Lingua Osca seu Sabina[1] est lingua ad gregem Indoeuropaeum pertinens, familia Italica subsummata, una cum lingua Latina, Umbrica, etc.

Tabula Osca.

Lingua Osca olim in Latio meridiano et Campania septentrionali adhibita est, ab antiquo aevo exstincta.

Exemplum in Lingua Osca recensere

Osce Latine
Kerríi arentikaí manafúm paí púsi heriam suvam leginúm aflakud suvam úrsúrs íním malaks nistrus Pakiú Kluvatiud valaímas puklúm ant kadúm damia leginúm idik tifei manafúm prebaí Viibiaí ampulúm radad. Kerríi arentikaí valaímas puklúm it úllas leginei radad lamatir akrid eises dunte it kaíspatar it krustatar. Svaí níp avt svaí tiú idik fificus púst eis kúm kafad avt nei púttiad avt svaí píd perfakúm púttiad. Níp húntruís níp subruís aisusis púttians pidúm púttians úfteis Pakiúi Kluvatiúi valaímas puklúm. Pun far kafad níp púttiad edum menum limupi paí húmuns bivus karanter. Suluh Pakis Kluvatiís valaímas puklúi turúmiad. Viibiaí Aquiaí svaí aflakus Pakim Kluvatim valaímas puklúm subra íním tuaí leginei it sakrim svaípúh aflakus húntrus terras húntrus apa, Pakis Kluvatis puklúm valaímas Keríi arentikaí avt úlas leginei. Cereri ultrici, mandavi qui quae vim suam legionem affligat suam osores enim malevolos propinquos Pacio Clovatio optimae puerum, ante cadere damium legionem id tibi mandavi pravae Vibae ministrum reddat. Cereri ultrici, optimae puerum et illius legioni reddat tundatur acriter eius unde, et caedatur et cruentetur. Si nec aut si id tu decreveris post ea cum capiat aut non possit quandoque aut si quid perficere possit. Nec inferis nec superis sacrificiis possint quidquam possint optati Pacio Clavatio optimae puerum. Quando far capiat nec possit edere minuere famem quae homines vivi vescuntur. Solus Pacius Clovatius optimae puero tremit. Vibae Aquiae si afflixeris Pacium Clovatium puerum optimae supra enim tuae legioni et sacrum sive afflixeris infra terrae infra aqua, Pacius Clovatius puerum optimae aut Cereri ultrici aut illius legioni.
Onomust izic suai mins quaistur moltam angitunur deiuast maimas carneis senateis tanginud osins pun ioc egmo com parascuster. Suai pis pertemust pruterpan deiuatud sipus comenei perum dolom malom siom ioc comono mais egmas touticas amnud pan pieisum brateis aut cadeis amnud inim idic siom dat senateis tanginud maimas carneis pertumum piei ex comono pertemest izic eizeic zicelei comono ni hipid. Pis pucapit pust exac comono hafet meddis dat castrid oufur en einatus factud pous toutos deiutuns tanginom deicans siom dat eizas idic tangineis deicum pud valaimom touticom todait ezum nep fafacid pud pis dat eizac egmad mins deuiaid dolud malud. Suai pis contrud exeic fefacust aut commono hipust molto etanto estud it suai pis ionc fortis meddis moltaum herest ampert minstreis aetis eituas moltas moltaum licitud. Suai pis pru meddicutud altrei castrous aut eituas zicolom deicust izic comono ni hipid ne com op toutad petirupert urust sipus perum dolom malom it trutum zico touto peremust petiropert nep mais pompis com preiuatud actud pruter pam meddicat didest it com posmom com preiuatud urust eisucem ziculud zicolom nesimom comonom ni hipid. Suai pis contrud exeic fefacust ionc suai pis herest meddis moltaum licitud ampert mistreis aetis eituas licitud. Pun censtur Bansae toutam censazet pis ceus bantins fust censamur esuf it eituam poizad ligud iusc censtur censaum anget uzet. Aut suai pis censtomen nei cebnust dolud malud it eizeic uincter esuf comenei lamatir meddixud toutad praisentid perum dolum malom it amiricatud allo famelo it eituam siuom paei eizeis fust pae ancensto fust toutico estud. Praitur suai praifacum pud post exac Bansae fust suai pis op eizois com atrud ligud acum herest aut pru medicatud manim aserum eizazunc egmazum pas ex aiscen ligis scriftas sint ni puhim pruhipid mais zicolois nesimois. Suai pis contrud exeic pruhipust molto etanto estud it suai pis ionc meddis moltaum herest licitud ampert minstreis aetis eituas moltas moltaum licitud. Praitur censtur Bansae ni pis fuid nei suai quaistor fust nep censtur fuid nei suai praitur fust it suai pis praitur it suai pis quaistum nerim uirom fust izic post eizuc fuid. Suai pis contrud exeic fust estud izic amprufid facum estud idic medicim eizuc medicim acunom nesimom pud medicim. Pruterpan medicatinom lehest dolom malom dolud malud sudana inim. Suai pis fortis ionc meddis moltaum herest moltas moltaum licitud. Pis arageteis maistram carnom aceneis usurom nummom eh exac ligud allam hipust, pantes censas fust acenei poizeipid spentud quaistur inim eisiuss deiu nail holans deuatud aceneis perum dolom malom. Oneraverit is si minus quaestor multam proposuerit iurabit maximae carnis senatus sententia dummodo, quando adsint ea cum res consulta erit. Si quis pertimuerit, praeterquam pertimuerit iurato sciens in comitio sine dolo malo se ea comitia magis rei publicae causa quam cuiuspiam gratiae aut cadis causa enim id se de senatus sententia maximae carnis pertimere qui sic comitia pertimet, is eo die comitia ne habuerit. Quis quandoque post hac comitia habebit magistratus de castro vel in pecunias facito ut populus iurati sententiam dicant se de iis id sententia dicere quod optimum publicum censeat esse nec fecerit quo quis de ea re minus iuret dolo malo. Si quis contra hoc fecerit aut comitia habuerit multae tanta esto et si quis eum forte magistratus multare volet dumtaxat minoris partis pecuniae multae multare liceto. Si quis pro magistratu alteri castri aut pecuniae diem dixerit is comitia ne habuerit nisi cum ob populum quater oraverit sciens sine dolo malo et tractum diem populus peremerit quater nec magis quinquies cum reo agito prius quam iudicationem dabit et cum postremum cum reo oraverit ab eo die dierum proximorum comitia ne habuerit. Si quis contra hoc fecerit si quis volet magistratus multare, liceto, dumtaxat minoris partis pecuniae liceto. Quando censores Bansae populum censebunt qui civis bantinus erit, censetor ipse et pecuniam qua lege censores censere proposuerint. Aut si quis in censum non venerit dolo malo et in eo vincitur, ipse in comitio veneat praetoris magistratu populo praesente sine dolo malo et amicitia alia familia et pecunia saevum quae iis erit, quae incensa erit publica esto. Praetor si praefectum post hac Bansae erit, si quis ob eos cum, altero lege agere volet aut pro iudicato manum asserere earum re, quae hisce in legibus scriptae sunt, ne quem prohibuerit magis diebus proximis. Si quis contra hoc prohibuerit, multa tanta esto et si quis eum magistratus multare volet, liceto, dumtaxat minoris partis pecuniae multae multare liceto. Praetor censor Bansae ne quis fuit, non quaestor fuerit, nec censor fuit, non si praetor fuerit et si quis praetor et si quis quaestor neve virum fuerit is post ea fuit. Si quis contra hoc fuerit esto is improbe factum esto, id magistratum eo magistratum annorum proximorum quod magistratum. Praeterquam magisterium leget dolum malum dolo malo consilium enim. Si quis fortis eum magistratus multare volet multae multare liceto. Quis argenti maiorem carnem anni usurum nummum ex hac lege aliam habuerit quantis census fuerit anno quoque sponso quaestor enim iidem iuro nihil halant iurato anni sine dolo malo.

