Vicipaedia

Quantum redactiones paginae "Simon Bolívar" differant

Browse history interactively
← Differentia superiorDifferentia proxima →
Content deleted Content added
VisualWikitext
No edit summary
m + ex en, ut > 10K sit (1K, 10K)
Linea 1:
{{Capsa hominis Vicidata}}
'''Simon Iosephus Antonius Sanctissimae Trinitatis BolívarBolivarius et Palacios Ponte y Blanco''' usitate '''Simon Bolívar''' vulgo appellatus (natus ''Simón José Antonio de la Santísima Trinidad Bolívar y Palacios Ponte y Blanco'' [[Caracae|Caracis]] in urbe [[Venetiola]]na die [[24 Iulii]] [[1783]]; mortuus [[Sancta Martha|Sanctae Marthae]] [[Columbia]]e die [[17 Decembris]] [[1830]]), aliquando '''Liberator''' ([[Hispanice]] ''El Libertador'') dictus, fuit dux [[res militaris|militaris]] et [[civilitas|civilis]] [[Venetiola]]nus, qui partes maximi momenti in pugna [[Hibero-America|Americae Hispanicae]] pro [[libertas|libertate]] ab [[Imperium Hispanicum|Imperio Hispanico]] egit, et hodie [[unus]] ex potentissimis [[politicus|viris civilibus]] in [[historia]] [[historia Americae Australis|Americae Australis]] et [[historia America Latina|Latinae]]Latinaeque habetur. Fuit [[praeses]] [[Magna Columbia|Magnae Columbiae]], [[Bolivia]]e, et [[Peruvia]]e.
 
