Vicipaedia

Quantum redactiones paginae "Britanniarum regnum" differant

Browse history interactively
← Differentia superior
Content deleted Content added
VisualWikitext
→Gubernatio: 2020 update
 
(44 intermediate revisions by 25 users not shown)
Linea 1:
{{Latinitas|-1}}
{{Videdis|Britannia (discretiva)}}
{{Capsa civitatis Vicidata}}
{{Data nationis
|forma_administrationis = [[Monarchia constitutionalis]]
|genitivus = Britanniarum regni
|nomen_locale = The United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland
|imago_vexilli = Flag of the United Kingdom.svg
|imago_insignis = Royal Coat of Arms of the United Kingdom.svg
|sententia = Dieu et mon droit ''<ref>In [[Scotia]], sententia est ''Nemo Me Impune Lacessit''.</ref> <br>(Deus meumque ius)
|imago_tabulae = Location UK EU Europe.png
|status_rei_publicae = [[Monarchia constitutionalis]]
|linguae_sollemnes = [[Lingua Anglica|Anglica]] (de facto) et linguae regionales agnitae; [[Cambrice|Cambrica]], [[Gadelice|Gadelica]], [[lingua Hiberno-Gadelica|Lingua Hiberno Gadelica]], [[Lingua Scotica (Teutonica)|Scotica-Germanica]], [[Cornubice|Cornubica]], [[Lingua Monensis|Monensis]] et [[Hibernice|Hibernica]]
|nomen_gent=Britannus sive Brito
|adiectivum=Britannicus
|hymnus_nationalis = [[God Save the Queen]] ''<br>(Custodiat Deus Reginam)
|titulus_ducis = Regina
|nomen_ducis = [[Elisabetha II (regina Britannica)|Elisabetha II]]
|titulus_ducis_2 = [[Primus minister Britanniarum Regni|Prima ministra]]
|nomen_ducis_2 = [[Theresa May]]
|caput = [[Londinium]]
|situs_capitis = 51°30' S., 0°7' Occ.
|urbs_maxima = [[Londinium]]
|status_magnitudinis = 79.
|ordo_magnitudinis =
|magnitudo = 244 820 km
|aquapercentum = 1.34%
|numerus_incolarum_anno = 2006
|status_numeri_incolarum = 22.
|numerus_incolarum = 60 587 300
|densitas_incolarum = 246
|PDB_anno = 2006
|PDB_status = 6.
|PDB = $2.375 trilliones
|PDBpercapita = $35 051
|PDBpercapitastatus = 13.
|nummus = [[Libra sterlingorum]]
|numminota = GBP
|potestatisgenus = Creatio
|eventacondita = Conductionis Lex I<br />Conductionis Lex II<br />Foedus Anglo-Hibernicum
|diescondita = [[1 Ianuarii]] [[1801]]<br />[[12 Aprilis]] [[1922]]
|circulustemporalis =
|tuc_differentia =
|circulustemporalis_HAE =
|tuc_differentia_HAE = +1
|praefixum = 44
|cctld = uk
|postscripta =
}}
 
'''Britanniarum regnum'''<ref>''[https://books.google.fi/books?id=VnpPAAAAYAAJ&pg=PA72&dq=%22Britanniarum+regnum%22&hl=fi&sa=X&ved=0ahUKEwirnezR__vVAhWDIJoKHZFFD0QQ6AEIUjAG#v=onepage&q=%22Britanniarum%20regnum%22&f=false Acta litteraria]'' 2.1, scripsit Christ.Christianus Adolphus Klotzius, p. 72. Altenburgi ex officina Richteria, 1765.</ref><ref>[https://books.google.fi/books?id=CW4SAAAAIAAJ&pg=PA81&dq=%22Britanniarum+regnum%22&hl=fi&sa=X&ved=0ahUKEwirnezR__vVAhWDIJoKHZFFD0QQ6AEIIzAA#v=onepage&q=%22Britanniarum%20regnum%22&f=false Aphorisms, &c. of Dr. Parr. ''Classical Journal'' 35: 69-84, 1827, p. 81.</ref> ([[Anglice]] ''United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland'') est [[libertas|libera]] [[Europa Occidentalis|Europae Occidentalis]] [[civitas sui iuris|civitas]], anno [[1801]] creata, quae ex [[civitas|civitatibus]] [[Anglia]], [[Scotia]], [[Cambria]], in [[Britannia Maior]]e [[insula]], et [[Hibernia Septentrionalis|Hibernia Septentrionali]], in [[Hibernia]], constat. In [[insula|insulis]] haud longis ab [[Europa]] [[continens|continentali]] remotis iacet, et [[Mare Germanicum|Mari Germanico]], [[Oceanus Britannicus|Oceano Britannico]], [[Mare Hibernicum|Mari Hibernico]], et [[Oceanus Atlanticus|Oceano Atlantico]] circumdatur. Maxima insula est [[Britannia Maior]]. [[Regnum]] quattuordecim [[territorium Britannicum transmarinum|territoria transmarina]] possidet, [[Imperium Britannicum|Imperii Britannici]] vestigia, quod in suo maximo splendore quartam omnium [[orbis terrarum|mundanorum]] incolarum[[incola]]rum partem conligebat et super [[territorium|territoriis]] quartam orbis [[terrae emersae|terrarum emersarum]] partem tegentibus patebat, scilicet, maximum [[tellus|orbis terrarum]] imperium.
 
