardening.'' Edwin Fotheringham pictor. Emmai Pennsylvaniae: Rodale. ISBN 0875968635. {{ling|Anglice}}
* Ficat Charles, ed. [[1999]]. ''Histoires de jardins, textes réunis.'' Lutetiae: Sortilèges. ISBN 2-251-49133-3. {{ling|Francogallice}} [[Anthologia]] textuum a Zola, Hugo, Baudelaire, Huysmans, Russavio, Verlaine, Flaubert, et aliis de hortis scriptorum.
* Grimaud, Renee. [[2017]]. ''La Roseraie de Joséphine et autres jardins merveilleux de l'Histoire.'' Editions Prisma. {{ling|Francogallice}}
* Harvey, John. [[1972]]. ''Early gardening catalogues with complete reprints of lists and accounts of the 16th–19th centuries.'' ChichesterCiciestriae: Phillimore. {{ling|Anglice}}
* Harvey, John. [[1981]]. ''Medieval gardens.'' Oregonia: Timber Press. {{ling|Anglice}}
* Hennebo, Dieter. (1962) [[1987]]. ''Gärten des Mittelalters.'' Monaci et Turici. {{ling|Theodisce}}
* Jannsen, Walter. [[1986]]. "Mittelalterliche Gartenkultur: Nahrung und Rekreation." ''Mensch und Umwelt im Mittelalter,'' ed. Bernd Herrmann, 224–43. StutgartiaeStutgardiae. {{ling|Theodisce}}
* Janssen, Walter, et Ulrich Willerding. [[1998]]. "Gartenbau und Gartenpflanzen." ''Reallexikon der Germanischen Altertumskunde (RGA).'' Ed. 2a. Vol. 10, 449–462. Novi Eboraci et Berolini: Walter de Gruyter. ISBN 3-11-015102-2. {{ling|Theodisce}}
* McConnell, Douglas John. [[1992]]. ''The forest-garden farms of Kandy, Sri Lanka.'' ISBN 9789251028988. {{ling|Anglice}} [https://books.google.com/books?id=G3QPo7lThXsC&lpg=PP1&pg=PA1#v=onepage Google Books.]
* McConnell, Douglas John. [[2003]]. ''The Forest Farms of Kandy: And Other Gardens of Complete Design.'' ISBN 9780754609582. {{ling|Anglice}} [https://books.google.com/books?id=QYBSfUJPQXcC&lpg=PP1&pg=PA1#v Google Books.]
* Nitschke, GunterGünter. [[2007]]. ''JardínJapanese japonés.Gardens: Right Angle and Natural Form'' Coloniae: Taschen Benedikt. ISBN 978-3-8228-3033-8. {{ling|Anglice}}
*Panzini, Franco. [[1993]]. ''Per i piaceri del popolo: L'evoluzione del giardino pubblico in Europa dalle origini al XX secolo.'' Bononiae: Zanichelli Editore. {{ling|Italiane}}
*Sarkowicz, Hans. [[2001]]. ''Die Geschichte der Gärten und Parks.'' Francofurti et Lipsiae: Insel Verlag. ISBN 3-458-34423-3. {{ling|Theodisce}}
*Segura Munguía, Santiago. [[2005]]. ''Los jardines en la Antigüedad,'' ed. Javier Torres Ripa. Premio Nacional al Mejor Libro Universitario de 2005, categoría mejor monografía. BilbaoBilbai: Universidad de Deusto. Departamento de Publicaciones. ISBN 978-84-7485-977-5. {{ling|Hispanice}}
*Teichert, Wolfgang. [[1986]]. ''Gärten: Paradiesische Kulturen.'' StutgartiaeStutgardiae. {{ling|Theodisce}}
*Thacker, Christopher. [[1979]]. ''DieThe GeschichteHistory derof Gärten.Gardens'' ConversusBerkeleiae: exUniversity AnglicoOf aCalifornia DieterPress, W.ISBN-13: Portmann978-0520037366. Turici:{{ling|Anglice}} Orell Füssli.
*Turner, Tom. [[2005]]. ''Garden history: philosophy and design 2000 BC–2000 AD.'' Novi Eboraci: Spon Press. ISBN 0-415-31748-7. {{ling|Anglice}}
 
== Notae ==
Linea 76:
== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|Garden|hortum}}
* [https://www.ahsgardening.org/ Societas Horticulturalis Americana.]
* [https://www.gcamerica.org/ Sodalitas Hortorum Americae.]
* [https://www.nargs.org/ Societas Hortorum Lapideorum Americae Septentrionalis.]
* [http://www.garden.org Societas Nationalis Hortorum Cultus Civitatum Foederatarum.]
 
[[Categoria:Horti]]