Quantum redactiones paginae "Testudo (instrumentum musicum)" differant
Content deleted Content added
m ~ |
|||
Linea 1:
[[Fasciculus:Maler_der_Grabkammer_des_Nacht_004.jpg|thumb|Testudo Aegyptia nomine Nefer]]
'''Testudo''' est [[ Omnes fere gentes antiquitatis testudinibus usi sunt. Aegyptii testudinem nefer appellaverunt, i. e. pulchram, Persae sitar, i. e. tribus nervis affectam, Graeci chelyn vel barbitum, Romani testudinem secundum corticem testudinis, Arabes tandem al-ud, i. e. lignum, referentes ad pecten ligneum, quo fidem moderabantur.
Nomen arabicum al-ud [[saeculum 11|saeculo
Hic articulus ad testudinem occidentalem pertinet, quae a saeculo XI ad XVIII in occidua Europa florebat.
==
[[Fasciculus:ReinassanceLute.jpg|thumb|Testudo saeculi XVI.]]
Membra mobilia testudinis sunt bini nervi vel chordae sonantes, nervi ob breviandas chordas sonantes circum collum ligati, sella nervorum in angulo colli ac iugi sita, manubria vel turbines ob intendendos nervos in arculam inserta.
Line 21 ⟶ 22:
Bini nervi propinqui eodem tono contenti sunt. Tales bini nervi ''chorus'' appellati sunt. Secundum musicam conservatam saeculi XVI et XVII sex chori nervorum diatessaron intervallis contenti sunt, excepto tertio ac quarto choro, qui ditoni intervallo contenti sunt.
==
[[Fasciculus:MALaute1.jpg|thumb|Testudo saeculi XI.]]
Testudines conservatae saeculi XVI sex choris nervorum intentae sunt. Hi sex chori super tabellam colli percurrentes postea nomine Francogallico ''petit jeu'' nominabantur. Pectinis loco ludentes recenter digitis utebantur.
Line 31 ⟶ 32:
Saeculo XVII formae novae testudinum creatae sunt. Hae novae testudines et ''petit jeu'' et ''grand jeu'' intentae secunda arcula turbinum vel iugo affectae sunt. Testudines huius novae constructionis nomine Italico [[Tiorba]]e generaliter appellabantur, sed tiorba propria, liuto attiorbato, arciliuto, tiorba anglica, testudo biiuga duodecim chororum, testudo angelica, testudo olorino collo affecta, ordine nervorum maxime inter se differunt.
[[Fasciculus:Woman_playing_the_lute.jpg|thumb|left|Testudo biiuga duodecim chororum.]]
Prima dimidia parte saeculi XVII fidicines novos instrumentum instruendi modos experiebantur, ut consonantia atque resonantia testudinis ampliores fierent. Id ut efficerent, praesertim ordines novos tonorum nervorum pertentabant, qui ''accords nouveaux'' appellati sunt. Fidicines Francogalli [[Ennemond Gaultier]] et consobrinus suus [[Denis Gaultier]] aliis ordinibus exsuperatis a medio fere saeculo ordinem novum La-re-fa-la-re’-fa’ (''petit jeu'') pertulerunt. Is ordo extra Italiam, quae ad ordinem veterem intervallorum regressa est, paene in tota Europa adeo praevalebat, quoad testudo desiit in usu esse circa finem saeculi XVIII. [[Fasciculus:Barocktheorbe Martin Hoffmann ed.JPG|thumb|Testudo collo olorino affecta.]]
S. L. Weiss auctore testudini Francogallae ab anno 1720 duo chori tonorum gravissimi ad ''grand jeu'' ita adiecti sunt, ut numerus receptus chororum in posterum tredecim haberetur. Eodem auctore collum olorinum testudini pro secundo iugo astructum est, quae constructio in posterum late pervulgata est.
Musicae Veteris amatores testudinem ab iniuria oblivionis asseruerunt saeculo XX.
==
*
▲In numerum auctorum, qui lingua latina usi sunt, habentur:
▲* Joannis Judenkunig (Vindobona, 1523): Utilis & compendiaria introductio, qua ut fundamento iacto quam facillime musicum exercitium, instrumentorum & Lutine, & quod vulgo Geygen nominant, addiscitur
* Ottomar Luscinius (Argentina, 1536): Musurgia seu praxis musicae
* Martinus Agricola (Magdeburgum, 1543): Quaestiones vulgatiores in musicam, pro magdeburgensis scholae pueris digestae ... Item de recto testudinis colle ex arte probato, de tonorum formatione, monochordo, ac lectionum accentibus
*
*
*
* Isdem (Ultraiecti ad Rhenum, 1612): Delitiae musicae, sive cantiones, e quam plurimis praestantissimorum nostri aevi musicorum libris selectae, ad testudinis usum accommodatae
*
* Isdem (Augusta Vindelicorum, 1617): Isagoge in artem testudinariam. Das ist: gründtlicher Underricht über das künstliche Saitenspil der Lauten
* Isdem (ibid. eodem anno): Ioan. Bapt. Besardi vesontini novus partus, sive concertationes musicae, duodena trium, ac totidem binarum testudinum
Line 59 ⟶ 60:
== Instrumenta propinqua ==
* [[Angelica (testudo)]]
* [[Arciliuto]]
Linea 80:
* [[Tiorba]]
==
* Ragossnig, Konrad. ''Handbuch der Gitarre und Laute.'' [http://www.schott-musik.de/ Schott] ISBN 978-3-7957-8725-7
*
*
*
▲* Ekkard Schulze-Kurz: ''Die Laute und ihre Stimmungen in der ersten Hälfte des 17. Jahrhunderts.'' Dissertation, Wislingen 1990 ISBN 3-927445-04-5
*
▲* Matthew Spring: ''The Lute in Britain. A History of the Instrument and its Music.'' Oxford University Press, Oxford 2006. ISBN 0-19-518838-1 – [http://www.oup.co.uk/pdf/0-19-816620-6.pdf capitulum vi. ''The Lute in Consort.'']
▲* Robert Spencer: ''Chitarrone, Theorbo and Archlute'' in: Early Music, Vol. 4 No. 4 (Oct 1976), pp. 408-422, patefactum: [http://www.vanedwards.co.uk/spencer/html David van Edwards]
== Nexus interretiales ==▼
Societates nationales▼
* [http://www.lutesoc.co.uk/ The Lute Society] (UK)
* [http://LuteSocietyofAmerica.org The Lute Society of America]
Line 100 ⟶ 97:
* [http://www.accordsnouveaux.ch Accords nouveaux (Theodisce - Francogallice)]
[[Categoria:
[[be:Лютня]]
|