Quantum redactiones paginae "Europa" differant

'''Europa,''' {{victio|Europa|ae|f}} etiam '''continens vetus''' appellata, usitate habetur [[unus]] ex [[Tellus|Telluris]] [[septem]] [[continens|continentium]]. Comprehendens [[occidens|occidentalissimam]] [[Eurasia]]e [[paeninsula]]m, plerumque ab [[Asia]] dividitur ad [[oriens|orientem]] a divisionibus siccitatis<!--watershed divides--> [[Montes Urales|Montiummontium Uralium]] et [[Caucasus|Caucasi]], [[Rhymnus|Rhymni]], marium [[Mare Caspium|Caspii]] et [[Pontus Euxinus|Ponti]], atque [[Bosporus|viarum aquaticarum]] quae maria Pontum et [[Mare Aegaeum|Aegaeum]] adligant.<ref name="NatlGeoAtlas">{{Cite book|title=National Geographic Atlas of the World|edition=7th|year=1999|location=Washington, DC|publisher=National Geographic|isbn=0792275284}} "Europe" (pp. 68-9); "Asia" (pp. 90–91): "A commonly accepted division between Asia and Europe . . . is formed by the Ural Mountains, Ural River, Caspian Sea, Caucasus Mountains, and the Black Sea with its outlets, the Bosporus and Dardanelles."</ref> Finitur Europa ab [[Oceanus Arcticus|Oceano Arctico]] et aliis [[aqua]]e corporibus ad [[septentrio]]nes, [[Oceanus Atlanticus|Oceano Atlantico]] ad [[occidens|occidentem]], [[Mare Mediterraneum|Mari Mediterraneo]] ad [[meridies|meridiem]], et Ponto et viis aquaticis conectis ad meridio-orientem. Fines autem omnis Europae—notio quae ex [[antiquitas|antiquitate classica]] venit—sunt aliquantulum libidinosi, quia [[vocabulum]] praecipue [[geologia physica|physiographicum]] elementa [[geographia humana|culturae et rerum civilium]] accommodare potest.

Europa, praesertim [[Graecia Antiquaantiqua]], est [[natalis]] [[cultura Occidentalis|culturae Occidentalis]] locus<ref>{{harvnb|Lewis|Wigen|1997|page=226}}.</ref>, quae magni momenti erat in rebus orbis terrarum post [[saeculum 15|saeculum quintum decimum]], praecipue post initium [[colonialismus|colonialismi]]. Inter [[saeculum|saecula]] [[saeculum 16|sextum decimum]] et [[saeculum 20|vicensimum]], [[civitas|civitates]] Europaeae [[America]]s, plurimum [[Africa]]e, [[Oceania]]m, et magnas [[Asia]]e regiones varia tempora moderatae sunt. Ambo [[bellum mundanum|bella orbis terrarum]] Europam vehementius dixerunt, deminutionem [[Europa Occidentalis|Europae Occidentalis]] in rebus orbis terrarum ante medium saeculum vicensimum magnopere efficientia, cum [[Civitates Foederatae]] et [[Unio Sovietica]] auctoritatem habere coepissent.<ref name="natgeo 534">National Geographic, 534.</ref> Per [[Bellum Frigidum]], Europa secundum [[Velumvelum ferreum]] inter [[NATO]] in [[occidens|occidente]] et [[Pactiopactum Varsaviensis|Pactionem VarsaviensemVarsaviense]] in [[oriens|oriente]] divisa est. [[Integratio Europaea]] conformationem [[Consilium Europae|Consiliiconsilii Europae]] et [[Unio Europaea|Unionisunionis Europaeae]] in Europa Occidentalioccidentali promovit, quarumquorum ambo ad orientem expandebantur post casum [[HistoriaUnio Unionis Sovieticae (1982–1991)Sovietica|casum Unionisunionis Sovieticae]] anno [[1991]].

[[Fasciculus:Europa copy.jpg|thumb|Europa et taurus in vasi Graeco. - Museum [[Tarquinii|Tarquiniorum]] urbis, circiter 480 a.C.n.]]

In [[mythologia Graeca]] [[Europa (mythologia)|Europa]] fuit filia [[Agenor]]is, [[Phoenices|Phoenicum]] regis, quam [[Iuppiter]], qui formam tauri candidi acceperat, in [[Creta]]m insulam abduxit, ubi ea [[Minos|Minoem]], [[Rhadamanthys|Rhadamanthum]] et [[Sarpedon]]em paruit. Apud [[Homerus|Homerum]] Europa (Εὐρώπη) fuit regina Cretensis, non autem notio geographica.

*Sunt qui verbum ''Europa'' a [[linguae Semiticae|Semitico]] ''Ereb'' (occidens, vesper) derivatum esse velint. In [[stela]] [[Assyria|Assyrica]] inscriptio est, quae inter Ereb, terram solis dormientis, et Assou, terram solis surgentis, distinguit. Haec duo verba essededissent originem verborum ''Europa'' et ''Asia'' sensu [[geographia|geographico]].<ref>Michael Barry: L’Europe et son mythe - à la poursuite du couchant, in: Revue des deux Mondes, novembre-décembre 1999 (ISBN 9782710309376).</ref> In hymno in [[Apollo|Apollinem]] ([[Hymni Homerici|Hymnorumhymnorum Homericorum]]), qui circa annum [[700 a.C.n.]] factuscompositus est, Europa litus occidentale [[Mare Aegaeum|Maris Aegaei]] litus significat.

