Uvea
Uvea, accuratius ʻUvea (Uveane: ʻUvea), est insula in Oceano Pacifico ad Collectivitatem Maritimam Francicam nomine "Uvea et Futuna" pertinens.
Geographia recensere
Insulae superficies est 77.5 km² et ambitus circa 50 km. Summus locus est Mons Loka (131 m). Adsunt lacus in crateris, signis originis vulcanicae, nonnullae paene perfecti circuli de lateribus rectis, ut Lacus Lalolalo.
Uvea iacet 240 km in aquilone Futunae et Alofiorum. Ex Uvea et fere quinquedecim insulolae super scopulos corallinos constat Archipelago Uvea. Terra consistit in humo fertili vulcanico, et pluviae agriculturam promovent.
Historia recensere
Excavationes archaeologicae situs Uveanos de tempore ante circa 800 a.C.n. agnoverunt. Insula ab circa saeculum XIII usque ad saeculum XVI erat Imperii Tongani pars. Nonnulli altissimi ducum tituli Tongani, ut Halaevalu, ab Uvea orti sunt. Lomipeau, magna navis fabulosa, Uveae facta est Tuʻi Tongae donum. Arx Talietumu, prope vicum Lotoalahi in regione Mua, fuit ultimum Tongarum propugnaculum; suae ruinae iam allicit quos voluptati peregrinantur.
Insula ab Europaeanis renominata est "Wallis" honoris causa Samuelis Wallis, classis praefecti (1728–1795), qui insulam invenit cum praetervectus est super HMS Dolphin die 16 Augusti 1767, post Tahitiorum inventionem (Hiroa 1953:25).
Demographica recensere
Numerus civium anno 2003 fuit 10 071 (67% numeri civium coloniae). Plerique primarie loquuntur Uveane (Uveane Fakaʻuvea; Francogallice wallisienne). Maxima ex parte sunt Ecclesiae Catholicae Romanae fideles, et numerus templorum, cappellarum, oratoriorum est magnus.
Gubernatio recensere
Dux nominatim Lavelua est translaticius "rex" Uveanus. Gravis recentior dux fuit Lavelua Tomasi Kulimoetoke II (1916–2007).
Uvea est una e tres coloniae Uveae et Futunae ducatibus; alii sunt Alo et Singave in Insulis Hornium (sive Futuna Insulis). Uveae caput, Mataʻutu, in litore orientali, est coloniae caput. Uvea ducatus est divisus in tres regiones: Hihifonem, Hahakem, et Muam.
| Regio (significatio) | Caput | Superficies (km²) |
Numerus civium Census 2003 |
Vici |
|---|---|---|---|---|
| Hihifo (occidens) | Vaitupu | 23.4 | 2422 | 5 |
| Hahake (oriens) | Mataʻutu | 27.8 | 3950 | 6 |
| Mua (prima) | Te'esi (1) | 26.3 | 3699 | 12 |
| 'Uvea (Wallis) | Mataʻutu | 77.5 | 10071 | 23 |
(1)Olim appellatum Mua.
Fontes recensere
- Edward G. Burrows. 1937. Ethnology of Uvea. Honolului: Bishop Museum Press
- Te Rangi Hiroa (Peter H. Buck). 1953. Explorers of the Pacific. Bishop Museum special publication 43. Honolului: Bishop Museum.
Nexus externi recensere
- Situs linguisticus Francicus
- Magazina Uveana et Futunana (Anglice: Wallis and Futuna online magazine)
- Mappa Uveae
- Imagines Uveae
- Vexillum ducatus Uveae
 |
Haec stipula ad geographiam spectat. Amplifica, si potes! |