Ibn Khaldunus

Ibn Khaldunus,^[1]^[2] nomine Arabico pleniori عبد الرحمن بن خلدون الحضرمي‎ ‘Abd al-Raḥmān ibn Ḫaldūn al-Ḥaḍramī^[3] (natus anno 1332 Tuneti; Cairi mortuus die 17 Martii 1406), rerum gestarum scriptor, inter conditores scientiarum socialium oeconomicarumque (etiam de oblato et quaesito ac theoria valoris) celebratur.

Ibn Khaldunus natus est die 27 Maii 1332, patre Muḥammad erudito filiique praeceptore, avo Muḥammad ibn Abī Bakr erudito et illo, proavo ministro vectigalium calipharum Ḥafsidarum^(en) Tuneti regnantium,^[4] abavis autem ex Andalusia medio saeculo XIII profugis ubi olim, urbis Hispalis incolae, inter optimates numerati erant. In urbe natali usque ad annum aetatis duodevigesimum educabatur. Patre eo anno peste affecto et mortuo, iuxta aulam Tunesianam ab anno fere 1350 titulo Kātib al-'Alāmah ("a sigillis") operam dedit iuxta calipham Ibrāhīm II. Eodem tempore eruditionem quaerens philosophum al-Ābilī frequentavit. Quo post duos annos ad urbem Fās profecto,^[5] discipulus in eodem urbe ab anno 1354 usque in 1363 apud sultanos Marinidas^(en) aulicus factus est. Primus eorum, Abū ʿInān Fāris^(en), aulicum iuvenem in carcerem anno 1357 misit. Ipse Abū ʿInān anno insequenti a vaziro al-Ḥassan ibn ʿUmar necatus est, qui captivum statim vinculis liberavit. Deinde ibn Khaldunus sub "regimine vazirorum" sultanis successivis obsecutus est, praecipue Abū Sālim Ibrāhīm^(en) qui annis 1359-1361 imperavit.

Remunerationibus suis sub successoribus Abū Sālim Ibrāhīm haud satisfactus ab aula decedere permissus est. Inde ad Granatam mense Decembri 1362 profectus est ad sultanum Mahometum V^(en) vazirumque ibn al-Ḥaṭīb^(en) qui eum bene cognoverunt: legationem enim quam in Marocum olim conduxerant ibn Khaldunus faverat et adiuverat. Quibus mox collaborans anno 1364 ipse legationem ad foedera concludenda iuxta Petrum^(en) "crudelem" Castellae regem duxit urbemque ancestralem Hispalem visitavit. Sed anno insequenti vazirus aemulationem metuens ibn Khaldunum ex aula Granatensi in exsilium mittere curavit. Qui urbem Saldas mense Martio 1365 petivit. Ibi vazirum in aula sultanum Abū ʿAbdallāh meruit, sed mox, sultano mortuo, ad Cirtam apud Abū al-ʿAbbās, deinde ad Pomaria iuxta sultanum Abū Ḥammū Mūsā^(de) al-Zaiyānī.

Opera

كتاب العبر Kitāb al-ʿibar vel plenius كتاب العبر وديوان المبتدأ والخبر في (معرفة) أيام العرب والعجم والبربر ومن عاصرهم من ذوي السلطان الأكبر ‎kitāb al-ʿibar wa-dīwān al-mubtadaʾ wa-ʾl-ḫabar fī (maʿrifah) ʾayyāmi ʾl-ʿarab wa-ʾl-ʿaǧam wa-ʾl-barbar wa-man ʿāṣara-hum min ḏawī al-sulṭāni ʾl-akbar, i.e. "Liber consiliorum, relatio initiorum rerumque gestarum e tempore Arabum, Persarum et Berberorum atque virorum potentium eiusdem temporis"
مقدّمة Muqaddima ("Prolegomena" seu liber primus operis prioris)
التعريف بابن خلدون ورحلته غربا وشرقا Al-taʿrīf bi-ʾbni Ḫaldūn wa-riḥlatu-hu ġarban wa-šarqan, i.e. "descriptio Ibn Khalduni et eius peregrinatio per Occidentem et Orientem" (autobiographia)

Notae

↑ "Ibn-Khaldūnus" (vide p. 43 etc. apud Google Books)
↑ "Ibn Khalduni, -o": vide bibliographiam nostram
↑ Ita Monteil p. 339, alii variis modis
↑ Monteil p. 340
↑ Nassif Nassar, "Le Maitre d'Ibn Khaldūn: Al-Ābilī" in Studia Islamica no. 20 (1964) pp. 103-114 JSTOR

