Quantum redactiones paginae "Plato" differant
Content deleted Content added
m servituti |
m dua→duo (1K, 10K/Homines) |
||
Linea 13:
=== Pueritia et adolescentia ===
Secundum ''Chronicum'' [[Apollodorus grammaticus|Apollodori grammatici]] Plato [[428 a.C.n.|428]] aut [[427 a.C.n.]] natus est, accurate septimo die mensis Thargelion (qui inter menses Maii et Iunii pandebat), translaticio die natali [[Apollo|Apollinis]]. Hoc die etiam postea sectatores philosophiae Platonicae usque ad [[saeculum 3|tertium ferme saeculum p.C.n.]] partum eius celebraverunt. Iam tertio saeculo a.C.n. latissime disseminata fuit fama ''Platonem'' ab origine solum cognomen ex voce Graeca πλατύς (latus) deductum esse propter latitudinem aut pectoris aut frontis eius, quod autem parum valere hodie consensus est. Iuventutem Plato inter vastationes [[Bellum Peloponnesiacum|Belli Peloponnesiaci]] degebat (431–404 a.C.) cui demum finis patriae suae exitiosus factus est. [[Puer]] haud ignoto loco natus profunde atque diligenter in rationibus exercitationis,
Rationes philosophicas primo [[Cratylus]], sectator doctrinae [[Heraclitus|Heracliti]], docuit. Cum iuvenis viginti annorum esset, [[Socrates|Socraten]] nactus discipulus eius factus est, perque [[decennium]] fere eius comes erat, quae consuetudo maximi momenti in conceptione propriae philosophiae Platonis fuit.
=== Quomodo ambitionem negaverit primaque itinera susceperit ===
Bello anno [[404 a.C.n.|404]] finito iuvantibus Lacedaemoniis imposita est dominatio [[Triginta Tyranni|Triginta Tyrannorum]], inter quos etiam cognati Platonis fuerunt, qui ipsi persuadere temptarent, ut eos in tractanda re publica adiuvaret. Ille autem negavit cum eos sceleratos putaret, qui in rem publicam peccarent. At democratia anno [[403 a.C.n.|403]] restituta etiamnum ei condiciones displicuisse videntur. Magno discrimini vitae Platonis fuit supplicium de Socrate anno [[399 a.C.n.|399]] sumptum, quo mens eius valde labefacta est, quod rem publicam in magistrum eius versam funditus corruptam atque mutandam censuit. Cum neque ad illam novam rem publicam accedere neque Athenis tantum diutius versari pateretur eo tempore primum de optima re publica cogitavit eamque a philosophis moderari oportere intellexit.▼
▲Bello anno 404 finito iuvantibus Lacedaemoniis imposita est dominatio [[Triginta Tyranni|Triginta Tyrannorum]], inter quos etiam cognati Platonis fuerunt, qui ipsi persuadere temptarent, ut eos in tractanda re publica adiuvaret. Ille autem negavit cum eos sceleratos putaret, qui in rem publicam peccarent. At democratia anno [[403 a.C.n.|403]] restituta etiamnum ei condiciones displicuisse videntur. Magno discrimini vitae Platonis fuit supplicium de Socrate anno [[399 a.C.n.|399]] sumptum, quo mens eius valde labefacta est, quod rem publicam in magistrum eius versam funditus corruptam atque mutandam censuit. Cum neque ad illam novam rem publicam accedere neque Athenis tantum diutius versari pateretur eo tempore primum de optima re publica cogitavit eamque a philosophis moderari oportere intellexit.
Mortuo Socrate Plato una cum aliis praeceptoris defuncti sectatoribus paucos menses se [[Megara]]m contulit ad [[Euclides Megareus|Euclidem]], quem etiam postea in diverbio suo nomine ''[[Phaedo (Plato)|Phaedo]]'' et ''[[Theaetetus (Plato)|Theaetetus]]'' cum Socrate disceptantem demonstravit. Sequentibus annis magnum iter suscepit, quo profundius institui consilium fuit, in cuiusque cursu etiam ad [[Theodorus Cyrenaeus|Theodorum Cyrenaeum]] et immo ad [[Aegyptus|Aegyptos]] atque [[Italia meridiana|Italiam meridianam]] perventum esse tradunt. Dubium adhuc est, iterne illud institutorium cum primo itinere in Siciliam suscepto convenerit necne.