Prima [[democratia]] [[parlamentum|parlamentaria]], [[civilitas|civilitatis]] forma Britanniarum Regni in [[Monarchiamonarchia constitutionalis|monarchia constitutionali]], [[unus|una]] antiquissimarum in mundo, fundatur. [[Dux civitatis|Caput patriae]] est [[monarcha]], hodie [[Regina]]Carolus [[Elisabetha IIIII (reginarex BritannicaBritanniarum)|ElisabethaCarolus IIIII]], quae ut heres maiorum suorum regnat. Civitas tamen ab ea dirigi vix potest; dicitur mos maiorum regni est regem reginamve in foro publico numquam versari. Pro regina (vel rege), tamen ministri sui rem publicam dirigunt, qui munera sustinent dummodo a [[Parlamentum Britannicum|Parlamento]] sufferantur. Parlamento illi, ut mos maiorum fert, est summa [[lex|legum]] faciendarum copiarumque inveniendarum potestas. Vox [[lingua Anglica|Anglica]] ''Parliament'' est verbum[[vocabulum]] seminis [[lingua Francogallica|Gallici]], [[Latine]] 'sermonem[[sermo]]nem' significans, quod a regalibus [[Medium Aevum|Aevi Medii]] consiliis orsum est.
 
Parlamento sunt duae camerae: [[Camera Parium|Parium]] et [[Camera Communium|Communium]]. Socii camerae Communium a civibus regni libere eliguntur; civi omni suffragium est. [[caput (urbs)|Caput]] et sedes reipublicae est [[Londinium]], praecipuus regni locus [[urbs|urbanus]] et, secundum normas vigentis, [[Unio Europaea|Unionis Europaeae]]. Londinium etiam est primus mundi locus [[pecunia]]rius et unum praecipuorum negotiorum umbilicorum inter civitates. [[Revolutio Industrialis|revolutionis industrialis]] cunae, regnum in praesenti sexta mundana oeconomica potentia secundum [[PDG]] et septima secundum [[Parpar acquirendi potestas|par adquirendi potestatem]] est.
 
Regnum est [[magna potestas|potestas]] [[energia nuclearis|nuclearis]], cum quarta a maxima [[dispensatio oeconomica defensionis|dispensatione oeconomica defensionis]]. [[Unio Europaea|Unionis Europaeae]] socium exde anno [[1973]] ad annum [[2020]], regnum etiam in [[Consilium securitatis|consilio securitatis]] [[Nationes Unitae|Nationum Unitarum]] quinque membrorum perpetuorum unum est, et [[Grex Octo Civitatum|Gregem Octo Civitatum]] (G8), [[Consocietas Auxilii et Evolutionis Oeconomicorum|Consocietatem Auxilii et Evolutionis Oeconomicorum]], et [[Consortio Populorum|Consortionem Populorum]] participat. Cuius pondus in plurimarum antiquarum [[colonia]]rum [[lingua]], [[cultura]], et formulis [[lex|legitimis]] adhuc manet.
 
== Historia ==
=== Ortus regni ===
[[Fasciculus:United Kingdom 1843.jpg|thumb|150px|leftupright=0.8|[[Britanniae|Britannicae insulae]] anno [[1843]], tunc Regnum Foederatum [[Britannia Maior|Britanniae Maioris]] et [[Hibernia]]e.]]
[[Anglia]]e et [[Scotia]]e regna cohabitaverunt velut liberae [[civitas sui iuris|civitates sui iuris]] cum suis propriis [[monarcha|monarchis]] et formis politicis e [[saeculum 9|saeculo nono]] evolutis. Olim, liber [[Cambria]]e principatus in Anglicorum monarchorum manibus cecidit per [[Statutum Rhuddlanense]] anno [[1284]]. Per [[Conductionis Lex anni 1707|Conductionis Legem anni 1707]], Anglia (Cambria inclusa) et Scotia, quae ex [[Unio Coronarum|Unione Coronarum]] anni [[1603]] iam foederatae erant, politicam unionem sub forma ''Regni Britanniae Maioris'' decreverunt. [[Conductionis Lex anni 1707 anni 1800]] [[Regnum Britanniae Maioris]] et [[Regnum Hiberniae]] coniunxit, quod ultimum lente sub Anglico dominio inter annos [[1541]] et [[1691]] cecidit ut [[Regnum Foederatum Britanniae Maioris et Hiberniae]] anno [[1801]] formaretur. [[Hibernia (res publica)|Rei Publicae Hibernicae]] libertas anno [[1922]] [[Hibernia|insulae Hibernicae]] separationem secuta est cum sex novem comitatuum in [[Ultonia|Ultonica provincia]] alligatis ad regnum manentibus, quod anno [[1927]] ducit igitur ad publicum nomen [[Anglice]] ''United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland,'' scilicet 'Coniunctum Britanniae Maioris et Hiberniae Septentrionalis Regnum'.
 
Line 67 ⟶ 22:
Post [[Revolutio Industrialis|Revolutionem Industrialem]], [[Neapolio Bonaparte I|Neapolione]] per [[Bella Coalitionum]] repulso, regnum prima [[saeculum 19|saeculi undevicensimi]] dicio mundana factum est. In suo maximo splendore, Imperium Britannicum, Britanniarum Regnum, et omnes partes quae, quamquam separatae, eo imperarentur simul consideratum, super aliam tertiam partem terrarum emersarum patebat et insuper aliam tertiam omnium mundorum incolarum partem continebat. Imperium Britannicum igitur maximum et cum maximo incolarum numero quod historia sciverit fuit. Id communiter appellatum est "imperium super quod Sol numquam occidit" ([[Anglice]]: ''The empire on which the sun never sets''); immo, imperii pars semper fuisse ubi interdiu esset dicitur.
 