Bibliographia

Editiones operum antiquiores

Étienne Quatremère, ed., Prolégomènes d' Abdarrahmān Ibn-K̮haldoūn: texte arabe publié, d'après les mss. de la Bibliothèque impériale. 2 voll. Lutetiae: Duprat, 1858 (Arabice) vol. 1 2 apud MDZ
Baron de Slane, ed. et interpr., Histoire des Berbères et des dynasties musulmanes de l'Afrique septentrionale par Ibn Khaldoun. 6 voll. Algeriae: Imprimerie du Gouvernement, 1847-1856 (Arabice, Francogallice) Textus: vol. 1 2 Versio: vol. 1 2 3 4 apud MDZ
C. I. Tornberg, ed. et interpr., "Ibn Khalduni Narratio de expeditionibus Francorum in terras islamismo subjectas e codicibus Bodlejanis ..." in Nova acta regiae societatis scientiarum Upsaliensis ser. 2 vol. 12 (1844) pp. 1-154; separatim Upsaliae, 1840 (Arabice, Latine) (Textus apud Google Books) Textus apud MDZ
C. I. Tornberg, ed. et interpr., "Notitiae de populo Berberorum ex Ibn Khalduno in primordia dominationis Murabitorum" in Nova acta regiae societatis scientiarum Upsaliensis ser. 2 vol. 12 (1844) pp. 315-336, 398-400; separatim Upsaliae, 1844 (Arabice, Latine)

Editiones operum recentiores

Franz Rosenthal, interpr., Ibn Khaldūn: The Muqaddimah: an introduction to history. 3 voll. Princetoniae: Princeton University Press, 1958 (Anglice) Recensio interretialis
Franz Rosenthal, interpr., N. J. Dawood, ed., Ibn Khaldūn: The Muqaddimah: an introduction to history. Abridged edition. Londinii: Routledge (Anglice)
Muḥammad ibn-Tāwīt al-Tanjī, ed., التعريف بإبن خلدون ورحلته غربا وشرقا [Al-taʿrīf bi-ʾbni Ḫaldūn wa-riḥlatu-hu ġarban wa-šarqan]. Cairi, 1951 (Arabice)

De vita

Walter Fischel, Ibn Khaldun in Egypt: his public functions and his historical research, 1382–1406; a study in Islamic historiography. Berkeleiae: University of California Press, 1967
Allen Fromherz, Ibn Khaldun: Life and Times. Edinburgi: Edinburgh University Press, 2010
Bernard Lewis, "Ibn Khaldun in Turkey" in Moshe Sharon, edd., Studies in Islamic history and civilization in honour of Professor David Ayalon (Lugduni Batavorum: E. J. Brill, 1986. ISBN 978-965-264-014-7) pp. 527–530

De scientia

Fuad Baali, The science of human social organization: conflicting views on Ibn Khaldun's (1332–1406) Ilm al-umran. Lewiston Novi Eboraci: Edwin Mellen Press, 2005
Jean David C. Boulakia, "Ibn Khaldûn: A Fourteenth-Century Economist" in Journal of Political Economy vol. 79 (1971) pp. 1105-1118 JSTOR
M. Dhaouadi, "Ibn Khaldun: the founding father of eastern sociology" in International Sociology vol. 5 (1990) pp. 319–335
Warren E. Gates, "The Spread of Ibn Khaldûn's Ideas on Climate and Culture" in Journal of the History of Ideas vol. 28 (1967) pp. 415–422
L. Haddad, "A fourteenth-century theory of economic growth and development" in Kyklos vol. 30 (1977) pp. 195–213
Ana Maria C. Minecan, "El vínculo comunitario y el poder en Ibn Jaldún" in José-Miguel Marinas, ed., Pensar lo político: Ensayos sobre comunidad y conflicto (Matriti: Biblioteca Nueva, 2012)
Vincent Monteil, "Ibn Khaldoûn, sociologue et historien (1332-1406)" in Revue historique vol. 237 (1967) pp. 339-358 JSTOR
Mahmoud Rabi', The political theory of Ibn Khaldun. Lugduni Batavorum: E. J. Brill, 1967
Joseph J. Spengler, "Economic Thought of Islam: Ibn Khaldun" in Comparative Studies in Society and History vol. 6 (1964) pp. 268-306 JSTOR

Aliae encyclopaediae

A. Lakhsassi, "Ibn Khaldun, 'Abd al-Rahman (1332-1406)" in S. H. Nasr, O. Leaman, edd., History of Islamic Philosophy (Londinii: Routledge, 1996) pp. 350–64 Textus
Franz Rosenthal, "Ibn Khaldūn (b. Tunis, 27 May 1332; d. Cairo, 17 March 1406)" in Complete Dictionary of Scientific Biography (1970/1980? recensio interretialis 2008)
M. Talbi, "Ibn Khaldun" in Bernard Lewis et al., edd., The Encyclopaedia of Islam vol. 3 (2a ed. Lugduni Batavorum: Brill, 1986) pp. 825-831
A. J. Toynbee, "Ibn Khaldūn" in A. J. Toynbee, A Study of History III.C.II.(b) p. 321 ff.

Nexus externi

Ibn Khaldun on the Web
Muhammad Hozien, "Ibn Khaldun: his life and work"

[1] "Ibn-Khaldūnus" (vide p. 43 etc. apud Google Books)

[2] "Ibn Khalduni, -o": vide bibliographiam nostram

[3] Ita Monteil p. 339, alii variis modis

[4] Monteil p. 340

[5] Nassif Nassar, "Le Maitre d'Ibn Khaldūn: Al-Ābilī" in Studia Islamica no. 20 (1964) pp. 103-114 JSTOR

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]