[[Hugo Chávez]] Bolívar magni aestimavit, et ex eo nomen [[Venetiola]]e in ''Rem Publicam Bolivarianam Venetiolam'' mutavit, motumque Res Novas Bolivarianas et [[socialismus saeculi 21|socialismum saeculi vicensimi primi]] affirmavit.
==Vita==
[[Fasciculus:Simón Bolívar, 1812.jpg|thumb|upright=0.8|Bolivarius anno [[1812]].]]
[[File:MonumentoLibertadAmericanaSantiago.jpg|thumb|[[Monumentum]] Libertatis Americanae, in [[urbs Sancti Iacobi|Urbe Sancti Iacobi]] positum.]]▼
[[Fasciculus:Simón Bolívar - José María Espinosa, 1830.jpg|thumb|upright=0.8|Bolivarius anno aetatis suae 47, [[tuberculose]] laborans. [[Pictura]] Iosephi Mariae Espinosa (1830).|alt=]]
Iurisprudentiae studens in terras Europaeas iter fecit; postea anno 1809 [[civitates Foederatae Americae|Status Unitos]] visitavit eorumque instituta sat libera admiravit. Tunc consilium cepit rerum istarum in patria imitandarum et patriae liberandae. In [[Venetiola]]m reversus cum aliis cerebrosis patriam amantibus coiit, ut res novas perpelleret. Cum die 19 Aprilis 1810 [[caracae|Caracis]] contra Hispanicos insessores insurgeret, [[Londinium]] missus est armorum afferendorum causa. Revera mense Septembri 1811 cum telis revenit; manipula pro militum praefecto [[franciscus de Miranda|Francisco de Miranda]] duxit et post eius abdicationem in [[insula Curacensis|Insulam Curacensem]] confugere debuit. Tamen mense Septembri 1812 denuo in seditiosis inveniri potuit, qui paulatim rerum novarum ducatorem se gessit. De Hispanis crudelibus indignatus edicto in [[Trujillo]] die 13 Ianuarii 1813 facto occupatores minabatur. Hoc enim omnes regis Hispanici fautores necandos esse declaravit. Proeliis pluribus commissis die 4 Augusti 1813 Caracas ingressus est et ovantes eum Ventiolae liberatorem salutaverunt. In se potestates omnes tam civiles quam militares contulit, cui incepto bonorum hominum conventus die 2 Ianuarii 1814 annuerunt]. Fortuna autem erga Simonem haud longe benevola erat namque copiae eius die 11 Iunii 1814 apud La Puerta ab imperatore [[iosephus Thomas Boves|Iosepho Thoma Boves]] concussae sunt. Inde Boves Kalendis Iuliis 1814 caput intravit et rei publicae fautores prope Arguna profligaturus. Bolivar autem cum fidelibus [[carthago Indiarum|Carthaginem Indiarum]] navigavit et provinciis confoederatis in Regno vicario Granatae Novae servitia sua obtulit. Postquam ei summum imperium datum est urbem [[Bogota]]m cepit et provinciam [[Cundinamarca]] liberavit. Cum autem [[Paulus Morillo]] militum praefectus Hispanicus mense Martio 1815 cum militibus novis appulit, Simoni in [[Iamaica]]m eundum erat unde in [[Haitia]]m venit. In situ profugos congregavit et mense Decembri 1816 in insula Margaritae exiit. Annis sequentibus una cum [[iosephus Antonius Páez|Iosepho Antonio Páez]] et [[Franciscus de Paula Santander|Francisco de Paula Santander]] toties Hispanos excitavit, ut die 15 Februarii 1819 congressus ad Angostura indictus est praesidenti [[Columbia]]e eligendo. Inde exercitum mense Iunio trans [[cordillera Americana|Cordilleram Americanam]] aperam usque ad Novam Granatam traxit die 23 Iulii 1819 oppidum [[Tunja]] expugnaturus. ▼
[[Fasciculus:Muerte de Simón Bolívar.png|thumb|[[Mors]] Bolivarii. Pictura [[Antonius Herrera Toro|Antonii Herrera Toro]], [[pictor]]is Venetionali.|alt=]]
▲[[FileFasciculus:MonumentoLibertadAmericanaSantiago.jpg|thumb|[[Monumentum]] Libertatis Americanae, in [[urbs Sancti Iacobi|Urbe Sancti Iacobi]] positum.]]
▲Iurisprudentiae[[Iurisprudentia]]e studens in terras[[terra]]s [[Europa|Europaeas]] iter fecit; postea anno [[1809]] [[civitatesCivitates Foederatae Americae|StatusCivitates UnitosFoederatas]] visitavit eorumque instituta sat libera admiravit. Tunc consilium cepit rerum istarum in patria imitandarum et patriae liberandae. In [[Venetiola]]m reversus cum aliis cerebrosis patriam amantibus coiit, ut [[res novae|res novas]] perpelleret. Cum die 19 Aprilis [[1810]] [[caracaeCaracae|Caracis]] contra Hispanicos insessores insurgeret, [[Londinium]] missus est [[arma|armorum]] afferendorum causa. Revera mense Septembri 1811 cum telis revenit; manipula pro militum praefecto [[franciscusFranciscus de Miranda|Francisco de Miranda]] duxit, et post eius abdicationem in [[insula Curacensis|Insulam Curacensem]] confugere debuit. Tamen mense Septembri 1812 denuo in seditiosis inveniri potuit, qui paulatim rerum novarum ducatorem se gessit. De Hispanis crudelibus indignatus edicto in [[Trujillo]] die [[13 Ianuarii]] [[1813]] facto occupatores minabatur. Hoc enim omnes regis Hispanici fautores necandos esse declaravit. Proeliis pluribus commissis die [[4 Augusti]] [[1813]] Caracas ingressus est, et ovantes eum VentiolaeVenetiolae liberatorem salutaverunt. In se potestates omnes tam civiles quam militares contulit, cui incepto bonorum hominum conventus die [[2 Ianuarii]] [[1814]] annuerunt]. Fortuna autem erga SimonemBolivarium haud longe benevola erat, namque copiae eius die [[11 Iunii]] [[1814]] apud La Puerta ab imperatore [[iosephusIosephus Thomas Boves|Iosepho Thoma Boves]] concussae sunt. Inde Boves Kalendis Iuliis 1814 caput intravit et rei publicae fautores prope Arguna profligaturus. Bolivar autem cum fidelibus [[carthagoCarthago Indiarum|Carthaginem Indiarum]] [[navigatio|navigavit]], et provinciis confoederatis in Regnoregno vicario [[Granata Nova|Granatae Novae]] servitia sua obtulit. Postquam ei summum imperium datum est urbem [[Bogota]]m cepit et provinciam [[Cundinamarca]] liberavit. Cum autem [[Paulus Morillo]], [[miles|militum]] praefectus Hispanicus, mense Martio [[1815]] cum militibus novis appulitappuleret, Simoni in [[Iamaica]]m eundum erat, unde in [[Haitia]]m venitiit. In situ profugos congregavit, et mense Decembri [[1816]] in [[insula]] Margaritae exiit. Annis sequentibus una cum [[iosephus Antonius Páez|Iosepho Antonio Páez]] et [[Franciscus de Paula Santander|Francisco de Paula Santander]] toties Hispanos excitavit, ut die [[15 Februarii]] [[1819]] congressus ad [[Angostura]] indictus est praesidenti [[Columbia]]e eligendo. Inde [[exercitus|exercitum]] mense Iunio trans [[cordilleraCordillera Americana|Cordilleram Americanam]] aperamapertam usque ad Novam Granatam traxit die [[23 Iulii]] [[1819]], [[oppidum]] [[Tunja]] expugnaturus.
 
