Quantum redactiones paginae "Figura dicendi" differant
Content deleted Content added
Linea 4:
== Figurae rhetoricae communes ==
* '''Anaphŏra''' ([[Graece]]: {{polytonic|ἀναφορά}}): repetitio cuiusdam verbi vel verborum complurium initio sententiae versūsve;
:::E.g.: [...] ''<span style="text-decoration: underline">nos</span> patriae finis et dulcia linquimus arva. / <span style="text-decoration: underline">Nos</span> patriam fugimus; tu, Tityre, lentus in umbra...'' <small>([[Vergilius|Vergilii]] ''Bucolica'' I, vv. 3-4)</small>
* '''Anastrophē''' (Graece: {{polytonic|ἀναστροφή}}): reversio consuetae verborum seriei in propositione quadam;
:::E.g.: [...] ''<span style="text-decoration: underline">nostris</span> ab <span style="text-decoration: underline">ovilibus</span> imbuet agnus.'' <small>(Vergilius, ''Bucolica'' I, v. 8)</small>
* '''Hyperbaton''' (-i; ''n.''; Graece {{polytonic|ὑπέρβατον}}) seu '''transgressio''': seiunctio duorum arte conexorum propositionis elementorum;
:::E.g.: ''Tityre, tu <span style="text-decoration: underline">patualae</span> recubans sub tegmine <span style="text-decoration: underline">fagi</span>...'' <small>([[Vergilius|Vergilii]] ''Bucolica'' I, v. 1)</small>
* '''[[Chiasmus]]''';
:::E.g.: ''Laudato ingentia rura, exiguum colito.'' <small>([[Cato maior]])</small>
* '''Anadiplōsis''' (a verbo Graeco {{polytonic|ἀναδίπλωσις}}): repetitio cuiusdam verbi quod admodum ante enuntiatur;
:::E.g.: [...] ''hic tamen '''vivit'''. '''Vivit'''? Immo vero etiam in senatum venit...'' <small>(M. Tullius [[Cicero]], ''In Catilinam'' I, 2)</small>
* '''Enumeratio''': complurium series verborum, interpunctione omissa (''asyndeton'') aut adhibita (''polisyndeton'');
:::E.g.: [...] ''et vino et sale et omnibus cachinnis.'' <small>(C. Valerius Catullus, ''Carmina'', 13)</small>
* '''Parallelismus''': dispositio parallela elementorum propositionis nonnullorum;
:::E.g.:
* '''Ellipsis''' (Graece: {{polytonic|ἔλλειψις}}), quae in amotis contat nonnullis propositionis elementis;
:::E.g.: ''Seu pluris hiemes [nobis] seu tribuit Iuppiter ultimam...'' <small>([[Horatius|Q. Horatius Flaccus]], ''Carmina'' I, 11)</small>
* '''
:::E.g. ''Casus et secunda'' pro ''bona fortuna''
* '''Anacolūthon''' ({{polytonic|ἀνακόλουθον}}) seu '''nominativus pendens'''<ref>G. L. Beccaria, ''Dizionario di linguistica'', p. 50-1. (2004)</ref>, id est propositio duobus formis composita;
:::E.g.: ''Qui habet, dabitur ei.'' <small>([[Evangelium secundum Matthaeum|Evangelium secundum Matthaeum]])</small>
* '''Climax''' ({{polytonic|κλῖμαξ}}): series verborum pro gradatione gravitatis crescenti vel decrescenti (''anticlimax'');
:::E.g.: ''Nunc autem manet fides spes caritas tria haec; maior autem his est caritas.'' <small>([[Sanctus Paulus|Paulus]], ''Ad Corinthios'' I, 13:13)</small>
* '''Periphrasis''', ubi una res plurimis verbis describitur;
:::E.g.: ''Nerei repandirostrum incurvicervīcum pecus'' pro ''delphīni'' <small>([[Marcus Pacuvius]])</small>
* '''Hyperbolē''' (-es, ''f.''; a Graeco {{polytonic|ὑπερβολή}}, Latine "elatio"), figura talis ut notio describitur latius et inflatius;
:::E.g.: ''Quod si me lyricis vatibus inseres, / sublimi feriam sidera vertice.'' <small>(Horatius, ''Carmina'' I, 1, vv. 35-36)</small>
* '''Oxymōrus''' (-a, -um; {{polytonic|ὀξύμωρος}}): oxymora sunt admota verba oppositarum significationum;
:::E.g.: [...] ''cui flavam religas comam, / <span style="text-decoration: underline">simplex munditiis</span>?'' <small>(Horatius, ''Carmina'' I, 5, vv. 4-5)</small>
* '''Antonomasia''' (Graece {{polytonic|ἀντονομάζειν}}, "nomen mutare") est usus vocabuli cuiusdam in locum alteri verbi, quod intellegi potest;
:::E.g.: ''Stagirites'' pro ''Aristoteles''
* '''Metaphora''' seu '''translatio''', id est usus verbi cuiusdam similis significationis in locum alteri communis verbi;
:::E.g.: ''Agnosco veteris vestigia flammae...'' (''flamma'' amorem indicat vehementem) <small>(Vergilius, ''Aeneis'' IV, v. 23)</small>
* '''Comparatio''' seu '''similitudo''': comparatio elementorum propositionis aliquorum; similis metaphorae, introducitur a coniunctione (''uti, sic ut'' etc.);
:::E.g.: ''Demitto auriculas, ut iniquae mentis asellus...'' <small>(Horatius, ''Saturae'' I, 9, v. 20)</small>
* '''[[Analepsis]]''': scaena interiecta quae argumentum retro movet a praesenti fabulae tempore in tempus praeteritum;▼
* '''Metonymia''', ubi notio nominatur vocabulo aliam notionem conexam indicanti
:::E.g. ''Soles occidere et redire possunt...'' (''soles'' = ''dies'') <small>(Catullus, ''Carmina'', 5, v. 4)</small>
▲* '''[[Analepsis]]''': scaena interiecta quae argumentum retro movet a praesenti fabulae tempore in tempus praeteritum
== Notae ==
<div class="references-small"><references /></div>
== Fontes ==
* G. Campanini, G. Carboni, ''Nomen — Campanini–Carboni — Latino–Italiano, Italiano–Latino'', Paravia, [[Mediolanum|Mediolani]] (2002)
* E. Cantarella, G. Guidorizzi, ''Orazio — La serenità a portata di mano'', Mediolani (2006)
[[Categoria:Ars rhetorica]]
| |||