Per totum [[saeculum 19|saeculum undevicensimum]], civitas praecipuo munere in [[parlamentum|parlamentariae]] [[democratia]]e evolutione functa est, partim propter multarum [[factio politica|factionum]] systematis emergentiam et [[suffragium universale|suffragii universalis]] expansionem. Artium scientiarumque evolutio, cum celebribus hominibus velut [[Isaacus Newtonus|Isaaco Newtono]], Britanniarum Regni munus motorium in cultura scientiaque [[saeculum 18|saeculi duodevicensimi]] construendis patrimonio quoque ostendit. [[Aevum Victorianum|Aevo Victoriano]] exeunte, Britanniarum Regnum suum industriale monopolium valde amisit pro [[Imperium Germanicum|Imperii Germanici]] et [[CFACivitates Foederatae|Civitatum Foederatarum]] beneficio, quae in industriali productione et commercio circa [[decennium 190]] civitatem superaverunt. Omissis his rebus, civitas praecipua superpotentia manet et suum imperium suam superficiem maximam anno [[1921]] attigit.
 
=== A primo bello mundano ad praesens tempus ===
Postquam regnum a [[primum bellum mundanum|primo bello mundano]] se recuperavit, primum internationale mediaticum rete magno gradu creatum est; [[BBC]] sive Britannica Radiodiffusionis Corporatio. Operariorum motus civitatis se evolvere ex exeunte [[saeculum 19|saeculo undevicensimo]] perrexit et anno [[1924]] prima [[Operariorum Partes|Operariorum]] gubernatio in potestatem advenit. Britanniarum Regnum im [[Tertium Imperium]] pugnavit una cum suis [[Consortio Populorum|Consortionis]] alligatis inter quas [[Canada]], [[Australia]], [[Nova Zelandia]], [[Africa Australis]] et [[India]]. Dux[[Winston inChurchill]], [[bellum|bellico]] tempore dux, [[Winston Churchill]] et successor eius [[Clemens Attlee]] successor postbellicum destinatum velut "Magnorum Trium" partem gesserunt. [[Secundum bellum mundanum]] regno multum nocuit. Sumptuosa credita bellici temporis, [[Civitates Foederatae Americae|Civitatibus Foederatis]] et [[Canada]] decreta, [[CFA|Civitatum Foederatarum]] [[Propositum Marshallianum|Propositi Marshalliani]] auxiliis coniuncta, Britanniarum Regnum in reconstructionis viam valde iecerunt.
[[Fasciculus:Churchill-in-quebec-1944-23-0201a.gif|thumb|Winston Churchill mense Augusto 1943.]]
 
Annus [[1945]] [[Civitas socialis|civitatis socialis]] et valetudinariarum diaconiarum completissimarum unius ortum vidit dum in plena reconstructione oeconomiae quaesita totius [[Consortio Populorum|Consortionis]] gentes regnum multiethnicum struere impellebant. Post [[secundum bellum mundanum]] [[decolonizatio]] coepit. [[India]] libera anno [[1947]] facta est dum [[Tanganica]] et [[Cameronia]] [[Consociatio Nationum|Consociationis Nationum]] tutelae traditae sunt. Novi postbellici politici limites regni, ob duas novas superpotentias, confirmati sunt per [[Crisis Fossae Clysmatenae|Crisin Fossae Clysmatenae]] anni [[1956]]. [[Ghana]] libera facta est anno [[1957]], [[Nigeria]] anno [[1960]] et [[Zambia]] anno [[1964]]. [[Rhodesia Australis|Rhodesiae Australis]] et [[Africa Australis|Africae Australis]] decolonizatio graves difficultates attulere.
 
Anno [[1952]] [[Elisabetha II]] [[Georgius VI (rex Britannicus)|Georgio VI]] [[pater|patri]] in regnum successit, et proximo anno regnum accepit. Post [[stagnatio oeconomica|stagnationis oeconomicae]], massivorum operistitiorum et industrialis recessionis periodon per [[decennium 198]] cum oeconomicae activitatis deminutione, Britanniarum Regnum tunc "aeger [[Europa]]e homo" est. [[Decennium 199|Decennio 199]] notanda est [[Primus Minister|Prima Ministra]] [[Margarita Thatcher]], Domina Ferrea appellata, quae numerosas [[reformatio oeconomica|reformationes oeconomicas]] in [[liberalismus oeconoicus|liberalismo oeconomico]] inspiratas fecit quae praecedentem pergravis [[Civitas socialis|Civitatis socialis]] postbellicum oeconomicum politicumque consensum rumpebant; hae reformationes [[oeconomia|oeconomicas]] regni recreationem permiserunt, quamquam, secundum eius detractores, in maximam socialem fracturam conduxit. Anno [[1982]], [[Leopoldus Galtieri]], praeses [[Argentina]]e, declarans [[Falklandia]]s, quas Britanniarum Regnum diu regnaverat et quae a civitatibus Britannicis iam incolabatur, Argentinae terras esse, [[exercitus|exercitum]] ad insulas misit. Margarita Thatcher exercitum Britannicum misit, et exercitum Argentinae ex [[insula|insulis]] pulsit. Anno [[1990]], [[Ioannes Major]] [[Primus Minister]] electus est. Post [[septem]] annos, [[Antonius Blair]], de [[Operariorum Partes|Operariorum Partibus]], electus Primus Minister est, qui politicas Margaritae Thatcher tendentias secutus est. Rerum Externarum Britannica civilitas iuncta est cum [[CFA|Civitatibus Foederatis Americae]], et Britanniarum Regnum anno [[2003]] milites misit ad [[Iraquia]]m cum [[miles|militibus]] [[CFA|Civitatibus Foederatis]]Americanis, ut [[Saddamus Hussein|Saddamum Hussein]] de potestate deicerent.
 
