Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
 
(3 intermediate revisions by 3 users not shown)
Linea 1:
{{Capsa subdivisionis Vicidata}}
{{Regiones Italiae
'''Apulia'''<ref name="graesse">{{Graesse}}</ref><ref>[http://www.dizionario-latino.com/dizionario-italiano-latino.php?lemma=PUGLIA100 www.dizionario-latino.com]</ref> ([[Lingua Italiana|Italiane]] ''Puglia'' atque olim ''Puglie'', [[Lingua Graeca antiqua|Graece]] Ἰαπυγία ''Iapygia'') est regio administrativa [[Italia|Italiae]]e meridianae, circiter 4&nbsp;090&nbsp;266<ref>[http://www.tuttitalia.it/puglia/ www.tuttitalia]</ref> incolarum, cuius fines sunt ad septentrionem [[Molisium|Molisio]], ad meridionem [[mare Ionium]], ad orientem [[mare Hadriaticum]], ad occidentem [[Basilicata]] et [[Campania]].
|Nomen_latinum = Apulia <br><small>seu Iapygia</small>
|Nomen_italicum = Puglia
|Status = [[Regio Italiae]]
|Imago_vexillum = Flag of Apulia.svg
|Imago_insigne = Coat of Arms of Apulia.svg
|Imago_regionis = Alberobello BW 2016-10-16 13-43-03.jpg
|Inscriptio_imaginis = Despectus ad "Trullos", [[Silva Arboris Belli|Silvae Alborelli]]
|Caput = [[Barium (urbs)|Barium]]
|Area = 19.358
|Numerus_incolarum = 4.090.266<ref>01/01/2014 - Istat</ref>
|Datum_numerus_incolarum = 2015
|Spissitas_incolarum = 211
|datum_PDG = 2008
|Numerus_provinciarum = 6
|Provinciae = '''[[Urbs metropolitana Barensis|Urbs met. Barii]]''', [[Provincia Brundisina|Brundisium]], [[Provincia Fodiana|Fovea]], [[Provincia Lupiensis|Lupiae]], [[Provincia Tarentina|Tarentum]], [[Provincia Barolensis-Andriensis-Tranensis|Barolum-Andria-Turenum]] (*)
|Regiones_finitimae = [[Molisium]], [[Campania (Italia)|Campania]], [[Lucania]]
|Numerus_communes = 258
|Pagina_interretialis = http://www.regione.puglia.it/ Situs interretialis
|Praes_regionis = Michael Emiliano
|Factio_praes_reg = [[Factio democratica (Italia)|PD]]
|Datum_praeterita = [[2015]]-[[2020]]
|Lingua = [[Lingua Italiana]], [[Lingua Arpitanica]], [[Lingua Graeca Sallentina]]
|Zona_temporalis = UTC + 1
|ISO 3166-2 = IT-75
|ISTAT_regio = 16
|nomeAbitanti = Apuli, Apulici, Apulienses; olim: Iapygi
|festivo =
|Notae = (*) Barulo-Andria-Tranensis nova provincia est, anno 2004 condita ex Foveae et Barii provincis.
|Imago_provinciarum = Map of region of Apulia, Italy, with provinces-it.svg
|Imago_situs_terrae = Map Region of Puglia.svg
}}
'''Apulia'''<ref name="graesse">{{Graesse}}</ref><ref>[http://www.dizionario-latino.com/dizionario-italiano-latino.php?lemma=PUGLIA100 www.dizionario-latino.com]</ref> ([[Lingua Italiana|Italiane]] ''Puglia'' atque olim ''Puglie'', [[Lingua Graeca antiqua|Graece]] Ἰαπυγία ''Iapygia'') est regio administrativa [[Italia|Italiae]] meridianae, circiter 4&nbsp;090&nbsp;266<ref>[http://www.tuttitalia.it/puglia/ www.tuttitalia]</ref> incolarum, cuius fines sunt ad septentrionem [[Molisium|Molisio]], ad meridionem [[mare Ionium]], ad orientem [[mare Hadriaticum]], ad occidentem [[Basilicata]] et [[Campania]].
 