*Secundum etymologiam mere Graecam verbum "Europa" ex duo verbaverbis GraecaGraecis compositacompositum est, εὐρύς (latus) et ὤψ (visus, oculus). [[Vocabulum]] [[femina]]m cui sunt [[oculus|oculi]] magni significat, imprimis certam [[regina]]m [[mythologia|mythologicam]] ab Iove raptam.

Qualiscumque origioorigo nominis est, verbum Εὐρώπη primo [[saeculum 6 a.C.n.|saeculo sexto a.C.n.]] a geographis Graecis sicut [[Anaximander|Anaximandro]] et [[Hecataeus|Hecataeo]] sensu [[topographiaGeographia|topographicogeographico]] adhibitum est.

Usus [[nomen substantivum|nominis]] ''Europae'' se gradatim per [[historia]]m evolvebatur.<ref>{{Cite journal|title=The myth of continents: a critique of metageography| first=Martin W.|last= Lewis|first2= Kären|last2= Wigen|year= [[1997]]|isbn=0520207432|publisher=University of California Press|ref=harv}}.</ref><ref>{{Cite book|title=The European culture area: a systematic geography|first=Terry G.|last= Jordan-Bychkov| first2=Bella Bychkova|last2= Jordan| publisher=Rowman & Littlefield|year= [[2001]]|isbn=0742516288}}.</ref> [[Herodotus]], [[historicus]] [[Graecia|Graecus]], [[antiquitas|antiquitate]] mentionem fecit orbem terrarum divisum esse ab [[homo|hominibus]] ignotis in partes [[tres]], Europam, Asiam, et [[Libya]]m (Africam), quarum fines fuisse [[Nilus|Nilum]] et [[Flumen Rioni|Phasem]]<!--Phasis-->, quamquam etiam dixit nonnullos habuisse [[Tanais|Flumen Tanaem]], contra Phasem, finem Europae et Asiae.<ref>Herodotus, 4:45.</ref> [[Oriens]] Europae confinium [[saeculum 1|saeculo primo]] a [[Strabo]]ne [[geographia|geographo]] ad Tanaem definitum est.<ref>Strabo ''Geographia,'' 11.1.</ref> [[Flavius Iosephus]] et ''[[Iubilaei|Liber Iubilaeorum]]'' [[continens|continentes]] dixerunt fuisse terras a [[Noa]], viro [[Biblia Sacra|biblico]], [[filius|filiis]] tribus datas; Europa definita est [[regio]], quae a [[Columnae Herculis|Columnis Herculis]] prope [[Fretum Gaditanum]] patet, eam ab [[Africa Septentrionalis|Africa Septentrionali]], ad Tanaem, eam ab [[Asia]] separans.<ref>{{Cite book|title=Genesis and the Jewish antiquities of Flavius Josephus|first= Thomas W.|last= Franxman|publisher=Pontificium Institutum Biblicum|year= [[1979]]|isbn=8876533354|pages=101–102}}.</ref><!--ex en OK adhuc-->

Fasciculus:Herodotus World Map.jpg|Tabula orbis terrarum [[Herodotus|Herodoti]] refecta.

Fasciculus:First.Crusade.Map.jpg|Europa tempore [[prima expeditio sacra|primae expeditionis sacrae]], anno [[1000]].

Fasciculus:Europe As A Queen Sebastian Munster 1570.jpg|''[[Europa (mythologia)|Europa regina]]'', tabula- Tabula ex libro ''[[Cosmographia (Sebastianus Münster)|Cosmographia]]'' Sebastiani Münster ([[1570]]). - [[Insulae Britannicae]] et [[Scandinavia]] ab Europa propria excluduntur.

Fasciculus:Europa_geografisch_karte_de_1.png|Varii limites inter Europam et Asiam variis temporibus acti.positi

*Incolae: 733 000 000733&nbsp;000&nbsp;000 (aestimatione)<ref>Sic fr:wiki</ref>

*[[Mons]] maximus: [[Mons Elbrus]] (5642 m)

*[[Area (geometria)|Area]]: 10 176 24610&nbsp;176&nbsp;246/km²

[[Continens]] maxima ex parte in [[zona temperata]] sita est. [[Clima]] Europae comparatum ad regiones eiusdem [[Latitudo geographica|latitutdinislatitudinis geographicae]] propter vim [[Flumen Sinus|Fluminis Sinus]] admodum calidum est. Exempli gratia annua temperatura media [[Burdigala]]e urbis est 12,.8&nbsp;°C, cum illa [[Halifacium|Halifacii]], quae urbs paene eadem in latitudine iacet, solum est 6,.3&nbsp;°C.