Britanniarum Regnum [[Unio Europaea|Unionis Europaeae]] socium exde anno [[1973]] estad annum [[2020]] erat. (Anno [[2016]], cives suffragium tulerunt ut Regnum ex Unione Europaea discederet.). Praesentis gubernationis animus relatus ad solidiorem integrationem in unionem vagus est. [[Optimatium Partes]] ad Britannicam civitatem eius libertatis reditum petunt dum [[Liberalium Democraticorum Partes|Democratae Liberales]] maiorem implicationem commendant. Anno [[2016]] civites suffragium tulerunt ut Regnum ex Unione Europaea discedat.
 
* [[Index Regum Britanniae Britanniarumque]]
Line 85 ⟶ 40:
{{vide-etiam|Parlamentum Britannicum}}
=== Gubernatio ===
[[Fasciculus:Westminster Bridge, River Thames, London, England.jpg|thumb|[[Regia Vestmonasteriensis]], in interiorismedii [[Londinium|Londinii]] sita, Britannicaeest legisferaesedes potestatis sedeslegum faciendarum Britanniarum regni.]]
Britanniarum Regnum, velut suum [[nomen proprium|nomen]] significat, regnum est, sed [[monarchia Britannica|Britannici monarchae]] potestas (in praesenti reginarege [[ElizabethCarolus IIIII (reginarex Britanniarum)|ElizabethCarolus IIIII]]) de facto omnino caerimonialis est, quae regnat, sed non gubernat. Huius parlamentariae monarchiae [[potestas exsecutiva]], in nomine reginae, a [[Primus Minister|primo ministro]] (in praesenti [[Theresia May|Theresiae May]]) et aliisaliisque consilii ministris exercetur. Primus minister a regina nominatur, non eligitur. Regina factionis comitia legifera vincentis ducem eligere debet: gubernatio igitur suum locum in omnibus comitiis legiferis amittere periclitatur. Consilium ministrorum gubernatio Suae Maiestatis est. Velut in omnibus parlamentariis regiminibus, ministri veniunt et responsabiles sunt Parlamenti, scilicet, gubernatio ab hoc ultimo prosterni potest. Britanniarum Regnum in praesenti mundo rararum nationum una est ubi [[constitutio]] non codificata est. Quae constituitur constitutionalibus consuetudinibus et diversis elementis e [[mores|moribus]] eventis et [[ius consuetudinis|iure consuetudinis]]<!--common law-->, collectione quae crebro designatur sub Britannicae constitutionalis legis denominatione, e [[Gulielmus I (rex Angliae)|Gulielmi I Conquestoris]] tempore anno [[1066]] statuta.
 
Britannica gubernatio generatim a quindecim aut [[viginti]] ministris constituitur qui, circum Primum Ministrum, consilium ministrorum formant, quod non confundendum est ministerio, quod est congregatio centenae hominum, scilicet, ministrorum, secretariorum civitatis, secretariorum vicariorum civitatis et secretariorum parlamentariorum privatorum. Praetera, phaenomenon magis magisque in regno auget: solidaritas ministerialis, id est, si primus minister ministerialem responsabilitatem a Parlamento accusatam compromittit, is non solus e potestate abicitur, sed ministri quoque abiciuntur.
Line 93 ⟶ 48:
[[Fasciculus:Royal Coat of Arms of the United Kingdom (HM Government).svg|thumb|200px|Insigne gubernationis Britannicae.]]
 
Maximae Britannicae partes sunt [[Factio Laboris]], quarum dux est [[IeremiasKeir CorbynStarmer]] et [[Optimatium Partes]], quarum dux est olim [[Primus Minister]] [[TheresiaBoris MayJohnson]]. Alterae partes sunt [[Liberalium Democraticorum Partes]]. [[ElizabethCarolus IIIII (regina Britanniarum)|ReginaRex]] est [[dux civitatis|civitatis caput]], dum suus primus minister est [[dux gubernationis|gubernationis caput]]. Duae [[Parlamentum Britannicum|Parlamenti]] camerae et gubernatio ipsa potestatem legislativam tenent. Nuper auxit in regno nationalismus in [[Caledonia]] (''Scottish Nationalist Party''), [[Cambria]] (''Plaid Cymru''), et [[Cornubia]] (''Mebyon Kernow''). Variae Britanniarum Regni partes habent parlamenta propria. Partes propriae [[Hibernia Septentrionalis|Hiberniae Septentrionalis]] est [[Conventus Hiberniae Septentrionalis]], [[Caledonia]]e est [[Parlamentum Caledonicum]], et [[Cambria]]e est [[Conventus Cambrensis]].
 
=== Factiones minores ===
Line 100 ⟶ 55:
 
=== Externae rationes ===
Britanniarum Regnum [[OTAN|Consociationis ex pacto Atlantico Septentrionali]], [[Unio Europaea|Unionis Europaeae]] ([[Brexitus|a qua nihilominus decedere vult]]), [[Consortio Populorum|Consortionis Populorum]] et [[Grex Octo Civitatum|Gregis Octo Civitatum]] socium est. Etiam [[Concilium Salutis|Concilii Salutis Consociationis Nationum]] membrum perpetuum est, cui [[bomba atomica|dissuasio nuclearis]] quoque suppetit.
 
Immensi [[Imperium Britannicum|Imperio Britannico]] succedens, Britanniarum Regnum pondus verum in mundo exercet, adhuc extensivo linguae usu et exclusiva propinquitate cum [[CFA|Civitatibus Foederatis Americae]] roboratum.
 