== Etymologia ==
Nomen ''Apulia'' venit a Iapygia ([[Graece]]: ''Ιαπυγια''), vicissim ab [[Iapyges|Iapygibus]], populo [[Illyricum|Illyrico]] vel [[Graecia archaica|proto-Græco]], qui [[mare Hadriaticum]] transiit per [[Fretum Hydruntinum]] et Apuliam invasit.
 
== Historia ==
=== Urbes antique ===
* [[Arpi]],
Line 80 ⟶ 49:
* '''[[Urbs metropolitana Barensis]]''',
* [[Provincia Brundisina]],
* [[Provincia Fodiana]],
* [[Provincia Lupiensis]],
* [[Provincia Tarentina]],
* [[Provincia Barolensis-Andriensis-Tranensis]], nova, facta est anno [[2004]], cuius capita sunt [[Barolum (Apulia)|Barolum]] (''Barletta'') et [[Andria]] et [[Turenum]] (''Trani'').
 
Line 101 ⟶ 70:
* [[Melphicta]].
 
[[Fasciculus:Castel del Monte BW 2016-10-14 12-26-11 rAndria.jpg|thumb|[[Andria]]: Castrum Montis]]
 
==== Fines ====
Line 114 ⟶ 83:
 
=== Geographia physica ===
==== Morphologia ====
===== [[Mons|Montes]] et planities =====
* [[Mons Daunius]]
Line 122 ⟶ 91:
* [[Tabula Apula]]
 
==== Hydrographia ====
===== [[Flumen|Flumina]] =====
* [[Aufidus]],
Line 140 ⟶ 109:
* [[Mare Hadriaticum]],
* [[Mare Ionium]],
* [[Fretum Hydruntinum]] seu [[Fretum Iapygium]],
* [[Sinus Sipontinus]],
* [[Sinus Tarentinus]] (Italice: ''Golfo di Taranto''),
Line 150 ⟶ 119:
** [[Capraria (Diomedeae insulae)]], Italice ''Capraia'' sive ''Caprara'' sive ''Capperaia''
** [[Cretacius]], Italice ''Cretaccio''
** [[Diomedia insula]] sive [[Trimerus insula]] sive [[Trimetis insula]],
** [[Teutria]] insula sive [[Planasia (Diomedeae insulae)]], Italice ''(Isola di) Pianosa''
** [[Insula Sancti Nicolai]], Italice ''Isola di San Nicola''
 
== [[Lingua]]e quae in Apulia usurpantur ==
* [[Dialectus Tarentina]], vulgo ''Tarandine''
** [[dialectus SallentinaBariana]], vulgo ''SalentinuBarese''
* E [[lingua Neapolitana]]
** [[dialectus BarianaFodiana]], vulgo ''BareseFuggiane''
** [[dialectus FodianaSallentina]], vulgo ''FuggianeSalentinu''
* E [[lingua Sicula]]
** [[dialectus Sallentina]], vulgo ''Salentinu''
* [[Lingua Graeca Sallentina]] sive [[Lingua Graecana|Graecana]] sive [[Lingua Grica|Grica]], vulgo ''Grecano'' sive ''Griko''
 
Line 186 ⟶ 153:
* [[Caparezza]], cantor
* [[Antonius Cassano]], [[Pediludium|pedilusor]]
* [[Quintus Ennius]], poeta
* [[Farinelli]], cantor
* [[Blanca Guaccero]], actrix
Line 219 ⟶ 186:
{{Fontes geographici}}
* [http://www.regione.puglia.it/ Pagina officialis] {{Ling|Lingua Italiana{{!}}Italiane}}
* [https://web.archive.org/web/20050213175131/http://users.skynet.be/Melissalatina/textus.htm Historia Sallenti Latine scripta a Aelio Nestola in Melissa Latina]
 
== Imagines regionis ==
Line 230 ⟶ 197:
{{Italiae regiones}}
 
[[Categoria:Apulia|! ]]