Tifernum Tiberinum
Tifernum Tiberinum[1][2][3] (deinde: Civitas Castelli[2][4][5]; alia nomina: Tiphernum Tiberinum[2], Tiphernum Tiberiacum, Castrum Felicitatis[2]) (Italiane: Città di Castello) est oppidum Italiae et municipium, circiter 40 070 incolarum, in Regione Umbria ac in Provincia Perusina situm. Incolae Tifernates[2] vel Tifernatenses[2][5] appellantur.
Locus: 43°27′27″N 12°14′25″E
Numerus incolarum: 38 222
Zona horaria: UTC+1, UTC+2
Situs interretialis
Nomen officiale: Città di Castello
Gestio
Geographia
Territoria finitima: Arretium, Civitas Sobariae, Cortona, Mercatellus Mataurensis, Castrum Montis Sanctae Mariae, Mons Herculis, Castrum Montonis, Meliscianum, Burgus Sancti Sepulchri, Fanum Sancti Angeli in Vado, Fracta Filiorum Huberti, Apiculum, Forum Iulii Concupiensium
Coniunctiones urbium
Tabula aut despectus
Insigne
recensereSententia
recensereSententia urbana est: LIBERTAS.
Nomina urbis
recensereNomina urbis sunt[2]: Tifernum Tiberinum, Tiphernum Tiberinum, Tiphernas, Tiphernum, Tisernum Tyberinum; deinde: Civitas Castelli, Castellum Felicitatis, Castrum Felicitatis, Civitas Castellana.
Nomina urbanorum sunt[2]: Tifernates, Tifernatens's, Tibernatens's, Tiferini, Castellani, Castellenses.
Historia
recensereApud Tifernum Tiberinum Gaius Plinius Caecilius Secundus, vel Plinius minor, patronus Tiferni, villam amoenam tenuit, cuius vestigia adhuc exstant apud collem qui usque ad nostra tempora Plinius vocatur (italice Colle Plinio). Tifernum Plinius in suis epistulis (4,1,4) his verbis memorat: "Oppidum est praediis nostris vicinum, nomen Tiferni Tiberini, quod me paene adhuc puerum patronum cooptavit." Quod oppidum Totila Gothorum rex circiter anno 550 diruit, Floridus autem episcopus rursus aedificavit nominavitque castellum, id est parvum castrum, ob quam causam nunc italice Città di Castello vel tantum Castello urbem appellamus. Postea Langobardi Castrum Felicitatis illud oppidum nominaverunt. Saeculis XIII et XIV leges et instituta liberi communis et populi Civitatis Castelli maxime floruerunt; saeculis XV et XVI Vitelli gens rerum potita est. Anno 1798 rerum mutatio a militiis Francogallicis excitata est, ideoque oppidum Primae Rei Publicae Romanae coniunctum est. Anno 1860 regno Italiae haec urbs addita est.Tifernum autem nunc est post multa saecula maxima urbs vallis superioris Tiberis. Maxime floruerunt et florent in hac urbe artes typographicae.
Clari cives
recensereNati
recensere- Gaius Plinius Caecilius Secundus, vel Plinius minor, Romanus scriptor, Tiferni Tiberini patronus
- Floridus, sanctus, episcopus
- Caelestinus II, papa, Tiferni Tiberini natus
- Nicolaus Vitelli, dux, pater patriae
- Karolus Liviero, episcopus
- Albertus Burri, pictor, Tiferni Tiberini natus
- Monica Bellucci, actrix scaenica, Tiferni Tiberini nata
Aedificia egregia
recensere- Basilica cathedralis S. Floridi et Amantii.
Ecclesia Catholica Romana
recensereTifernum Tiberinum sedes episcopalis Ecclesiae Catholicae Romanae est. Nomen sedis episcopalis Dioecesis Tifernatensis[5] seu Dioecesis Civitatis Castelli[5] est.
Fractiones, vici et loci in municipio
recensereAntirata, Astucci, Badiali, Badia Petroia, Barzotti, Bivio Canoscio, Baucca, San Martino d'Upò, Belvedere, Bisacchi, Bonsciano, Caifirenze, Candeggio, Canoscio, Capitana, Celle, Cerbara, Cinquemiglia, Coldipozzo, Cornetto, Croce di Castiglione, Fabbrecce, Fiume, Fraccano, Grumale, Lerchi, Lugnano, Marchigliano, Montemaggiore, Monte Ruperto, Morra, Muccignano, Nuvole, Petrelle, Piosina, Promano, Roccagnano, Ronti, Rovigliano, San Leo Bastia, San Biagio del Cornetto, San Lorenzo Bibbiana, San Maiano, San Martin Pereto, San Martino di Castelvecchio, San Pietro a Monte, San Secondo, Santa Lucia, Santo Stefano Del Piano, Scalocchio, Seripole, Terme di Fontecchio, Titta, Trestina, Uppiano, Userna, Valdipetrina, Vallurbana, Vingone, Volterrano.
Municipia finitima
recensere- Apiculum (PU),
- Arretium (AR),
- Burgus Sancti Sepulchri (AR),
- Castrum Montonis,
- Castrum Montis Sanctae Mariae,
- Civitas Sobariae vel Citerna,
- Cortona (AR),
- Forum Iulii Concupiensium,
- Fracta Filiorum Huberti,
- Meliscianum,
- Mercatellus Mataurensis (PU),
- Mons Ercli (AR),
- Tifernum Metaurense vel Fanum Sancti Angeli in Vado (PU).
Nexus interni
- Umbria (regio),
- Provincia Perusina,
- Perusia (urbs),
- Municipium Italiae.
Nexus externi
recensereVicimedia Communia plura habent quae ad Tifernum Tiberinum spectant. |
Pinacotheca
recensere-
Collocatio finium municipii in Provincia Perusina.
-
Basilica cathedralis S. Floridi et Amantii.
Notae
recensere- ↑ Il mondo antico, moderno, e novissimo, ovvero, Breve trattato dell' antica e moderna geografia: con tutte le novità occorse circa la mutazione de' dominj stabiliti nelle Paci di Utrecht, Bada, Passarowitz, ec. : opera utile tanto a' principianti, quanto a tutti i dilettanti della studio geografico. Antonio Chiusole. Appresso Giambattista Recurti, 1722 (Google eBook)
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 J. G. Th. Graesse, Orbis Latinus (Dresdae: Schönfeld, 1861; 1909. Brunsvici, 1972, 3 voll.) 1 2 3}
- ↑ George Holmes (1997), The Oxford Illustrated History of Italy p. 9 ISBN 0-19-820527-9
- ↑ Flavius Blondus (1474), Italia Illustrata
- ↑ 5.0 5.1 5.2 5.3 "Dioecesis Civitatis Castelli seu Tifernatensis" e The Hierarchy of the Catholic Church (situs a Davide M. Cheney elaboratus) (Anglice)}