== Systemata legitima ==
Line 141 ⟶ 96:
[[Cambria]]e maxima pars super montuoso terreno iacet. Maximum culmen [[Collis Niveus]] ([[Anglice]] ''Snowdon''  ; [[Cambrice]] ''Yr Wyddfa''), 1085 metrorum altus, est. [[Cardiffa]] Cambricum caput ex anno [[1955]] sunt, Meridie sita. Plerique incolae [[Meridies|Meridie]] sunt, praesertim in urbibus [[Swansea]]e, [[Novus Burgus|Novi Burgi]] et [[Cardiffa]]e. Maxima Septemtrionalis urbs [[Vrexhamum]] ([[Anglice]] ''Wrexham''  ; [[Cambrice]] ''Wrecsam'') est.
 
[[Hibernia Septentrionalis|Hibernia Septemtrionalis]] Britanniarum Regni patrimonii pars est. [[Lacus NeaghusNeachus]] ([[Anglice]] ''Lough Neagh''  ; [[Hibernice]] ''Loch nEathach'') maximus lacus in [[Insulae Britannicae|Insulis Britannicis]], 388 km² latus, est. Lacus fere 30 km ab Austroccidente [[Belfastium|Belfastii]] situs est. [[Mons Domangardi]] ([[Anglice]] ''Slieve Donard''  ; [[Hibernice]] ''Sliabh Dónairt'' sive ''Sliabh Domangard'') maximum cacumen in Hibernia Septemtrionali, est 849 metra altum.
 
Summatim, Britanniarum Regnum circa mille insularum possidere aestimatur; 800 solum [[Scotia]]e. Pleraeque insulae naturales sunt, quamquam aliquae artificiose creatae sunt cum saxorum et lignorum auxilio.
Line 237 ⟶ 192:
== Oeconomia ==
[[Fasciculus:City of London.jpg|thumb|[[Londinium]] maximum [[Europa]]eum [[umbilicus pecuniarium]] et trium praecipuorum mundanorum umbilicorum pecuniariorum unum iuxta cum [[Urbs Novum Eboracum|Novo Eboraco]] et [[Tocio]]ne est.]]
Britanniarum Regnum quinta mundana [[oeconomia]] anno [[2006]] erat cum [[PDG|producto domestico grosso]] 2246 [[Milliardum|milliardorum]] [[dollarium (CFA)|dollariorum]], post [[CFA|Civitates Foederatas]], [[Iaponia]]m, [[Germania]]m, et [[Res Publica Popularis Sinarum|Sinam]]. Factum est sextum post [[Francia]]m anno [[2008]]. Secundum classificationem per [[PDG]] in [[Par acquirendi potestas|par acquirendi potestate]], Britanniarum Regnum sexta civitas est. Urbs [[Londinium|Londiniensis]] praecipua sedes oeconomica commercialisque in plano megalopolium velut [[Urbs Novum Eboracum|Urbis Neo-Eboracensis]] aut [[Tocio]]nis est. Per viginti quinque [[annus|annos]], [[oeconomia]] Britannica secundum Anglosaxonicam normam designata esse e [[decennium 199]] videtur, quae praesertim in liberalismi principiis, mercatus liberi et debilis indictionis tributariae, fundatur.
 
Britannici primi qui in [[Revolutio Industrialis|Revolutionis Industrialis]] aevum ingressi sunt fuere, evolvendis praesertim, velut pleraeque nationes in via industrializationis coaetaneae, industriis gravibus, sicut navali constructione, fodinali industria, et [[chalybs|chalybeia]] [[textum|textilique]] productione. Regnum transmarinum Britannicarum rerum confectarum mercatum creavit qui id internationalem mercatum per [[saeculum 19|saeculum undevicensimum]] dominari permisit. Nihilominus, ob et aliarum nationum industralizationem et in [[agricultura]] operum amissionem, Britanniarum Regnum suum oeconomicum progressum deminuere relate{{dubsig}} ad alias civitates vidit. Ideo, gravis industria lente se inclinavit per [[saeculum 20|saeculum vicensimum]]. Verumtamen, [[campus tertiarius]] sensibiliter evolutus est et nunc circa 73 centesimae Britannici [[PDG]] aestimatur.
Line 244 ⟶ 199:
 
[[Periegesis]] praecipuam Britannicae oeconomiae partem repraesentat: cum amplius 27 [[millio]]nibus periegetarum pro anno, regnum sextum mundanum periegeticum destinatum est.
[[Fasciculus:City of London Skyline.jpg|left|thumb|400pxupright=1.4|left|[[caeliscalpium|Caeliscalpia]] [[Civitas Londinium|Urbis]] (parte antica a sinistra) et [[Crepido Canarius|Crepidinis Canarii]] ([[Anglice]] ''Canary Wharf'') (postscaenio a dextera), oeconomicae Britannici capitis potentiae symbola.]]
 