Anno [[1821]], Hispanos vicit apud Calabozum, quo facto provincia tota liberata est. Inde annis [[1823]] et [[1824]] liberationem complevit, annoque [[1825]] [[dictator]] creatus est. SubNomine nomine Boliviae[[Bolivia]]e e terris iugiterconiunctis [[res publica]] creata est.; Annoanno autem [[1826]] abdicavit, et [[Lima]]e consilium convocavit, necnon foedus cum variis [[civitas|civitatibus]] liberis Americanis fecit. Annis [[1826]] et [[1828]], rei publicae Columbianae praeses cum magna potestate electus est. Insidiatores, qui die [[25 Septembris]] necem sectati sunt, interfici iussit. Die [[17 Augusti]] [[1827]], praeses perpetuus creatus est; [[constitutio]] quasi [[dictatura|dictatoria]] terrae data est (''(CodeCodex Boliviano)Bolivianus'') et expressionis libertas reppulsa est: nimirum ferebatur iste vir utique monarchiam[[monarchia]]m appetere. Itaque in [[Columbia]]m festinavit et constitutionem abrogatam esse declaravit, novam disciplinam promissurus. Post unum tyrannidis annum die [[25 Novembris]] [[1829]], Caracis impetus exortus est, et nonnullis septimanis post civitas omnes Páez duce exsurgebant. Separatio a Nova Granata et exsilium pro Simone Bolivar postulabantur. Interim nemo iam ei succurrere praesto fuit, et mense Ianuario [[1830]] a parlamento [[Bogota]]e habito abdicatione acceptata emeritorium Simoni Bolívar concessum est. Anno [[1832]], politici egregii cineres sollemniter Caracas reportati sunt, arcusque triumphalis erectus est, Bogotae autem simulacrum.
 
==Latomismus==
Bolivarius, aliorum fautorum [[libertas|libertatis]] [[America]]nae similis (sicut [[Georgius Vasingtonius|Georgii Vasingtonii]], [[Michael Hidalgo y Costilla|Michaelis Hidalgo]], [[Iosephus Sancti Martini|Iosephi Sancti Martini]], [[Bernardus O'Higgins|Bernardi O'Higgins]], [[Franciscus de Paula Santander|Francisci de Paula Santander]], [[Antonius Nariño|Antonii Nariño]], [[Franciscus de Miranda|Francisci de Miranda]]), fuit [[francomurarius]], anno [[1803]] in [[lobia massonica|lobiam]] Lautaro cooptatus, quae [[Gades|Gadibus]] in [[Hispania]] tum actuosa erat.<ref>{{cite web | url = http://www.stjohnslodgedc.org/famous-masons | title = Famous Freemasons in the course of history | website = Unmerged Lodge St. John's No. 11 F.A.A.M., Washington D.C. | archive-url = https://web.archive.org/web/20151116030150/http://www.stjohnslodgedc.org/famous-masons | archive-date = 16 Novembris 2015 | url-status = dead | access-date = 30 Septembris 2018 }}.</ref> In qua lobia in alios [[res novae|revolutionarios]] primum incidit, inter quos insigniter Iosephus Sancti Martini. Mense Maio [[1806]] gradus francomurarii magistri [[Lutetia]]e in lobia "Matre Scotica Sancti Alexandri Scotiae" ei concessus est. Cum [[Londinium|Londinii]] habitaret, lobiam "Magnam Reconciliationem Americanam" ibi frequentabat, a Francisco de Miranda conditam. Mense Aprilo [[1824]], gradum tricensimum tertium inspectoris generalis honoris causa accepit.<ref>{{Cite web|url=https://www.businessinsider.com/powerful-masons-2011-9|title=The Most Powerful Freemasons Ever|last=Goldschein|first=Robert Johnson, Eric|website=Business Insider|access-date=21 Novembris 2019}}.</ref> Bolivarius ipse secundam [[Peruvia]]e lobiam condidit, quam Ordinem et Libertatem nominavit.<ref>{{cite web | url = http://freemasonry.bcy.ca/textfiles/famous.html | title = List of notable freemasons | archive-url = https://web.archive.org/web/20180926124632/http://freemasonry.bcy.ca/textfiles/famous.html | archive-date = 26 Septembris 2018 | url-status=live}}.</ref><ref>{{cite web | url = https://www.businessinsider.com/the-most-influential-freemasons-2014-3?IR=T#earl-warren--sequoia-lodge-no-349-oakland-1919-12 | title = 17 Of The Most Influential Freemasons Ever | website = businessinsider.com | date = 20 Martii 2014 | access-date = 30 Septembris 2018 | archive-url = https://web.archive.org/web/20151122015117/https://www.businessinsider.com/the-most-influential-freemasons-2014-3?IR=T | archive-date = 22 Novembris 2015 | url-status=live}}.</ref>
 