=== Expeditio in Siciliam prima ===
Anno [[388 a.C.n.|388]], Plato primo iter in
Relationes commorationis philosophi in Sicilia magna ex parte dubiae sunt. Cum [[antiquitas|temporibus antiquis]] philosophi crebro cum regibus colloquentes disceptantesque fingerentur hodie
Affirmant quidem fontes Platonem demum regi ingratum factum atque servituti mandatum esse, quo iugo paulo post liberato Athenas reversus est. Lacedaemonium quendam nomine Pollis eum mandatu Dionysii in [[Aegina (insula)|Aeginae]] foro vendidisse, quem comparatum Annicerin Cyrenaeum magnanimitate commotum iterum liberavisse aiunt. Verisimiliter autem Dionysius huius rei conscius non fuit cum navem ex Sicilia redeuntem re vera aut a [[Lacedaemon]]iis aut ab [[Aegina (insula)|Aeginetis]] tunc Atheniensibus confligentibus captam esse credatur.
Line 33 ⟶ 32:
[[Fasciculus:Plato's Academy mosaic from Pompeii.jpg|thumb|Platonis Academia in opere tesselato primo saeculo p.C.n. [[Pompeii]] confecto depicta]]
Platone reverso anno 387 a.C. praedium apud nemus nomine ''[[Academia Platonis|Akadḗmeia]]'' (Άκαδήμεια) heroe Attico [[Academus]] dicatum a septentrione Athenarum situm emit, quo loco res philosophicas atque scientificas discere coepit discipulosque propria studia suscipere commovit, quo in officio ei etiam alii philosophi urbem visitanti atque famuli clarae indolis adfuerunt. Volventibus annis vetus nomen nemoris etiam scholae philosophicae attributum est, quapropter sodales philosophici ibi convenientes se ipsos Academii (Άκαδημαικοί) vocare assueti sunt, quod fuit ortus primae [[schola]]e [[philosophia Graeca antiqua|Graeciae philosophicae]]. Exemplo in academia condenda fuisse circulos [[Pythagoras|Pythagoraeos]], Platonem ipsum [[Isocrates|Isocratis]], magister [[Rhetorica|artis rhetoricae]], qui paulo ante scholam illae disciplinae dicatam condiderit aemulatum esse arbitratur; philosophus ipse sequentia
=== Altera expeditio in Siciliam ===
Etsi prima expeditio in
Dionysius vero mox se profundam mutationem rerum neque probantem neque efficere potentem praebuit cum constanter ei querelis internis de imperio metuendum erat. Dio quod hoc in certamine regni insidias paravit iussus in exilium se recipere Graecias perfugit, quare etiam Plato rebus infectis anno 365 in patriam revertere constituit, nihilominus autem pacti sunt cum Dionysio se quietis condicionibus redituros esse. Fuit eo tempore profecto quasi certamen amicitiae inter Dionysium et Dionem utroquenam gratior sit philosophus, quod ille se neglectum sentiens aegre tulit.
Line 49 ⟶ 48:
=== Senectus et mors ===
Ultimos annos Plato discendo simulac indagando degebat. Summam iam [[senectus|senectutem]] nactus orationem ''De Bono'' quemlibet auditorem patentem habuit, cuius consilia autem plurimi eorum non intellexisse dicuntur. Mortuit anno 348 vel 347 a.C. inque fano academiae aut in terra propinqua [[sepulcrum|sepultus est]]. Superest adhuc testamentum eius. Quod nullam
== Opera ==
Line 59 ⟶ 58:
Omnia opera aetate antiqua cognita etiam nos intacte accepimus praeter orationem ''De Bono'', cuius tametsi Aristoteles eam descripsi curavit nulla fragmenta habemus. Accidunt etiam tractatus priore tempore saepe ei attributi atque in ''Corpus Platonicum'' accepti sunt quamquam iam veteres de auctoritate eius dubitaverint. Omnino sunt quadraginta et septem opera Platonis nobis nota, e.g. [[Apologia Socratis]], collectio 13 litterarum et opus de quibusdam explicationibus nomine [[definitiones]]. Sunt etiam ad nos perventa nonnulla opera extra corpus Platonicum, praecipue [[dissolutiones]], 32 [[epigramma]]ta et fragmentum cuiusdam carminis (continet 7 [[hexametrum|hexametra]]); quorum maxima pars certe non a Platone conscripta est.