Collatio verbalis recensere

Protoitalice Latine Osce[2][3]
ago agere acum
asai arae aisaí
argentod argento aragetud
kampana campania campanom
kertsna cena cersna
kailom caelum cailam
alter alter altre
ante ante ant
awte aut aut
kenseo censere censaum
keiwis civis ceus
kom cum com
kolumba columba columa
kontrad contrad contra
dakruma lacrima dacruma
det de dat
deted dedit deded
deiko dicere deicum
donom donum dúnum
esa ea eisaí
ekstrad extra ehtrad
ezom esse ezum
este est íst
xeike hic exeic
estod esto estud
fakio facere facum
fakitod facito factud
xabeo habere hafum
feznom fanum fíísnam
famelo familia famelo
flosa flora flusa
frater frater fratrer
forktis fortis fortis
fruktatos fructus fructatiuf
fused foret fusid
xendra infra huntrus
xeike hic eica
gwratos gratias brateis
ipi ibi ípi
ise is izi
ide id idic
ole ille úlle
enter inter anter
emperator imperator embratur
emprobed improbe amprufid
dengua lingua fangua
stlokod loco slagid
leigos lego leígúss
liketod liceto líkitud
louderod libero lovfrud
magis magis mais
malom malum malom
manom manum manim
mediod medio mefiud
merikatod mercato mericatud
minos minus mins
multam multam moltam
nekwe neque nepe
nen non nei
nowos novus
kwe que pe
kwsi qui pús
kwid quid píd
kwis quis pís
kwod quod pud
prai prae prai
patensint paterent patensíns
praisented praesente praisentid
premom primum promom
pro pro pru
postem post pust / pustin
posterios posterius pústiris
portam portam púrtam
pontem pontem púuttram
op ob úp
opezandam operandam úpsannam
osor osor úrsúr
ruðos ruber rufrus
salwos salvus salavs
senatos senatus senateís
skreiptos scriptus scriftas
sweis sui suveís
swei si svaí
etantos tantus etantus
taurom taurum taurom
terza terra terrúm
teremeno terminare teremem
trebom trabem triíbom
umniom omnium úíním
gwitam vitam biitam
wija via viaí
winos vinus vinus
gwiwos vivus bivus

Notae recensere

  1. "Osce" (adv.): Conradus Gesnerus, Mithridates: de differentiis linguarum (1555) textus f. 61v. "Sabina vocabula": ibid. f. 66r
  2. https://thevore.com/oscan/
  3. Stuart-Smith, Jane (2004). Phonetics and Philology: Sound Change in Italic. Oxford University Press.

Nexus externi recensere

 

Haec stipula ad linguam vel ad linguisticam spectat. Amplifica, si potes!