Socii (foederati Romanorum)
Socii fuerunt foederati Romanorum. Praeter cives Romanos et Latinos, socii in Italia Romana tertius hominum grex statu legitimo praeditus erant. Latini, qui simul erant foederati peculiares (Socii Latini) et iure civibus Romanis similes (Cives Latini), non aequandi sunt cum gente Latinorum, ad quam etiam Romani pertinebant. Hic ordo tripartitus a re publica incipiente (509 a.C.n.) usque ad Bellum sociale sive Marsicum (91–87 a.C.n.) perseverabat, cum civitas Romana omnibus paeninsulae Italicae incolis concessa esset.
Gentes civitatesque Italicae foederibus, quibus et constitutum erat, quot milites cuique socio in exercitum Romanum mittendi erant, ad rem publicam Romanam alligatae et "civitates foederatae" appellatae sunt. Manus sociorum cohortes aut, si erant equites, turmae nominabantur. Alii socii, ideo socii navales dicti, ad naves mittendas obligati erant.
Bello sociali confecto, postquam sociis Italicis civitas Romana concessa et exercitus Romanus a Gaio Mario novatus est, auxilia foederatorum extra Italiam degentium locum sociorum obtinebant.
Bibliographia
recensere- Galsterer, Hartmut (2001). "Socii." In Der Neue Pauly. Vol. 11. Stutgardiae, ISBN 3-476-01481-9, Col. 665.
- Volkmann, Hans (1975). "Socii." In Der Kleine Pauly. Vol. 5, Stutgardiae, Col. 245 s.