[[Campus secundarius]] valde e [[Bellum Orbis Terrarum II|Bello Orbis Terrarum II]] deminuit. Qui, verumtamen, momentosam Britannicae oeconomiae partem constituit. Britannica motrorum industria praecipuam partem repraesentat, quamquam nihilominus deminuta, conlapso [[MG Rover]]. Civilium militariumque aeroplanorum productio maxima Britannica aerospatiali societate [[BAE Systems]] et [[Europa]]ea [[EADS]] ([[Airbus]] dirigente) dirigitur. [[Rolls-Royce plc|Rolls-Royce]] significativissimam mundani aerospatialium motrorum mercatus partem tenet. [[Chemia|Chemica]] pharmaceuticaque industria quoque ponderis est cum secundis et sextis praecipuis nominibus pharmaceuticae industriae in mundo: id est, [[GlaxoSmithKline]] et [[AstraZeneca]], ambae societates cum base in Britanniarum Regno. Creativa industria ([[ars]], [[cinematographia]], [[cultus modus]], [[designatio]], etc.) 7 centesimae [[PDG]] est, 5 centesimae inter annos [[1997]] et [[2004]] augens.
Line 258 ⟶ 213:
 
=== Incolae ===
Censu Aprilis anni [[2001]], Regni incolae 58&thinsp;789&thinsp;194 erant, scilicet tertia [[Unio Europaea|Unionis Europaeae]] civitas, post [[Germania]]m et [[Francia]]m. Post biennium, incolae 60.2 [[millio]]nes superabunt, praesertim propter [[immigratio]]nem sed quoque propter natalitatis et [[exspectatio vitae|exspectationis vitalis]] incrementum. Circa quarta Britannorum pars prosperam [[Anglia]]e Meridiem incolunt et plerique urbicolae sunt cum numero aestimato 7 517 700 incolarum solum capiti [[Londinium|Londiniensi]].
 
[[Alphabetum|Alphabetizationis index]] 99 centesimae attingit et [[schola]] e quinque annis usque ad sedecim annos aetatis (quindecim exeunte Iulio aut Augusto natis) obligatoria est.
Line 287 ⟶ 242:
 
=== Linguae ===
[[Fasciculus:Anglospeak (800pxsubnational version).pngsvg|thumb|leftupright=1.2|Civitates ubi [[lingua Anglica]] linguae publica statum ''de facto'' aut ''de iure'' habet.]]
Quamvis regnum linguam [[de iure]] non habeat, [[lingua]] qua homines in Britanniarum Regno magis utuntur est [[lingua Anglica]], [[Linguae Germanicae|Germanica lingua]] ex [[Lingua Anglica antiqua|Anglica Antiqua]] prognata, quae magnum verborum[[vocabulum|vocabulorum]] numerum e [[lingua Norvegica Antiqua|Norvegica Antiqua]], [[Lingua Normannica|Normannica]], et [[lingua Latina|Latina]] possidet. Lingua Anglica per mundum (praesertim [[Imperium Britannicum|Imperio Britannico]]) diffusa et negotiorum lingua mundana facta est. [[Orbis terrarum|Totus mundus]] ea velut secunda lingua magis quam alia utitur.
 
Aliae autochthonicae linguae regni [[Lingua Scotica (Teutonica)|Lingua Scotica Teutonica]] (quae Anglicae proxima est) et [[quattuor]] [[linguae Celticae]] sunt. Quae ultimae in circulos duos dividuntur; duas linguas P-Celticas ([[lingua Cambrica|Cambricam]] et [[lingua Cornubica|Cornubicam]]) et duas linguas Q-Celticas ([[lingua Hibernica|Hibernicam]] et [[lingua Scotica|Scoticam]]). [[Lingua Cumbrica|Cumbricarum]] [[linguae Celticae|Celticarum]] dialectorum pondera in [[Anglia]]e Septemtrione per saecula perstiterunt, celebrius in numerorum collectione sive [[yantantethera]] ([[Anglice]]: ''Yan Tan Tethera''), quibus ad oves computandas utitur. Anni [[2001]] censu, amplius quinta Cambriorum pars (21%) [[Cambrice]] loqui scire dixit, anni [[1991]] census (18%) incrementum. Adhuc circa 200 000 [[Cambrice]] loquentium [[Anglia]]m incolere aestimatur. Parvi circuli [[Cambrice]] et [[lingua Scotica|Scotice]] in aliis mundi partibus quoque loquuntur, Gadelice Scotice loquentes in [[Nova Scotia]] [[Canada|Canadensi]] et Cambrice loquentes in [[Patagonia]] in [[Argentina]].
 
[[Immigratio|Immigrantium]] linguae circa 10 centesimae regnum incolentium constituunt; 2.3 centesimae incolarum [[Francogallice]] loquitur, 1 centesimae [[Polonice]] (propter recentem massivam migrationem in Britanniarum Regnum), 0.9 centesimae [[Theodisce]] et 0.8 centesimae [[Hispanice]]. Pleraeque aliae linguae quibusquae in Britanniarum RegnumRegno utituraudiuntur ex [[Europa]], [[Asia]], et [[Africa]]que originariae suntexoriuntur. Plerique in Britanniarum Regnum immigrantes [[Anglice|Anglophonicis]] nationibuscivitatibus (talibus velut [[Nigeria]], [[Iamaica]], [[Hongcongum|Hongcongo]], et [[Philippinae|Philippinis]]) orti sunt, quamobrem magna varietas inter allophylicasallophylicos communitatesgreges in Regnoregno non est.
 
Per totum regnum, pueros[[puer]]i secundae linguae studerestudent usque ad [[quattuordecim]] annos in [[Anglia]] et sedecim in [[Scotia]] obligatorium estcoacti. [[linguaLingua Francogallica|Francogallica]] et [[lingua Theodisca|Theodisca]] secundae linguae sunt quibus aliquot Angli et Scoti utuntur, dum [[lingua Cambrica|Cambrica]] secunda praecipua [[Cambria]]e est. Secundum investigationem anno [[2003]], 89 centesimae Britannorum basicumfundamentale Francogallicae dominium habethabent, et 23 centesimae Theodiscae. Aliae linguae quae populares fiunt sunt [[lingua Hispanica|Hispanica]] (7 centesimae) et [[lingua Russica|Russica]] (0.5 centesimae).
 