Ex [[saeculum 3 a.C.n.|tertio saeculo a.C.n.], eruditi [[
Quod discrimen veri ac falsi attinet hodie de illis rebus consentiunt docti:
Line 72 ⟶ 71:
[[Fasciculus:Folium A1 Clarke Plato.jpg|thumb|Prima pagina collationis Platonicae anno 895 iubente Aretha confectae, dictus ''Codex Clarkianus'']]
[[Traditio]] textus praecipue codicibus [[medium aevum|mediaevalibus]] nititur quibus imprimis duo exemplaria [[
=== Chronologia ===
Quo anno confecta sint non certe definiri potest cum vix umquam ad eventa recenta alluderent at temporibus dum Socrates adhuc vivebat agerentur. Nonnuli autem putant Platonem iam vivo Socrate scribendo coepisse. Interdum etiam spatium annorum inter quos scriptos esse viderentur quadam probabilitate delineari potest.
Ex saeculo arguebatur de ordine diverbiorum Platonicorum cum etiam commutationes doctrinae per spatium vitae eius hoc ordine indicentur. Dubium non est quin quae res in pluribus dialogis appareant discrimini infallibili sint. Praeterea etiam res gestae quarum diverbia mentionem faciant inter indicia irrefutabilia numerantur. Quae cum definitioni ordinis saepe non sufficerent adhibitae sunt rationes philologicae et philosophicae ad rem confirmandam, quarum praecipuae sunt cogitationes de stilus atque ductus variationes ac de doctrinae progressione. Nonnulli censunt diverbiorum series continua esse hactenus, ut alterum diverbium alterum confirmet praeceptaque eius proferat. In ratione philologica iam ex anno [[1867]] [[statistica linguistica]] adhibetur quae numerando particula in diverbia inventa proprietates uniuscuiusque aetatis operum Platonis invenire instituit.
Quibus rationibus expertis plurimi opera tres in partes dividi consueverant. Nonnulli autem de illo ordine dubitant cum opera iterum atque iterum ab auctore recensa esse affirment. Praetera ordo uniuscuiusque diverbii intra genera seriei eius adhuc non liquet.
Line 216 ⟶ 215:
* Böhme, Gernot [[2000]]. ''Platons theoretische Philosophie''. Stuttgart: Metzler. ISBN 3-476-01765-6 (systematica Platonis philosophiae expositio sub specie historiae scientiae)
* Bormann, Karl [[2003]]. ''Platon''. Ed. 4a. Friburgi: Alber. ISBN 978-3-495-48094-6 (Introductio in doctrinam idearum, animae, rei publicae)
* Brisson, Luc et al. [[2012]]. ''Platon''. In
* Kutschera, Franz von [[2002]]. ''Platons Philosophie''. 3 vol. Paderbronnnae: Mentis. (Expositio philosophica, quae scientiam operum ponit)
* Radke, Gyburg [[2003]]. ''Die Theorie der Zahl im Platonismus. Ein systematisches Lehrbuch.'' Tubingae: Francke. ISBN 978-3-7720-3343-8 (liber de scientifica Platonis theoria)
Line 235 ⟶ 234:
; Bonum
* Van Ackeren, Marcel [[2003]]. ''Das Wissen vom Guten. Bedeutung und Kontinuität des Tugendwissens in den Dialogen Platons''. Amsterdam: Grüner. ISBN 90-6032-368-8.
* Ferber, Rafael [[1989]]. ''Platos Idee des Guten.'' Ed. 2a. (amplificata). Sankt Augustin: Richarz. ISBN 3-88345-559-8.
; Mythos
Line 246 ⟶ 245:
; Res politicae
* Bobonich, Christopher [[2002]]. ''Plato’s Utopia Recast. His Later Ethics and Politics.'' Oxoniae: Clarendon Press. ISBN 0-19-925143-6.
* Eckl, Andreas & Kauffmann, Clemens (ed.) [[2008]]. ''Politischer Platonismus''. Herbipoli: Königshausen & Neumann. ISBN 978-3-8260-3554-8.
* Ottmann, Henning [[2001]]. ''Geschichte des politischen Denkens.'' Vol. 1: ''Die Grieche''n, Pars 2: ''Von Platon bis zum Hellenismus''. Stuttgardiae & Vimariae: Metzler. ISBN 3-476-01898-9.
Line 272 ⟶ 271:
* [http://www.slu.edu/colleges/AS/languages/classical/latin/tchmat/pedagogy/latinitas/plato/soc1.htm Platonis ''Apologia Socratis'' interprete [[Fridericus Astius|Astio]]]
;
* Karl Bormann: [http://www.philosophie-woerterbuch.de/online-woerterbuch/?tx_gbwbphilosophie_main%5Bentry%5D=39&tx_gbwbphilosophie_main%5Baction%5D=show&tx_gbwbphilosophie_main%5Bcontroller%5D=Lexicon&no_cache=1 ''Platon''] in: UTB-Online-Wörterbuch Philosophie
* [[Stanford Encyclopedia of Philosophy]]:
|