Editio anni 1687 Philosophiae naturalis principia mathematica.

Philosophiae naturalis principia mathematica est opus philosophiae a Isaaco Newtono divulgatum die 5 Iulii 1687, in quo tria axiomata mechanicae (Axiomata Newtoniana) formulavit. Haec in duas partes dividitur: de motu corporum, de mundi systemate. Newtonus primus poscit, ut in processu recognoscentiae scientifico empirismus purus praecedat. In illum inscripsit fundamenta novae mathematico-mechanicae perceptionis mundi. Praeterea concepit aequationem motus, aequationem fundamentalem dynamicam, et cum ea motus corporum theoretice tractavit. Inde breviter leges sequuntur:

  • Lex I: Corpus omne perseverare in statu suo quiescendi vel movendi uniformiter in directum, nisi quatenus a viribus impressis cogitur statum illum mutare.
  • Lex II: Mutationem motus proportionalem esse vi motrici impressæ, et fieri secundum lineam rectam qua vis illa imprimitur.
  • Lex III: Actioni contrariam semper et æqualem esse reactionem: sive cor porum duorum actiones in se mutuo semper esse æquales et in par tes contrarias dirigi.