==Notyae==
<references/>
 
== Bibliographia ==
* Bastardo-Salcedo, J. L. [[1993]]. ''Historia Fundamental de Venezuela.'' CaracasCaracis: UVC.
* Bushnell, David. [[1970]]. ''The Liberator, Simón Bolívar.'' Novi Eboraci: Alfred A. Knopf.
* Bushnell, David, ed., et Fred Fornoff, conv. [[2003]]. ''El Libertador: Writings of Simón Bolívar.'' Oxford University Press. ISBN 978-0-19-514481-9.
* Bushnell, David, et Neill Macaulay. [[1994]]. ''The Emergence of Latin America in the Nineteenth Century.'' Ed. 2asecunda. Oxoniae et Novi Eboraci: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-508402-3.
* Ducoudray Holstein, H. L. V. [[1829]]. [http://www.archive.org/details/memoirssimonbol00holsgoog ''Memoirs of Simón Bolívar.''] Bostoniae: Goodrich.
* Harvey, Robert. [[2000]]. ''Liberators: Latin America's Struggle For Independence, 1810–1830.'' Londinii: John Murray. ISBN 978-0-7195-5566-4.
* Lynch, John. [[1983]]. ''Simón Bolívar and the Age of Revolution.'' Londinii: University of London Institute of Latin American Studies. ISBN 978-0-901145-54-3.
* Lynch, John. [[1986]]. ''The Spanish American Revolutions, 1808–1826.'' Ed. 2asecunda. Novi Eboraci: W. W. Norton & Co. ISBN 978-0-393-95537-8.
* Madariaga, Salvador de. [[1952]]. ''Bolívar.'' Westport: Greenwood Press. ISBN 978-0-313-22029-6.
* [[Carolus Marx|Marx, Karl]]. [[1858]]. [http://www.marxists.org/archive/marx/works/1858/01/bolivar.htm "Bolívar y Ponte."] In ''The New American Cyclopaedia: A Popular Dictionary of General Knowledge.'' Vol. 3. Novi Eboraci: D. Appleton & Co.
Line 24 ⟶ 33:
* O'Leary, Daniel Florencio. ([[1888]]) [[1970]]. ''Bolívar and the War of Independence / Memorias del General Daniel Florencio O'Leary: Narración.'' Liber imminutus. Austin: University of Texas. ISBN 978-0-292-70047-5.
* Reza, German de la. [[2009]]. ''La invención de la paz: De la república cristiana del duque de Sully a la sociedad de naciones de Simón Bolívar.'' Mexicopole: Siglo XXI Editores. ISBN 978-607-03-0054-7.
 
{{NexInt}}
*[[712 Boliviana]]
 
== Nexus externi ==
{{CommonscatCommuniaCat|Simón Bolívar|Simonem Bolívar}}
{{Fontes biographici}}
* [http://iaiweb1.iai.spk-berlin.de/DB=1/LNG=DU/SID=f85ac697-1/CMD?ACT=SRCHA&IKT=1016&SRT=YOP&TRM=simon+bolivar Litterae de Bolívar in catalogo Instituto Ibero-Americano Berolinensi.]
* [http://www.usb.ve/ Situs proprius ''Universidad Simón Bolívar.'']
* [http://www.analitica.com/bitblioteca/bolivar/angostura.asp Oratio independentiae (Angostura).]
* [http://www.simon-bolivar.org/bolivar/ultima_proclama.html Proclamatio valedictoria.]
* [https://www.deutschlandfunknova.de/beitrag/simon-bolivar-der-nationalheld-suedamerikas Emissio radiophonica de liberatore apud Deutschlandfunknova.de], die 611 Iunii 2019.12.2019
*[https://www.deutsche-digitale-bibliothek.de/person/gnd/118513052 Res apud DDB].
 
{{DEFAULTSORT:Lifetime|1783|1830|Bolivar, Simon}}
[[Categoria:Nati 1783]]
[[Categoria:Mortui 1830]]
[[Categoria:Duces civitatum]]
[[Categoria:Ductores exercitus]]
Receptum de "https://la.wikipedia.org/wiki/Simon_Bolívar"