Magnis in partibus Europae occidentalis [[hiems|hiemes]] sunt mites, [[aestas|aestates]] subfrigidae. In regionibus, quae a mari, quod temperaturas exaequat, late distant, temperaturae anni temporum magis differunt. Maximis in partibus Europae orientalis mari absentedistante [[clima continentale]] praevalet, ut hiemes sint gelidae, aestates calidae.

In regionibus prope [[Maremare Mediterraneum]] [[clima Mediterraneum]] praevalet, ut aestates sint calidae et siccae, hiemes mites et umidae. Aestate venti plerumque ex septentrionibus spirant, hieme venti ex occidente saepe pluviaepluvias apportant. In Europa septentrionali [[clima polare]] praevalet, in Europa austro-orientali ad [[Rha|Volgam]] flumen autem clima continentale. Ita fit, ut [[Lapponia]] adhuc nive tecta sit, cum [[Sicilia]] aestu vexatur, in [[Shetlandia]] pluere non desinit, cum [[Andalusia]] pluribus annis praecipitatione caret.

[[Fasciculus:Floristic regions in Europe-de.png|thumb|Vegetatio Europae secundum WolfgangWolfgangum Frey et RainerRainerium Lösch]]

[[Vegetatio]] Europae secundum clima fere in quattuor zonas dividitur: arcticaarcticam, borealisborealem, temperatatemperatam, mediterraneamediterraneam. Usu miliorum annorum vegetatio originalis in zonis temperatis mediterranisque paene exstincta est. In Europa septentrionali in [[tundra]] arcticta non sunt nisi [[frutex|frutices]], [[muscus]] et [[lichen]]es. A meridie in [[Scandinavia]] et in [[Russia]] septentrionali sequitur [[taiga]], quae imprimisin exsolis uliginosis suis imprimis [[picea|piceispiceas]] et [[pinus|pinispinos]] constat, solis uliginosis insitisnutrit. In [[zona temperata]] inter [[Oceanus Atlanticus|Oceanum Atlanticum]] et [[Carpates]] [[natura]]liter (si homo non interpellasset) [[silva]]e [[fagus|fagis]] plenae crescerent, in plagis calidioribus etiam [[quercus]] et [[Carpinus|carpini]]. A [[regio]]ne, in qua fagus diffusa est, in orientem versusversa, fere a [[Vistula]] et [[Tyras|Tyra]] usque ad [[Urales]] meridianos, sunt (vel olim erant) silvae ''[[Quercus robur|Quercuumquercuum roburisroburum]],'' ''[[Tilia cordata|Tiliaetiliae cordatae]],'' [[pinus|pinorum]] et, ubi zona in taigam transit, picearum. InVersus meridiem versus aprae [[Pontus Euxinus|PontoPontum EuxinoEuxinum]] in septentriones regio sequitur, in qua naturaliter vegetatio [[tesqua]]lis praevaleret.

Etiam regiones circa [[Maremare Mediterraneum]] initio late silvis tectae erant. Ibi vegetatio naturaliter (sine hominis interpellatione) ex plantis [[sclerophyllum|sclerophyllis]] constaret, imprimis [[quercus|quercibus]] semperviridibus (praecipue [[quercus ilex|quercu ilice]]), in plagis maxime meridianis calidissimisque etiam multis [[Olea|oleis]], [[Pistacia|pistaciis]] et [[picea|piceis]]. Interpellatione hominis hodie imprimis [[Phrygana]] aut [[Garigue]] praevalet. In plagis frigidioribus etiam varia genera quercuum, quae aestate virent, inveniuntur, ut puta ''[[Quercus pubescens]].'' In mediis et altioribus montium stratis, vegetatio originalis melius conservata est quam infra. In saltibus montanis praeter [[fagus|fagum]] etiam varia genera [[abies|abietum]] et [[pinus|pinorum]] crescunt, in montibus magis septentrionalibus etiam [[picea]] et [[larix]]. Supra zonam, qua silva crescere potest, [[frutex|suffrutices]], herba alpina, et vepres inveniuntur.

His diebus, maxima Europae pars in [[agricultura]]m versa est, etiam e silvis reliquis enixe fructus capitur. Plagae ab hominibus minus commutatae imprimis in montibus exstant.

[[Fasciculus:Canis lupus1.jpg|thumb|[[Canis lupus]].]]

Solum in Europa meridionali et orientali propter clima calidum sunt plura genera [[Lacertidae|lacertarum]], [[Serpentes|serpentium]] et [[Testudinata|testudinum]]. Ad [[litus|litora]] vivunt [[phoca]]e. In maribus septentrionalibus [[cetacea]] notissima sunt [[orca]]e et [[Phocoenidae]], in mari Mediterraneo [[Delphinidae]]. Notissimi pisces marini sunt [[Clupeidae]] et varia genera [[Thunnus|thunnorum]].

[[Fasciculus:Rectified Languages of Europe map.png|thumb|[[Lingua]]e quibus gentes Europae utuntur.]]

[[Fasciculus:Grossgliederung Europas.png|thumb|[[Cultura]]e regioniumregionum Europae.]]

[[Fasciculus:Mitglieder_in_Europaeischen_Organisationen.svg|thumb|Quae civitates quibus in organizationibus sintsunt]]

| style="text-align:right"| 28,&nbsp;748