==== Nomina Regniregni ut linguae vernaculae ferunt ====
* ''United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland'' ([[Anglice]])
* ''Teyrnas Unedig Prydain Fawr a Gogledd Iwerddon'' ([[Cambrice]])
Line 337 ⟶ 292:
 
=== Litterae ===
[[Fasciculus:Charles Dickens2.jpg|thumb|upright=0.8|[[Carolus Dickens]], [[auctorscriptor]] [[mythistoria]]e ''[[Oliver Twist]].'']]
Regnum magnificos et praeclaros [[auctor]]es, [[poeta]]s, et [[litterae|litterarias figuras]]{{dubsig}} mundo dedit. [[Gulielmus Shakesperius]], [[Anglia|Anglicus]] [[theatrum|theatralis]] [[auctor]], optimus [[lingua Anglica|linguae Anglicae]] [[scriptor]] a multis habetur.
* Inter [[Anglia|Anglicos]] auctores notandos sunt:<!--Move such lists elsewhere, to another article?-->
{{div col|2}}
Line 399 ⟶ 354:
 
=== Musica ===
RespublicaRegnum plurimas internationaliter celebres [[orchestra]]s inter gentes celebres habet, inter quas [[Orchestra Symphonica BBC]] ([[Anglice]] ''BBC Symphony Orchestra''), [[Orchestra Philharmonica Londiniensis]] ([[Anglice]] ''London Philharmonic Orchestra''), [[Orchestra Philharmonica Regalis]] ([[Anglice]] ''Royal Philharmonic Orchestra'') et praesertim [[Orchestra Symphonica Londiniensis]] ([[Anglice]] ''London Symphony Orchestra''), ab [[Valerius Gergiev|Valerio Gergiev]] conducta.
 
Regnum magnopere musicae [[Musicamusica rock|rockicae]], [[musica rockica dura|rockicae durae]], et [[musica punkica rockica|punkicae rockicae]] evolutioni contribuit et legendariorum gregum ortum dedit. Inter quos:
{{div col|4}}
* [[Donovanus (musicus)|Donovanus]]
Line 536 ⟶ 491:
=== Reges reginaeque et consortes (ordine accessionis) ===
{{Vide-etiam|Index Regum Britanniae Britanniarumque}}
* ...
* [[Georgius III Regni Uniti Rex|Georgius III]]▼
* [[Georgius IVI Regni(rex Uniti RexBritanniae)|Georgius IVI]]
* [[GulielmusGeorgius IVII Regni(rex Uniti RexBritanniae)|GulielmusGeorgius IVII]]
▲* [[Georgius III Regni(rex Uniti RexBritanniarum)|Georgius III]]
* [[Victoria (regina Britannica)|Victoria]] regina
* [[Georgius IV (rex Britanniarum)|Georgius IV]]
** Albertus Saxoniae, vir Victoriae▼
* [[EduardusGulielmus VIIIV (rex BritannicusBritanniarum)|EduardusGulielmus VIIIV]]
* [[Georgius VVictoria (rexregina BritannicusBritanniarum)|Georgius VVictoria]]
▲** ''[[Albertus Saxoniaede Gota]]'', vir Victoriae consors
* [[Eduardus VIII (rex Britannicus)|Eduardus VIII]]▼
* [[GeorgiusEduardus VIVII (rex BritannicusBritanniarum)|GeorgiusEduardus VIVII]]
* [[ElisabethaGeorgius IIV (reginarex BritannicaBritanniarum)|ElisabethaGeorgius IIV]]
▲* [[Eduardus VIII (rex BritannicusBritanniarum)|Eduardus VIII]]
* [[Georgius VI (rex Britanniarum)|Georgius VI]]
* [[Elizabeth II (regina Britanniarum)|Elizabeth II]]
* [[Carolus III (rex Britanniarum)| Carolus III]]
* ''[[Gulielmus (princeps Walliae)]]'', Caroli III haeres
* ''[[Georgius Walliae|Georgius]]'', Gulielmi haeres praesumptivus
 
=== Alii homines praeclarissimi ===
* [[Carolus Walliae Princeps]]
* [[Winston Churchill]]
* [[Ioannes Lennon]]
Line 584 ⟶ 544:
</div>
 
* [[Carmen nationale|carmenCarmen publicum]] ''[[God Save the King|God Save the Queen]]'' sive ''God Save the KingQueen'' ('Domine, salvum fac reginamregem', sive 'Domine, salvum fac regemreginam', si monarcha est vir). Nihilominus suum verum nomen ''God Save the King'' est.
* [[Britannia (dea)|Britannia]] Britanniarum Regni [[personificatio]] est data per [[Imperium Romanum|Romanam]] Meridianum et Mediam [[Britannia Maior|Britanniae Maioris]] occupationem. Ab iuveni femina cum seu [[fuscus|fusca]] seu [[flavus|flava]] coma Corinthiam cassidem et albam vestem induente symbolizatur.{{dubsig}} Etiam [[Posidon]]is [[tridens|tridentem]] et [[scutum]] possidet, Britannicum [[vexillum]] proponens. Aliquando in leone[[leo]]ne insiliens describitur. Britannia crebro cum maritima potentia sociatur velut in patriotico carmine: ''[[Rule Britannia]]'' ('Rege, Britannia').
* [[Leo]] quoque est Britanniarum Regni [[symbolum]], et in [[insigne Britanniarum Regni]] adest. Alius ultimus in [[quinque]] [[penningus|penningorum]] ([[Anglice]] ''pennies'') [[nummus|nummis]] invenitur, et alius super [[decem]] pennigorum coronatur. [[Insigne Angliae]] «"rubrum cum tribus [[leo]]nibus aureis spectatorem aspicientibus»" estdescribitur, e quo leo velut Anglicae [[pediludium|pediludicae]] civitatis turmae emblema et eius celebre [[pediludium|pediludicum]] [[carmen]] ''Three Lions'' ([[Latine]]: ''Tres Leones''). [[Insigne Scotiae]] et [[vexillum]] regium Scoticum etiam leonem ostendunt.
* Etiam in memoriam redigendus est [[canis molossus]] consociatus cum [[Winston Churchill]] et eius feroci [[Imperium Germanicum Tertium|Germaniae Nationalisocialisticae]] oppositione.{{dubsig}}
* [[Britannia Maior]] et praesertim [[Anglia]] per personam [[Iohannes Taurus|Iohannis Tauri]] ([[Anglice]] ''John Bull'') crebro personificatur, qui pro [[Civitates Foederatae|Civitatibus Foederatis]] [[Avunculus Samuel|Avunculo Samuele]] ([[Anglice]] ''Uncle Sam'') est.
Line 593 ⟶ 553:
{{NexInt}}
{{div col|2}}
* [[Archiepiscopus Cantuariensis]]
* [[Augustinus Cantuariensis]]
* [[Bibliotheca Britannica]]
* [[EcclesiaConsortio AnglicanaPopulorum]]
* [[LitteraeEcclesia BritanniaeAnglicana]]
* [[Historia Britanniarum Regni]]
*[[Poesis Anglica]]▼
* [[Litterae Britanniae]]
*[[Stonehenge]]▼
▲* [[Poesis Anglica]]
*[[Universitas Cantabrigiensis]]▼
▲* [[Stonehenge]]
*[[Universitas Oxoniensis]]▼
▲* [[Universitas Cantabrigiensis]]
▲* [[Universitas Oxoniensis]]
{{div col end}}
 
Line 607 ⟶ 569:
<references/>
== Bibliographia ==
* Cottret, Bernard. [[2008]]. ''Histoire de l'Angleterre: De Guillaume le Conquérant à nos jours.'' Lutetiae: Tallandier.
* Else, David, Jolyon Attwooll, Charlotte Beech, Laetitia Clapton, Oliver Berry, et Fionn Davenport. [[2007]]. ''Great Britain.'' Lonely Planet. ISBN 9781741045659.
* Hitchens, Peter. [[2000]]. ''The Abolition of Britain: From Winston Churchill to Princess Diana.'' Ed. 2asecunda. Franciscopoli: Encounter Books. ISBN 189355418X.
* Lambert, Richard S. [[1964]]. ''The Great Heritage: A History of Britain for Canadians.'' House of Grant.
 
== Nexus externi ==
{{CommuniaCat|United Kingdom|Britanniarum regnum}}
{{Pars vicificanda}}
{{Grc|Ἡνωμένον Βασίλειον}}
* [http://www.newspaperindex.com/fr/journaux/Royaume-Uni Britannica Diaria,] www.newspaperindex.com
{{Fontes geographici}}
* [http://www.number-10.gov.uk Pagina interretialis Primi Ministri Britannici,] www.number-10-gov.uk
* [httphttps://www.i-gov.uk GOV.com/franceUK]: I-uk, Portussitus publicus Britanniarum Regnum,] www.i-uk.comregiminis
* [https://www.visitbritain.com/ Visit Britain]: situs periegeticus
* [http://www.ukonline.gov.uk/ Britannicae Administrationis Portus,] www.ukonline.gov.uk
* [https://www.bbc.com/news/world-europe-18023389 De Britanniarum regno] apud [[BBC]]
* [http://www.parliament.uk/ Parlamentum Britannicum,] www.parliament.uk
* [https://web.archive.org/web/20190107065049/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/uk.html De Britanniarum regno] apud [[CIA]]
* [http://statbel.fgov.be/port/cou_eu_fr.asp#GB Facta et numeri de Britanniarum Regno,] statbel.fgov.be
 
* [http://fr.jurispedia.org/index.php/Royaume-Uni_de_Grande-Bretagne_et_d%27Irlande_du_Nord Ius Britanniarum Regni (Jurispedia),] fr.jurispedia.org
{{Europa}}
{{Unio Europaea}}
{{Consortio Populorum}}
{{Capsae collectae|Britanniarum Regnum|politica|{{Reges Britanniarum}}{{Primi ministri Regni Britanniarum 1945–}}{{Secretarii civici rerum externarum Britannici}}{{Consilium Britannicum MaySunak}}}}
{{Capsae collectae|Britanniarum Regnum|historica|{{Primi ministri Britannici 1721–1945}}}}
{{Capsae collectae|Britanniarum Regnum|geographica|{{Nationes Regni Britanniarum}}}}
 
{{1000 paginae}}
{{Myrias|Geographia}}▼
 
[[Categoria:Britanniarum Regnum|!]]
[[Categoria:Civitates sociae Unionis Europaeae]]
[[Categoria:Monarchiae constitutionales]]▼
[[Categoria:Europa Occidentalis]]▼
[[Categoria:Civitates sui iuris]]
[[Categoria:Condita 1801]]
▲[[Categoria:Europa Occidentalis]]
 
▲[[Categoria:Monarchiae constitutionales]]
▲{{Myrias|Geographia}}
Receptum de "https://la.wikipedia.org/wiki/Britanniarum_regnum"